بازی های آنلاین یا شبکه های اجتماعی برای چت کردن؟

امروزه با گسترش کنسول‌های جدید و در دسترس بودن اینترنت پرسرعت برای حداقل نیمی از کشور، بازی‌های آنلاین مورد توجه قرار گرفتند. گسترش کرونا و خانه نشینی بچه‌ها و بزرگسالان این وضعیت را تشدید هم کرد. به حدی که بازی‌‌های آنلاین محل قراری برای بزرگسالان نیز شدند؛ اما وقتی از بازی‌های آنلاین صحبت می‌کنیم، باید به راه‌های ارتباطی بین بازیکنان نیز توجه کنیم. به این دلیل که بازیکنان باید برای بازی بهتر با هم در ارتباط باشند.

بخشی از این ارتباط از طریق امکانات درون بازی فراهم می‌شود. بازیکنان متناسب با توان بازی ممکن است چت متنی، گفت‌وگوی صوتی یا حتی تصویری در بازی با هم داشته باشند یا حداقل با اشاره با هم ارتباط بگیرند. اما اکثر بازیکنان، مخصوصا اگر با هم تیم شده باشند و مدت زیادی را در بازی با هم سپری کنند از طریق دیگری با هم ارتباط می‌گیرند. آنها از شبکه‌ی اجتماعی که پلتفرمی که روی آن بازی می‌کنند، استفاده می‌کنند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم ولی قبل از آن باید به صورت ساده کمی در مورد پلتفرم بازی صحبت کنیم.

 

به طوری کلی، برای یک بازی آنلاین، نیازمند یک مبنا یا سکو یا اصطلاحا یک پلتفرم هستیم تا بازی و ارتباط بین بازیکنان، روی آن اجرا شود. ابتدا در رایانه‌های شخصی، شاهد خلق این پلتفرم‌ها بودیم. در ابتدا، بازیکنان بازی کانتر-استرایک، برای اینکه بتوانند با هم، آنلاین بازی کنند باید روی رایانه‌شان نرم افزار استیم را نصب می‌کردند. استیم به مرور گسترش پیدا کرد و بازیکنان می‌توانستند با هم دوست شوند. با هم گروه تشکیل داده و به صورت فردی یا گروهی با هم چت کنند. به مرور استیم به اولین فروشگاه آنلاین بازی‌ها نیز تبدیل شد و بسیاری از بازی‌ها، علاوه بر آنکه روی استیم به فروش می‌رفتند، روی همان پلتفرم نیز به صورت آنلاین اجرا می‌شدند. به این ترتیب شاهد این بودیم که روی یک پلتفرم سرویس‌ها و خدمات مختلفی ارائه شد. امروزه پلتفرم‌های داخلی و خارجی مشابه استیم فراوان هستند و رقابت جدی هم بین آن‌ها در جریان است. پلتفرم‌هایی که از جمله خدماتی که به بازیکنان ارائه می‌دهند، امکانات ارتباطی مختلفی است. حتی یک صفحه شبیه فید فیسبوک یا هوم اینستاگرام در اختیار بازیکنان قرار می‌دهند تا محتوای مورد علاقه‌شان را با سایر بازیکنان به اشتراک بگذارند و عملا تبدیل به شبکه‌های اجتماعی خاص گیمرها شدند.

 

در مورد کنسول‌های بازی‌های رایانه‌ای از زمان نسل هفتم کنسول‌ها، یعنی ps3 و xbox360 دستگاه‌های بازی این امکان را فراهم کردند تا بازیکنان در رقابت یا همکاری با هم بازی را انجام دهند و عملا کنسول‌ها تبدیل به سخت افزاری شدند که دارای پلتفرم اختصاصی بازی بودند و هر کدام تلاش می‌کردند سرویس‌های مختلفی ارائه دهند. همانطور که می‌دانید، برای استفاده از این کنسول‌ها نیز مثل استیم باید یک حساب کاربری ایجاد کرد. سپس هر بازیکن می‌تواند یک صفحه برای خود داشته باشد. آواتار تعیین کند، با کسانی دوست یا اصطلاحا فرند شود و بعضی‌ها را فالو کند یا دیگران او را فالو یا دنبال کنند. در این پلتفرم‌ها هم امکانی شبیه هوم اینستاگرام وجود دارد. دارنده این حساب می‌تواند چت تک نفره یا خصوصی با دیگران عضو آن پلتفرم داشته باشد یا چت گروهی ایجاد کند. این ارتباط ممکن است متنی یا صوتی باشد. در چت متنی، مثل بقیه چت‌های متنی که در سایر پیام‌رسان‌ها می‌شناسیم، امکان ارسال تصویر یا پیام صوتی ممکن است. بازیکنان حتی می‌توانند بدون اینکه از قبل ارتباطی با هم داشته باشند، حول محور یک بازی دور هم جمع شوند، اجتماع یا کامیونیتی تشکیل داده و هم‌بازی پیدا کنند.

البته دسترسی به این امکانات شدت و ضعف دارد. در شبکه اجتماعی ایکس باکس که به نام Xbox live شناخته می‌شود، به خاطر تحریم‌ها، بسیاری از این امکانات قابل دسترسی نیستند یا با اختلال مواجه‌اند. در شبکه اجتماعی پلی استیشن (PSN) به خاطر تخلف‌های مکرر، امکان اجتماع خود را تعطیل کرد ولی کماکان بقیه خدمات به قوت خود برقرار هستند.

 

الان بیشتر بازیکنانی که دوستانی در این شبکه‌ها دارند و با آنها آنلاین بازی می‌کنند با این سیستم‌ها آشنا هستند ولی ممکن است برخی بازیکنان خیلی از آن‌ها استفاده نکنند، هرچند  تجربه‌ی من به عنوان یک معلم نشان می‌دهد که به مرور دارد بین بچه‌های ما جا می‌افتد و تبدیل به عادت می‌شود. البته بدیهی‌ست دستگاه‌هایی که اکانت هکی نصب کردند یا کپی خور شدند یا به هر دلیل دیگری نمی‌توان از آنها به صورت آنلاین استفاده کرد، هیچکدام از این دسترسی‌ها را ندارند.

نکاتی که والدین باید در مورد این شبکه‌ها بدانند چیزی خاص‌تر از سایر شبکه‌های اجتماعی نیست اما در ادامه برای مرور، برخی از مهم‌ترین نکات را بیان می‌کنیم.

• اولین نکته‌ی مهم که والدین باید در مورد این دستگاه‌ها بدانند این است که نظارت سیستمی روی این چت‌ها و گروه‌ها نیست و این سامانه‌ها گزارش مبنا (report base) هستند. افراد باید در صورت مشاهده هر گونه تخلف از خطوط قرمزی که از طرف آن پلتفرم ( سونی، ایکس باکس یا سایر آنها ) اعلام شده است؛ مانند بددهانی، مسائل جنسی و غیراخلاقی، زورگیری، اکانت‌های قلابی و مانند آن، به سرعت آن را گزارش کنند و تجربه‌ی من در مورد سونی این است که به سرعت واکنش نشان می‌دهند.

 

• نکته‌ی مهم دیگر این است که والدین باید تنظیمات والدین را انجام دهند. این تنظیمات به والدین کمک می‌کنند تا محدودیت‌هایی را برای بازی، فیلم، ارتباطات اجتماعی مثل چت، پرداخت‌های مالی و سایر نکاتی که ممکن است آسیب‌زا یا حساسیت برانگیز باشد اعمال کنند.

 

به طور کلی بهتر است بازیکنان با دوستان واقعی ارتباط بگیرند و اگر با غریبه‌ها هم‌بازی شدند از آغاز ارتباط جدی خودداری کنند و از دادن اطلاعات زیادی و شخصی به آنها خودداری کنند.

• نکته‌ی دیگر این است که به طور کلی بازی کردن با کنسول راحت‌تر و امن‌تر است. دور زدن سیستم‌های نظارتی و محدود‌کننده در رایانه آسان‌تر است. همچنین خود سازندگان کنسول‌ها می‌دانند که بازیکنان کودک و نوجوان زیادی در حال استفاده از کنسول‌های آنها هستند به همین خاطر، از انتشار بازی‌های نامناسب یا محتوای مستجهن روی این کنسول‌ها جلوگیری می‌کنند. نکته‌ی که در مورد پلتفرم‌هایی که روی رایانه چنین خدماتی ارائه می‌دهند، وجود ندارد.

 

حال این سوال پیش می‌آید؛

• این‌ها تنها شبکه‌های اجتماعی هستند که ما آنها را نمی‌شناختیم؟
• آیا گیمرها، شبکه‌ی اجتماعی خاص خود را ندارند و باید حتما دارای یکی از این دستگاه‌ها یا حساب کاربری پلتفرم‌هایی مثل استیم باشند؟

پاسخ این سوالات را در یادداشت دوم ارائه می‌کنیم.