دنیای توسعهیافتهی دیسی، مجموعه فیلمهای ابرقهرمانی است که به وسیلهی برادران وارنر و پیکچرز منتشر میشود. این فیلمها بر اساس کمیکبوکهای آمریکایی دیسی ساخته شده است؛ که داستان زندگی ابرقهرمانان مختلف را با نیرویهای ماورایی تعریف میکند که هرکدام از آنها بهصورت جداگانه تلاش میکنند زمین و نسل بشر را از آسیبهای جدی، بزهکاری و افراد شرور مختلف حفظ کنند. درموقعیتهایی که قدرت ضدقهرمانها بیشتر است این ابرقهرمانها در کنار هم به مبارزه میپردازند. آثار دیسی به ترتیب عبارتاند از:
مرد پولادین (2013)، بتمن علیه سوپرمن: طلوع عدالت (2016)، جوخهی انتحار (2016)، زن شگفتانگیز (2017)، لیگ عدالت (2017)، آکوامن (2018)، شزم (2019)، پرندگان شکاری (2020)، زن شگفت انگیز 1984 (2020) و لیگ عدالت زک اسنایدر (2021).
در این یادداشت قصد داریم به ارزیابی کلی این محصولات بر اساس معیارهای «کدومو» بپردازیم.
بهطور کلی خشونتهایی که در این مجموعه فیلمها دیده میشود در صحنههایی غیر مستقیم بوده که معمولا خونریزیهای کمی به همراه داشته و افراد صدمهی جدیای نمیبینند. این عبارت شامل چند استثناست؛ در فیلم «بتمن علیه سوپرمن: طلوع عدالت» سوپرمن با ضربهی ضدقهرمان اصلی بدون خونریزی میمیرد. همچنین در فیلم «پرندگان شکاری» شلیک گلوله و مرگ نمایش داده میشود.
دراینباره بخوانید: ارزیابی تربیتی جوخهی انتحار۲
به علاوه اینکه ضدقهرمان این فیلم پوست صورت قربانی خود را میکند؛ این صحنه مستقیماً به نمایش گذاشته نمیشود، اما خشونت بالایی در آن وجود دارد. به هر صورت این فیلمها به تناسب ژانر اکشن_ابرقهرمانی که دارند صحنههای درگیری و استفاده از سلاحهای مدرن و انفجارهای شدید به کرّات نمایش داده میشود و تخریبهای گستردهای اتفاق میافتد. انسانها در موقعیتهای مختلف به خطر میافتند، گروگان گرفته میشوند و یا زیر آوار میمانند. ابرقهرمانان و ضدقهرمانها با نیروهای جادویی و خارقالعادهای که دارند با یکدیگر درگیر میشوند و از سلاحهای جادویی و یا تکنولوژیهای پیشرفتهتر از حال حاضر، علیه هم استفاده میکنند. صحنههای خشونتآمیز درگیریها و تعقیبوگریزهای فراوان همراه با موسیقیهای هیجانانگیز لحظات مهیج زیادی را میآفرینند. در این فیلمها حتی شخصیتهای اصلی صدمه میبینند و میمیرند؛ اما در قسمتهای بعد به زندگی بازمیگردند. در نسخهی اسپین اف «جوخهی انتحار» یعنی «پرندگان شکاری» خشونت بسیار شدیدتر از باقی فیلمها به تصویر کشیده میشود. این فیلم نمرهی بالاتری را در این معیار میگیرد.
چهرهپردازی ضدقهرمانها در بعضی از فیلمهای دیسی مانند «بتمن علیه سوپرمن: طلوع عدالت» و یا «لیگ عدالت» ممکن است ترسناک باشد.
لباسهای کوتاه زنان و صحنههایی از برهنگی مردان در این فیلمها دیده میشود. داستان عاشقانهی فیلمها چندان پررنگ نیست اما عشق بین شخصیتها در چند فیلم در نهایت به همخوابی و بوسه ختم میشود. در فیلمهایی که به داستان ضدقهرمانان میپردازد مانند؛ «جوخهانتحار» و «پرندگان شکاری» ناهنجاریهای زیادی از قبیل دزدی، خیانت، دروغگویی، خسارتهای متعدد و آدمکشی اتفاق میافتد؛ که با توجیه آدم بَده بودن به نمایش گذاشته میشوند و در نهایت نه تنها شخصیتها با عواقب کارهای خود مواجه نمیشوند بلکه کارهایشان هیجانانگیز به نظر میرسد و شخصیتهایشان جذابیت خاصی برای بینندگان دارند. در تمام فیلمها نیز نوشیدنیهای الکلی در قالبهای مختلف به نمایش گذاشته میشود.
فیلمهای دیسی معمولا حول محور نجات دنیا و انسانها میچرخد. در این راه شخصیتها ازخودگذشتگی و فداکاریهای زیادی را انجام میدهند. مبارزه بین نیروهای خیر و شر و البته لزوم این مبارزه در این فیلمها بسیار پررنگ است. همچنین فیلم ها معمولا پیامهایی قوی درمورد کار گروهی دارند.
بتمن : او تمام تلاشش را میکند تا با تبهکاران بجنگد. از بین تمام ابرقهرمانان دیگر همکاری بیشتری با پلیس دارد و به نظر میرسد که قضاوت نهایی را به پلیس میسپارد. اما ما در فیلم «بتمن علیه سوپرمن: طلوع عدالت» میبینیم که او بر روی خلافکاران داغ میگذارد و همین امر باعث نابودی آنها در زندان میشود. در واقع شانس زندگی دوباره توسط بتمن از خلافکاران گرفته میشود بدون اینکه به دلایل و یا سیر زندگی افراد پرداخته شود و یا فرصت دفاعی از خود داشته باشد. بتمن پشتکار زیادی دارد. او در «لیگ عدالت» تلاش میکند تا ابرقهرمانان را در کنار هم جمع کند و به نوعی نقش رهبری گروه را بر عهده میگیرد. در همین فیلم دایانا صدمههایی جدی بر روی تن بتمن میبیند که نشان دهندهی مسئولیتپذیری بالای او در قبال نجات دنیاست.
سوپرمن: او در فیلم «مرد پولادین» تلاش میکند تا مسیر اصلی زندگی خود را پیدا کند. سوپرمن با کمک خانوادهاش در کودکی بر ترسهای خود غلبه میکند و تواناییهای خویش را کنترل میکند. برای پیدا کردن هدف زندگیاش سفر میکند و با اینکه اهل زمین نیست خود را در قبال مردمان زمین مسؤول میداند و برای نجات آنها تلاشهای زیادی میکند. از دیگر ویژگیهای مثبت و قابل تأمل شخصیت سوپرمن میتوان به رابطهی با احترام و محبت او با مادرش اشاره کرد.
آکوامن: در ابتدای فیلم «آکوامن» او فردی مغرور است که نمیخواهد آتلانتیسیها را ببخشد. آکوامن تمرینهای زیادی را برای بدست آوردن و کنترل قدرتهایش انجام داده و از آن تنها برای نجات انسانهای کمی استفاده میکند. او خودش را به عنوان یک پادشاه قبول ندارد و از قبول مسؤولیت فرار میکند. اما در انتهای فیلم شاهد تلاشهای زیاد او برای محافظت از دنیا هستیم. آکوامن رابطهای پر از مهر و مسؤولیتپذیری با پدر خود دارد که درخور توجه است.
زن شگفتانگیز: دایانا از ابتدای داستان پشتکار زیادی دارد. او تمام تلاشش را میکند تا مهارتهای خود را ارتقا ببخشد. دایانا مسؤولیتپذیر است و خصیصهی همدلی در او در مقایسه با ابرقهرمانان مرد بسیار پررنگ است که این ویژگی به نوعی به نقطهی تمایز و قدرت او تبدیل میشود. او بیشتر از بقیهی ابرقهرمانان برای گفتگو و برقراری ارتباط موثر تلاش میکند.
مجموعه فیلمهای دیسی کمیک، فیلمهایی در ژانر ابرقهرمانی هستند که به روایت داستان ابرقهرمانان محبوبی مانند: سوپرمن، بتمن، زن شگفتانگیز و... میپردازد. این قهرمانها با قدرتهای ماورایی که دارند در هر فیلم با یک نوع نیروی خاصی که قصد نابودی بشریت را دارد مبارزه میکنند؛ و در نهایت زمین را نجات میدهند. فیلمهای ابرقهرمانی در قالبهای اکشن و ماجراجویانه نیز قرار میگیرند و به تناسب ژانر خود مقدار بالایی از خشونت و درگیریهای هیجانانگیز را به نمایش میگذارند. ابرقهرمانان بهطور کلی محبوبیت بالایی بین نوجوانان دارند و همچنین میتوانند نقش الگویی پررنگی را برای آنها ایفا کنند. در این سنین، نوجوانان میخواهند متفاوت باشند و کارهای بزرگ انجام بدهند. ارزشهای اخلاقی آنها درحال شکل گرفتن است بنابراین این دست از فیلمها میتواند احساسات آنها را برانگیخته کند و نوعی انگیزه را برای تلاش و پشتکار و یا حتی روحیهای برای نجات بشریت را در نوجوانان برانگیخته کند. اما از طرفی نمایش حجم بالای خشونت در این فیلمها میتواند باعث حساسیتزدایی نوجوانان نسبت به خشونت شود؛ و یا پیگری اهداف مثبت را نیازمند اعمال خشونتآمیز بدانند. همچنین امکان دارد آنها را تحریک کند تا بیشتر از تواناییهای خودشان از خود انتظار داشته باشد و در نهایت باعث سرخوردگی فرد در دنیای واقعی شود. نسخههای ضدقهرمانی دیسی میتواند بر روی ارزشهای اخلاقی نوجوانان تاثیرات جدیای بگذارد از جمله اینکه باعث نگاهی سهلانگارانه به ناهنجاریهای اجتماعی در آنها شود و یا انتظار پذیرش بیش از حدی را نسبت به خانواده و جامعه داشته باشد. با تمام این اوصاف منع کردن نوجوانان از تماشای این دست از فیلمها راه حل مناسبی نیست . توصیه میشود این فیلمها را به صورت خانوادگی تماشا کنید و پس از پایان فیلم نظر فرزند خود را در مورد فیلم و اتفاقات و شخصیتها بپرسید و تعارضات احتمالی را که برای فرزندتان ایجاد شده است بررسی کنید و در مورد آنها گفتگو کنید. در مورد تفاوتهای گستردهی جامعهی واقعی و جامعهی تخیلی درون فیلمها با فرزند خود صحبت کنید. همراهی نوجوانان در تماشای این دست از فیلمها دست کم میتواند شما را نسبت به تغییرات و تاثیرات احتمالی آنها آگاه کند.
در مورد لزوم اعمال خشونت برای پیشبرد اهداف و مقابله با بزهکاری با فرزند خود صحبت کنید.
از فرزند خود بپرسید کدام یک از قهرمانان را بیشتر دوست دارد و در مورد ویژگیهای شخصیتی او با فرزند خود صحبت کنید.
از فرزند خود بخواهید در مورد اهداف و آرزوهای متعالی خود در زندگی صحبت کند و علاوه بر این، آرزوهای عینی و کوتاهمدت خود را نیز مطرح کند. شما به این نحو میتوانید متوجهی آمال و آرزوهای فرزند خود و همچنین تاثیرات احتمالی این دست فیلمها بر آرزوهای او بشوید و در عین حال او را در داشتن نگاهی عینی نیز یاری کنید.
جامعهی واقعی را با دنیای تخیلی این فیلمها مقایسه کنید. و از فرزند خود بپرسید با چه ویژگیهای شخصیتی میتوان در جامعهی واقعی مفید بود؟
در مورد اینکه انسانها صرفا سیاه و سفید مطلق نیستند با فرزند خود صحبت کنید؛ و از او بخواهید بگوید چرا قضاوت سریع در دنیای واقعی میتواند آسیبزا باشد.
در مورد توانمندیهای ابرقهرمانان زن در مقایسه با دیگر ابرقهرمانان صحبت کنید و بپرسید چرا احساس همدلی و گفتگو اهمیت بالایی دارد؟
از فرزند خود بپرسید چه ویژگی شخصیتی در ضدقهرمانها باعث شده تا آنها به ضدقهرمان تبدیل شوند و مثالی پیدا کنید که چرا این ویژگی در دنیای واقعی نیز میتواند آسیبزا باشد.
1 دیدگاه