رسانههای اجتماعی میتوانند برای کودکان بسیار خطرناک باشند؛ از آزار و اذیت اینترنتی گرفته تا برخورد نامناسب و ظالمانهی کاربران، اعتیاد به اینترنت و... . مسائلی که ما والدین هرگز نگران آن نبودهایم، مثل پخششدن عکس خصوصی ما در کل مدرسه یا دیدن عکس و فیلمهای اینستاگرامی یک جشن تولد که ما را به آن دعوت نکردهاند، اکنون برای بسیاری از نوجوانان و جوانان یک خطر است.
با توجه به اهمیت بهزیستی دیجیتالی کودکان، محققان درحال بررسی ارتباط بالقوه میان رسانههای اجتماعی و افزایش نرخ خودکشی در نوجوانان، اعتیاد به فناوری و کمبود مهارتهای اجتماعی در زندگی واقعی هستند. بسیاری از والدین متعجبانه میاندیشند: «آیا شبکههای اجتماعی باعث اضطراب فرزند من میشوند؟» این یک سوال مهم است؛ البته برای والدینی که نگران وضعیت فرزندشان هستند.
اگرچه برای طرح ادعا با اطمینان کامل خیلی زود است؛ چون بههرحال این اولین نسل «بومیان دیجیتال» است و واقعیت کمی ظریف است. ولی برخی تحقیقات رابطهای بین استفاده از شبکههای اجتماعی و اضطراب در کودکان مشاهده کردهاند. اما دشوار است که بفهمیم چگونه رسانههای اجتماعی باعث اضطراب میشوند.
شاید بچههایی که خود مضطرب هستند، برای تسکین خود یا جلب حمایت و توجه، به رسانههای اجتماعی روی میآورند. استفادهی کودکان از رسانههای اجتماعی نیز اهمیت دارد؛ کاربردهایی مثل مقایسهی اجتماعی و تلاش برای گرفتن بازخورد است میتواند با افسردگی در ارتباط باشد که افسردگی نیز اغلب با اضطراب همراه است.
البته در بچهها عادی است که گاهی اوقات احساس اضطراب کنند. اما میان اضطراب گاهگاه با اختلال اضطرابی که نیاز به مراقبت حرفهای دارد تفاوت زیادی وجود دارد. اگر کودک شما بیشازحد خجالتی است؛ اضطراب غیرقابلکنترل و غیرواقعی دارد و قادر به ازبینبردن آن نیست و از کارهایی اجتناب میکند، ممکن است نیاز به کمک داشته باشید. ( در مورد اضطراب کودکان در موسسه Child Mind اطلاعات بیشتری کسب کنید.) برای این کودکان، رسانههای اجتماعی ممکن است اضطراب آنها را تحریک کند؛ البته نه بهعنوان علّت اصلی آن.
همچنین در بعضی کودکان به دلایل مختلف ممکن است ظرافت بیشتری نسبت به شبکههای اجتماعی وجود داشته باشد. بهعنوانمثال، کودکان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است تعاملات آنلاین را به تعاملات رودررو ترجیح دهند. همچنین باید گفت که ممکن است تا زمان بُروز مشکلات، از تأثیر رسانههای اجتماعی بر کودک خود اطلاع نیابید.
متأسفانه، تحریم رسانههای اجتماعی لزوماً جواب نمیدهد. رسانههای اجتماعی بخش بسیار بزرگی از زندگی بسیاری از کودکان را تشکیل میدهد و عدم دسترسی آنها به شبکههای اجتماعی میتواند ضرر داشته باشد. درحقیقت، ارتباط با دوستان از طریق شبکههای اجتماعی ممکن است برخی از اثرات منفی آن را تعدیل کند.
با توجه به اینکه هنوز تحقیقات قطعی برای پشتیبانی از این ادعا که رسانههای اجتماعی باعث اضطراب میشوند وجود ندارد و درحالیکه برخی شواهد نشان میدهد که فوایدی نیز دارند، این شما هستید که باید به استفادهی فرزند خود از رسانههای اجتماعی احساس مسئولیت کنید و این به وظایف شما بهعنوان والدین اضافه میشود.
خوب است که درک خوبی از زندگی آنلاین فرزند خود داشته باشید. از بچهها بخواهید که شما را به گردش در دنیای رسانههای اجتماعی ببرند. با این کار ممکن است شما موارد مثبتی ببینید که انتظارش را ندارید و حتی بهخوبی به حل برخی از مشکلات فرزندتان کمک کنند. همچنین، رسانههای اجتماعی را به «بررسیهای سلامتی» که قبلاً انجام میدادید اضافه کنید. بهعنوانمثال، وقتی از خوردوخوراک و وضعیت خواب آنها میپرسید، از اوضاع آنها در شبکههای اجتماعی نیز بپرسید؛ آیا این فضا برای آنها بهطورکلّی مثبت، مفید و کمککننده است یا اینکه میخواهند آن را کنترل کنند اما نمیدانند چگونه؟
در اینجا چند نکته دیگر برای مثبتنگهداشتن فضای رسانههای اجتماعی کودکان آورده شده است:
دیدن عکسهای یک سفر به ساحل که دوستانتان شما را دعوت نکردهاند واقعاً میتواند دردناک باشد. اگر کودک شما مدّت زیادی را صرف فضای مجازی میکند (و به آن وابسته شده) یا از آن آزرده و خسته شده است، پیشنهاد کنید که مدّتی آن را کنار بگذارد. درواقع، اگر آنها در صفحهی خود بنویسند که درحال استراحت هستند، احتمالاً برای دوستانشان قابلدرک است؛ زیرا آنها نیز احساسات مشابهی را تجربه کردهاند.
مردم چیزهایی از خود منتشر میکنند که زندگی آنها را عالی جلوه دهد؛ نه درگیریهایشان در خانه یا اختلاف با پدرشان یا ساعتهایی که طول میکشد تا جلوی دوربین هرچه بهتر به نظر برسند! به بچهها یادآوری کنید که رسانههای اجتماعی واقعیت آشفتهی پشت پرده را نشان نمیدهد و همهی افراد در زندگیشان فراز و نشیب دارند.
در دنیایی که بچهها میتوانند روزها دراز بکشند و وقتشان را با نگاهکردن به اینستاگرام بگذرانند، احساس اینکه درحال پرورش زندگی درونی خود هم هستند اهمیت دوچندانی برای آنها خواهد داشت. آنها را ترغیب کنید که رسانههای اجتماعی را با فعالیتهای تغذیهکنندهی روح مانند تفریح، ورزش، مطالعه و کمک به دیگران متعادل کنند. وگرنه در شبکههای اجتماعی با چه چیزی لاف بزنند؟!
از آنها بپرسید نگاهکردن به خوراک بچههای دیگر چه حسی دارد؟ آیا از زمانیکه آنها احساس خوبی دارند تا زمانیکه احساس بدی نسبت به زندگی خود پیدا میکنند، نقطهی عطفی وجود دارد؟ آنها را تشویق کنید که قبل از ایجاد آن احساس، دست نگه دارند و در عوض کار مؤثری انجام دهند.
ممکن است شما همهچیز را درمورد زندگی اجتماعی آنلاین فرزندتان درک نکنید. اما تشخیص اینکه فعالیت آنلاین آنها برای شما مهم است باعث میشود فرزند شما احساس ارزشمندبودن کند و به احتمال زیاد وقتی با مشکلاتی روبهرو شود به شما مراجعه میکند.
اگر علتی برای نگرانی دارید، مثل تغییرات خلقی که به نظر میرسد ناشی از رسانههای اجتماعی است، لذتنبردن از فعالیتهایی که قبلاً از آن لذّت میبرد و علائم همراه با آن مانند سردرد و معدهدرد، با پزشک متخصص مشورت کنید تا در این رابطه نظر تخصصی دریافت کنید.
این یادداشت ترجمهای است از سایت کامن سنس مدیا. برای خواندن روی این پیوند کلیک کنید!
1 دیدگاه