کودکان، دستگاه جذب فالور

اشتراک‌گذاری بیش‌ازحد موفقیت‌ها و کارهای فرزندانتان با دنیا چطور ممکن است روی آیندۀ‌ دور و نزدیک آن‌ها اثر بگذارد و چطور باید خطر «اشتراک بیش‌ازحد»[1] را کاهش داد.

بیشتر مردم دوست دارند بخش‌هایی از زندگی شخصی‌شان را در شبکه‌های اجتماعی به‌ اشتراک بگذارند. این موارد شامل فعالیت‌های ورزشی، غذاهای خوشمزه، موفقیت‌ها و لحظات ویژه است. این موارد معمولاً‌ با جمعی از خانواده، دوستان و گاهی چند دنبال‌کننده(فالور) به اشتراک گذاشته می‌شوند. از آنجایی که حلقۀ دوستان و خانوادۀ شما ممکن است در سراسر جهان پراکنده شده باشند، معمولاً دلیل این کار تقویت و حفظ ارتباط با آن‌ها است.

والدین اغلب، از سنین خیلی کم، تصاویری از بچه‌هایشان منتشر می‌کنند، گاهی حتی از عکس سونوگرافی او شروع می‌کنند! بچه‌ای که به سختی می‌تواند حرف بزند در فضای مجازی حضور دارد، حتی قبل از تولدش! این روند انتشار تصاویر همین‌جا متوقف نمی‌شود بلکه با دندان درآوردن، اولین قدم‌برداشتن‌ها، تمرین تنهایی دستشویی‌ رفتن و مجموعۀ وسیعی از دیگر موفقیت‌هایی ادامه پیدا می‌کند! که فرزندشان تا دورۀ نوجوانی کسب می‌کند و بعضی والدین دوست دارند آن‌ها را منتشر کنند.

پدیدۀ «انتشار بیش‌ازحد محتوای مرتبط با فرزند خود در شبکه‌های اجتماعی» حتی نام مخصوص خودش را دارد. این پدیده را در ادبیات انگلیسی sharenting می‌نامند. این طبیعی است که احساس کنید باید لحظات رشد و بزرگ شدن فرزندتان را ثبت کنید اما درست نیست که از هر لحظه‌ای که گام بر می‌دارد تصویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنید و همه آن را ببینند. چند دلیل برای اینکه این کار درست نیست:

به‌هرحال این‌ها اطلاعات خود شما نیستند

اگرچه واضح است که بیشتر والدین در قلبشان بهترین‌ها را برای فرزندانشان می‌خواهند اما همان‌ها تمایل دارند که بزرگترین ناقض حریم خصوصی فرزندانشان باشند! طبق گزارش اخیر کمیسیون کودکان انگلستان[2]، والدین به‌طور میانگین تا سن 13 سالگی فرزندانشان، 1300 تصویر و فیلم از آن‌ها منتشر می‌کنند. وقتی والدین جنبه‌های مختلفی از زندگی فرزندانشان را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند نیت بدی ندارند اما باید در مورد اثراتی که انتشار این اطلاعات ممکن است بر زندگیِ آیندۀ بچه‌ها داشته باشد به‌طور کامل فکر کنند. وقتی که فرزند کوچک آن‌ها بزرگ می‌شود، بعضی از تصاویر و جزئیاتی که از او منتشر کرده‌اند ممکن است در درازمدت عواقبی در پی داشته باشد، عواقبی که اکنون از آن آگاه نیستند.

برای مثال، ممکن است والدین تصویری از فرزندشان منتشر کنند که در حال ورزش‌کردن است و لباسی پوشیده است که نماد تبلیغاتی یک جریان سیاسی یا یک شخصی سیاسی خاص است، اما ممکن است وقتی فرزندشان بزرگ شد، نخواهد با آن جریان یا فرد سیاسی مرتبط دانسته شود، یا اصلاً ممکن است با آن‌ مخالف باشد. از این گذشته، ممکن است برایش سخت باشد که چهره‌ای را که والدینش به‌طور ناخواسته و با انتشار بی‌رویۀ تصاویرش از او در نظر مردم ساخته‌اند، به‌هم بزند.

بیشتر بخوانید: به‌خاطر چندتا لایک!

از آنجایی که انتشار تصاویر فرزندان در صلاح‌دید والدینی است که برای درک این مسائل و یا اهمیت‌دادن به آن خیلی جوانند، باید در مورد انتشار اطلاعات فرزندان در شبکه‌های اجتماعی فکر و گفت‌وگو کنید. شما باید دسته‌ای قانون وضع کنید که تعیین کند انتشار چه نوع محتوایی قابل قبول است و البته در این موضوع و در مورد تصاویری که منتشر می‌شوند هم به نظر خود آن‌ها احترام بگذارید.

اگر گمان می‌کنید که این سخنان و ایده‌ها، حرف‌های جدیدی هستند، اشتباه می‌کنید. اَپل مارتین[3] دختر گوئینت پالترو[4]یِ بازیگر، مادرش را به خاطر اینکه بدون اجازۀ او یک عکس دو نفره از خودشان منتشر کرده‌ بود را سرزنش کرد. «مادر ما در این باره صحبت‌ کرده‌ایم، تو نباید بدون رضایت من، چیزی منتشر کنی.» این‌ها را اپل وقتی نوشت که 14 سال داشت.

چه چیزی را دارم به اشتراک می‌گذارم و با چه کسانی؟

اطلاعاتی که وارد اینترنت می‌شوند معمولاً قابل جستجو و انتشار هستند و همچنین برای مدتی طولانی باقی می‌مانند. یا به عبارت دیگر، هرچیزی که وارد اینترنت می‌شود معمولاً همیشه آنجا می‌ماند! جملۀ عالی و مهمی که مدام در مورد اینترنت گفته می‌شود این است که «باید قبل از اینکه چیزی را به‌ اشتراک بگذارید، دوبار فکر کنید.» در مورد انتشار اطلاعات کسانی غیر از خودمان مثل فرزندان باید گفت «قبل از اینکه آن را به اشتراک بگذارید ده‌ بار فکر کنید.»

بااین‌وجود، گاهی مردم فراموش می‌کنند که کارهایی که خیلی معمولی به‌نظر می‌رسند، مثل انتشار عمومی عکس جشن تولد فرزندشان، اگر باعث شود این تصاویر به‌ دست افراد ناشایست بیفتد، می‌تواند مشکلات زیادی برای آن‌ها ایجاد کند. بیایید مقدار اطلاعاتی که ممکن است در یک مطلب و عکس این‌چنینی وجود داشته باشد را تجزیه و تحلیل کنیم. چنین مطلبی حداقل می‌تواند شامل اطلاعات زیر باشد:

• .تصویری از فرزندتان همراه با متنی شبیه این: «تولد دو سالگیت مبارک جان[5]!»
• .جزئیاتی که ممکن است محل زندگیتان را فاش کند مانند نشانه‌هایی که به‌ راحتی قابل تشخیصند.
•  از آنجایی که این تصویر احتمالاً یک عکس دسته‌جمعی است، شامل تصاویری از افراد دیگر نیز می‌شود پس ممکن است انتشار آن درست نباشد چرا که باید به حریم خصوصی دیگران هم توجه کنید.
• اطلاعاتی از موقعیت مکانی شما. البته اگر ردیابی موقعیت مکانی را خاموش نکرده باشید.
• با کنار هم گذاشتن این اطلاعات، ما نام کودک، تاریخ تولد و آدرسش را داریم. این اطلاعات بعداً می‌تواند برای کارهایی مثل سرقت هویت و یا کلاهبرداری مورد استفاده قرار بگیرد.

استِیسی استِینبرگ[6] مدیر مرکز کودکان و خانواده[7]، در مقاله‌اش[8] به خطر اشتراک بیش‌ از حد اطلاعات کودکان توسط والدین اشاره کرده است. یکی از مثال‌هایی که از آن یاد شده است مادری است که تصویری از تمرین تنهایی دستشویی‌کردن فرزندان دوقلویش منتشر کرده است. او بعداً متوجه شد که بعضی افراد غریبه به این تصاویر دست پیدا کرده‌اند، آن‌ها را بارگیری کرده‌اند، تغییر داده‌اند و در وبسایتی که توسط پدوفیل‌ها استفاده می‌شود بارگذاری کرده‌اند.

این نمونه از خانم استینبرگ و موارد دیگر نشان می‌دهد که بعضی از مردم اصلاً از این مسئله آگاه نیستند که برای دیگران چقدر راحت است که تصاویری که در اینترنت به اشتراک گذاشته شده است را بارگیری و ذخیره کنند. همچنان که نمی‌دانند این گونه مطالب حاوی چه اطلاعاتی هستند. تمام این‌ مسائل پرسش دیگری را به‌ وجود می‌آورند، این پرسش که این تصاویر را با چه کسانی به اشتراک می‌گذارید؟

اینکه مخاطبان تصاویر شما چه کسانی باشند به این بستگی دارد که انتخاب کنید آن‌ها را کجا و با چه‌کسانی به اشتراک بگذارید. اگر حساب کاربری شما عمومی است، هرکسی که به‌طور اتفاقی وارد صفحۀ شما شود، می‌توانید این محتوا و تصاویر را ببیند. درست است که اگر حساب کاربری خود را خصوصی کنید، تنها کسانی که با شما دوست هستند یا به‌ آن‌ها اجازه داده‌اید که شما را دنبال کنند می‌توانند صفحة شما را ببینند،‌ اما شما چند نفر از آن‌ها را واقعاً‌ می‌شناسید؟ اصلاً آخرین باری که لیست دوستان یا دنبال‌کنندگانتان را بازبینی کرده‌اید کِی بوده است؟

فیس‌بوک برای مثال، به شما این امکان را می‌دهد که مخاطبان هر کدام از پُست‌هایتان را مشخص کنید. با این کار می‌توانید مخاطب بعضی از مطالبتان را محدود به اعضای خانواده و برخی دوستانتان کنید. البته این روش هم مشکلات خاص خودش را دارد. آیا مطمئنید که آن‌ها این تصاویر را دوباره به اشتراک نمی‌گذارند؟ آیا فکر می‌کنید که آن‌ها به امنیت در فضای مجازی و روش‌های حفظ حریم خصوصی به اندازۀ کافی اهمیت می‌دهند؟ در ادامه، چند سوال آمده است، سؤالاتی که والدین باید قبل از انتشار اطلاعات در اینترنت از خود بپرسند اما معمولاً این کار را نمی‌کنند:

چطور نسبت به انتشار اطلاعات فرزندانمان مسئولانه عمل کنیم؟

بهترین و امن‌ترین کار این است که «هیچ چیزی که مربوط به فرزندتان است را در شبکه‌های اجتماعی منتشر نکنید» اما بسیاری از والدین مدرن به سختی با چنین چیزی موافقت می‌کنند. ورق‌زدن آلبوم‌های عکس فیزیکی و کاغذی مربوط به نسل گذشته است و عملاً‌ ممکن نیست که شما آلبوم عکستان را با خودتان این طرف و آن طرف بکشید و عکس‌ها را به دوستان و فامیل نشان دهید! با این حال روش‌هایی هست که بتوان تصاویری که در موردشان صحبت کردیم را با خطر کمتری منتشر کرد.

• هیچ‌گونه مطلبی که ممکن است حاوی اطلاعات خصوصیتان باشد یا به نحوی به شناسایی فرزندتان توسط غریبه‌ها کمک کند منتشر نکنید. چیزهایی مانند نام کامل، آدرس، تاریخ تولد.
• ردیابی موقعیت مکانی تلفن‌همراه یا دوربین‌هایی که این امکانات را دارند را موقع تصویربرداری خاموش کنید تا این اطلاعات ثبت نشوند.
• . مراقب باشید که چطور تصاویرتان را به اشتراک می‌گذارید. قبل از اینکه چیزی را در شبکه‌های اجتماعی بارگذاری کنید، ابتدا به مخاطبانتان و فیلترهای حریم خصوصی خود نگاهی بیندازید.
• تصاویرتان را فقط با افرادی که واقعاً می‌شناسید و به آن‌ها اعمتاد دارید به اشتراک بگذارید و از آن‌ها بخواهید بعداً منتشرشان نکنند.
• قبل از انتشار هر چیزی کمی صبر کنید و فکر کنید چیزی که دارید منتشر می‌کنید در آینده، چه تأثیری روی فرزندتان خواهد داشت.

هرکسی نیاز به ثبت خاطرات و اشتراک‌گذاری آن با نزدیکان را درک می‌کند اما لازم است که این کار را به شیوه‌ای امن و مسئولانه انجام دهیم. خوشبختانه، این مقاله خطرات انتشار بیش‌‌ازحد تصاویر فرزندانتان را نشان داد و بیان کرد که این کار ممکن است روی آیندۀ فرزندانتان چه تأثیری داشته باشد. درنهایت فرزندانتان خودشان وارد شبکه‌های اجتماعی خواهند شد، پس می‌توانید به‌عنوان یک الگوی خوب، راهنماییشان کنید. با این کار، قبل از اینکه در مورد خطرات شبکه‌های اجتماعی با فرزندانتان گفت‌و‌گو کنید خودشان پایه‌هایی استوار در این زمینه خواهند داشت.

برای اینکه در مورد خطراتی که کودکان در فضای مجازی با آن روبه‌رو هستند و همچنین دربارۀ اینکه فقط فناوری نمی‌تواند در این رابطه کمکمان کند و نیاز به دقت عملکرد خودمان دارد به وبسایت «بچه‌های امن اینترنت»[9] سری بزنید.

[1] این امر چنان در دنیا رایج شده است که برایش واژه‌ای ویژه وضع شده است: sharenting

[2] Children’s Commissioner of England

[3] Apple Martin

[4] Gwyneth Paltrow

[5] John

[6] Stacey Steinberg

[7] Center on Children and Families

[8] «خطر اشتراک بیش‌ از حد اطلاعات کودکان توسط والدین:‌ حریم خصوصی کودکان در عصر شبکه‌های اجتماعی»

[9 Safer Kids Online.

  پی‌نوشت: این مطلب را Amer Owaida در welivesecurity، نوشته است و «کدومو» آن را به فارسی ترجمه کرده است.