اوتاکو کیست؟

انیمه‌بازان در سطوح مختلفی انیمه‌ها را دنبال می‌کنند. برخی از مخاطبان در کنار سایر فیلم و سریال‌ها هر از چندگاهی نیز انیمه می‌بینند و بیشتر آثار گلچین‌شده و برتر جهانی را تماشا می‌کنند. برخی دیگر تنها انتخاب و مصرف رسانه‌ای‌شان انیمه است. در این سطح به احتمال زیاد فرد با ژانرهای متعددی روبه‌رو می‌شود که در سایر آثار رسانه‌ای کمتر موجود است و به همین علت ذائقۀ منحصربه‌فردی در عرصۀ رسانه پیدا می‌کند. برخی دیگر، علاوه بر تماشای مداوم انیمه، سبک زندگی‌شان برگرفته از دنیای انیمه‌ها می‌شود. افرادی که مخاطب جدی و سرسخت انیمه هستند، در فرهنگ ژاپنی به «اوتاکو» معروف‌اند. ولی خب می توان گفت که این کلمه ویژگی صفت بودن و عامه بودن خودش را از دست داده و امروزه بصورت خاص تر و بعنوان معرف و وجه اشتراکی بین تمامی عاشقان محصولات فرهنگی ژاپن از آن استفاده میشود. کسانی که انیمه میبینند و مانگا میخوانند و در دنیای پر احساس و پر مفهوم آن غرق شده اند، به آنها اوتاکو گفته میشود. افرادی که بخش اعظمی از زندگیشان تحت تاثیر چنین آثاریست و همیشه به دنبال تجربه بیشتر و بیشتر داستان های ژاپنی اند. کسانی که عاشق حرکات و سبک گفتار شخصیت های انیمه ی مورد علاقه شان هستند و همیشه سعی در تقلید از رفتار آنها دارند و همچنین افرادی محسوب میشوند که تقریبا افکار باز تر و دید وسیعتری در مقایسه با دیگران نسبت به زندگی دارند.

 مفهوم اوتاکو در ژاپن ابتدا بار معنایی منفی داشت و در مورد افرادی با علاقه‌های افراطی خاص به‌کار می‌رفته است، اما در دهه‌های اخیر به اصطلاحی عمومی و یک خرده‌فرهنگ تبدیل شد که افراد زیادی را در سراسر جهان به یکدیگر نزدیک کرده است و حتی در تقویم جهانی نیز تاریخ 15دسامبر به‌عنوان روز جهانی اوتاکو انتخاب شده است.

علاوه بر این بعضی از آنها در ترجمۀ مانگاها به‌صورت داوطلبانه شرکت می‌کنند، در گروه‌های چت به‌جای شخصیت محبوبشان نقش بازی می‌کنند و در سطوح بالاتر با عمل زیبایی، گریم و طراحی لباس، خود را به شکل شخصیت‌ها در‌می‌آورند که به این کار اصطلاحاً کاسپلی (Cosplay) گفته می‌شود. کاسپلی به عمل نمایشیِ پوشیدن لباس و گریم چهره جهت شبیه‌شدن به شخصیت‌های مانگا، انیمه، کمیک و بازی‌های ویدیویی گفته می‌شود. افرادی که این عمل را انجام می‌دهند نیز کاسپلیر (Cosplayers) نام دارند.

از دیگر فعالیت‌های محبوب انیمه‌بازان، «شیپ‌کردن» شخصیت‌ها با یکدیگر است. (ship) به‌معنای تصورکردن یا خلق‌کردن رابطه میان دو شخصیتی است که به نظر زوج ایده‌آلی می‌آیند. این ارتباط می‌تواند میان افراد همجنس نیز تصور شود. این فعالیت  در طی ساخت و پردازش تصویر دو شخصیت در کنار هم یا نوشتن «فن فیکشن» صورت می‌گیرد. (Fan fiction) داستانی تخیلی ای است که توسط طرفداران یک مجموعه نوشته و در صفحات طرفداری به اشتراک گذاشته می‌شود.

 از جمله فعالیت های جانبی خرده‌فرهنگ اوتاکو، رول پلی (roleplay)  است که به معنای نقش‌آفرینی است و افراد شرکت‌کننده باید با درنظرگرفتن روحیات و خلقیات شخصیت محبوبشان، نقش آن را بازی کنند. این کار اغلب در چت‌های گروهی صورت می‌گیرد.

و اما جامعه اوتاکو های ایرانی....متاسفانه یکی از تحت فشارترین اوتاکویان جهان ایرانیان هستند! چون نه تنها در کشور ما درک درستی از معنی و مفهوم مانگا و انیمه وجود ندارد بلکه راه های شناخت و آشنایی با آنها نیز خیلی کم هستند و یا نمیتوان از آنها برای معرفی کردن این صنعت استفاده نمود. بیشتر اوتاکویان ایرانی مجبورند علاقه خود و در اکثر مواقع گوشی، تبلت و یا لپ تاپ خود را نیز از آشنایان، غریبه ها و حتی بیشتر دوستانشان مخفی کنند، چون قطعا معرفی و شناساندن چنین سبکی از زندگی کار بسیار دشواریست و متاسفانه در اکثر موارد کارتون قلمداد کردن انیمه و کودکانه دانستن علاقه اوتاکویان و درک نکردن احساساتشان از توهین و ناسزا هم برایشان بدتر است. امیدوارم که انیمه و مانگا و اسم اوتاکو بهتر و کاملتر در جامعه های فرهنگی و سرگرمی کشورمان شناخته شوند.