کودکان امروز در دنیایی پر از اطلاعات زندگی می‌کنند و این مهم است که والدین با روش‌های مناسب این اطلاعات را در اختیار فرزندشان بگذارند. یکی از کاربردی‌ترین اطلاعاتی که آینده‌ی کودکان را تحت‌تأثر قرار می‌دهد و لازم است هر والد به کودک خود منتقل کند، آشنایی با مشاغل مختلف است. این آشنایی می‌تواند از راه‌های متفاوتی اتفاق بیفتد. گفتگو با کودک، گفتگوی کودک با کسانی که دارای مشاغل مختلف هستند و حتی نشان دادن مشاغل مختلف به کودک به‌صورت حضوری و از طریق اردوهای خانوادگی و دوستانه می‌توانند راه‌های خوبی برای این آشنایی باشند. اما جدیدترین روش برای آشنا کردن کودکان با مشاغل مختلف، استفاده از اسباب‌بازی‌هایی است که به کودک نقش مشاغل را می‌دهد.

دوست داری چه‌کاره شوی؟

این روزها طیف وسیعی از اسباب‌بازی‌های مشاغل در بازار وجود دارد. از وسایل آشپزخانه و لوازم مربوط به خانه‌داری گرفته تا انواع ابزارآلات، از لوازم خیاطی گرفته تا بستنی‌فروشی و رستوران، در فروشگاه‌ها بسیار به چشم می‌خورند. انتخاب اسباب‌بازی لازم است که با نظر خود کودک و نظارت والدین انجام بگیرد. نقش‌آفرینی در شغل‌های مختلف می‌تواند کودک را برای ورود به جامعه آماده کند و نقش مهمی در آینده‌ی شغلی کودک داشته باشد. حین بازی با اسباب‌بازی‌های مشاغل، کودک خود را در نقش بزرگسالی می‌بیند که دارای آن شغل است و حس خوبی از این تشابه می‌گیرد.

البته لازم است بدانید که انتخاب یک اسباب‌بازی شغلی در کودکی به معنی انتخاب آن شغل در بزرگسالی نیست و کودکان در سنین مختلف دوست دارند نقش‌های مختلفی را بازی کنند و درک بهتری از محیط اطراف خود داشته باشند.

مزایای بازی با اسباب‌بازی‌های شغلی

نقش بازی را نمی‌توان در تربیت کودک نادیده گرفت. اسباب‌بازی‌ها علاوه بر سرگرم کردن کودک لازم است نقشی در تقویت مهارت‌های جسمی و اجتماعی او نیز داشته باشند. اسباب‌بازی‌های مشاغل نیز از این قاعده مستثنا نیستند. این نوع از اسباب‎‌بازی که معمولاً برای کودکان بالای سه سال توصیه می‌شوند، مزایای قابل توجهی دارند که به چند مورد اشاره می‌کنیم:

 ۱- تخیل و خلاقیت را تقویت می‌کنند:

بازی‌هایی که کودک در آن‌ها در شغل خاصی نقش‌آفرینی می‌کند مغز کودک را برای خیال‌پردازی تمرین می‌دهند. تخیل در سنین پایین، خلاقیت در سنین بالا را تقویت می‌کند و این خلاقیت می‌تواند در بزرگسالی علاوه بر شغل، در ابعاد دیگر زندگی نیز به کمک فرد بیاید.

۲- به شناخت احساسات کمک می‌کنند:

اسباب‌بازی‌های مشاغل ذهن کودکان را درگیر موضوعات و اتفاقات واقعی زندگی می‌کند. در حال انجام این بازی‌ها کودک با احساسات جدید و پیچیده‌ای مواجه می‌شود که می‌تواند با کمک والدین آن‌ها شناسایی کند و شیوه‌ی درست بروز آن‌ها را بیاموزد.

۳- مهارت‌های اجتماعی را آموزش می‌دهند:

کودکان هنگامی که بازی‌های شغلی انجام می‌دهند خود را در یک جامعه‌ی تخیلی تصور می‌کنند که وظیفه دارند با اعضای آن جامعه ارتباط برقرار کنند. در این ارتباط کودک همدلی را می‌آموزد و می‌تواند رفتارهای خود را بهتر کنترل کند. هم‌چنین سروسامان دادن به مشکلات و شیوه‌های حل مسئله را نیز یاد می‌گیرد.

۴- به بالا بردن مهارت‌های کلامی کمک می‌کنند:

در بازی‌هایی که به مشاغل مربوط می‌شوند صحبت کردن یک رکن اساسی است. کودک با استفاده از کلمات می‌تواند جایگاه خود را در نقشی که بازی می‌کند مشخص کند و منظور خود را انتقال دهد. هر کدام از اسباب‌بازی‌های مشاغل دایره‌ی لغات کودک را به نحوی افزایش می‌دهند و مهارت‌‌های کلامی و گفتاری او را تقویت می‌کنند.

۵- به نسبت بازی‌های دیگر، زمان طولانی‌تری کودک را سرگرم می‌کنند:

اسباب‌بازی‌های مشاغل، برخلاف بازی‌هایی که در چارچوب معینی انجام می‌شوند و به پایان می‌رسند، مدت زمان بیشتری طول می‌کشند و کودک می‌تواند به شیوه‌های متفاوت و از مسیرهای گوناگون آن‌ها را ادامه دهد.

پسرانه یا دخترانه؟

بسیاری از اسباب‌بازی‌ها، به خصوص اسباب‌بازی‌هایی که در مورد مشاغل هستند، با تأکید بر جنسیت کودکی که از آن‌ها استفاده می‌کند ساخته و به بازار عرضه می‌شوند. اما با این وجود متخصصان حوزه‌ی کودک معتقدند که نباید با تأکید بر جنسیت، خط فکری کودک را محدود و بسته نگه داشت و درباره‌ی اقر مخرب این کار هشدار می‌دهند. البته شکی نیست که در بسیاری از مواقع علایق و سلایق دختر و پسر به‌طور ذاتی متفاوت است، اما باید دقت داشت که والدین نباید به علایق فرزند خود سمت و سو بدهند.

لازم است والدین اجازه دهند کودک با توجه به علایق خود اسباب‌بازی خود را انتخاب کند و از کلیشه‌های جنسیتی دوری کنند. پسربچه‌ای که به لوازم آشپزخانه و خیاطی علاقه‌مند است یا دختربچه‌ای که عاشق کار با ابزارها و ماشین‌آلات است نباید در خانواده مورد سرزنش و تمسخر قرار بگیرند. دادن فرصت‌های برابر به مرد و زن از خنثی دانستن مشاغل و بازی‌های مربوط به آن‌ها آغاز می‌شود. خنثی دانستن اسباب‌بازی‌ها موجب می‌شود کودکان بدون محدودیت علایق خود را دنبال کنند و استعدادهای خود را آزادانه رشد دهند.

سخن آخر

اگر شما والدی هستید که دلتان می‌خواهد فرزندتان با بازی کردن علاوه بر سرگرمی مهارت‌‌های مختلف را نیز بیاموزد، اسباب‌بازی‌های مشاغل انتخاب خوبی است، به شرط آن‌که در تهیه‌ی آن‌ها فراتر از جنسیت کودک عمل کنید.