در یادداشت قبلی، در مورد پلتفرم صحبت کردیم و اینکه پلتفرمهای بازی خدمات مختلفی از جمله خدمات ارتباطی به بازیکنان ارائه میدهند. برای نمونه به استیم، پلی استیشن و ایکس باکس پرداختیم و کمی هم در مورد نکاتی که به عنوان یک پدر و مادر باید به آنها توجه کنیم صحبت کردیم.
یادداشت قبلی با این سوال تمام شد که «آیا این شبکهها، تنها شبکههایی اجتماعی بودند که ما یا نمیشناختیم یا کمتر میشناسیم؟» «گیمرها شبکهی اجتماعی خاص خود را ندارند؟»
پاسخ خیر است! اصلیترین شبکهی اجتماعی گیمرها، دیسکورد ( Discord) است که علاوه بر داشتن نسخه وب، روی رایانه و گوشی، اپلیکیشن دارد و طبق اخبار به زودی روی کنسولها هم نصب میشود. این شبکهی اجتماعی کمی با شبکههای اجتماعی دیگر که میشناسیم فرق دارد و دارای کمی پیچیدگیست. تنظیمات زیادی دارد و کار حرفهای با آن نیازمند صرف کردن زمان برای یادگیری ست. در ادامه سعی میکنیم یک معرفی کلی و سپس چند نکته تربیتی را در مورد دیسکورد بیان کنیم. طبیعیست که این یادداشت، آموزش استفاده یا نقد دیسکورد نیست و صرفا قرار است آشنایی ابتدایی با این شبکهی اجتماعی را به والدین بدهد.
هر کسی میتواند با ارائه یک ایمیل، از این شبکه استفاده کند. البته طبق قانون ایالات متحده، استفاده از این شبکه نیز، مانند سایر شبکههای اجتماعی نیز محدود به بالای 13 سال است اما دیسکورد هیچوقت در مورد سن یا سایر مشخصات از کسی اطلاعات نمیگیرد!
با حساب کاربری ایجاد شده، فرد میتواند به سرورهای مختلف که به صورت رسمی توسط بازیسازان ایجاد شده یا سرورهای غیر رسمی که توسط افراد ساخته شده است، بپیوندد. یا خودش یک سرور ایجاد کند. این سرورها ممکن است قابلیت دسترسی عمومی داشته باشند یا خصوصی باشند.
اگر بخواهیم سرور در دیسکورد را توضیح دهیم، میتوانیم از یک مثال استفاده کنیم. سرور در دیسکورد را میتوان به یک زمین خالی تعریف کرد که فرد میتواند در آن با سلیقه خود، ساختمانی بسازد یا بخشی از آن را به حیاط و باغچه اختصاص دهد. میتواند آدرس به بقیه دهد و سایر افراد را به آنجا دعوت کند و کنار هم باشند.
در هر سرور، سازنده سرور میتواند بخشهای مختلفی برای آن تعریف کند و هر بخش را به موضوعی اختصاص دهد و برای آن تنظیمات جدایی قرار دهد. حتی میتواند تعریف کند که فقط بعضی از کسانی که عضو سرور هستند به آن بخشها دسترسی داشته باشند.
صاحب سرور، قوانین سرور را تعریف میکند و ممکن است برای نظارت بر حسن اجرای آن توسط اعضا از بعضی از اعضا کمک بگیرد. از آنجایی که نمیتوان انتظار داشت، نظارت انسانی همیشه برقرار باشد، معمولا صاحبان سرور در دیسکورد از هزاران رباتی که در دیسکورد قابل استفاده هستند، بهره میبرند.
در هر سرور، بر اساس طراحی صاحب سرور، افراد میتوانند نقشهای مختلف بگیرند و جایگاههای مختلف داشته باشند. بر این اساس علاوه بر اینکه دسترسیهای مختلفی به اعضا عطا میشود، اعضا یک حس هویت به آن سرور و صاحب آن نیز پیدا میکنند. مخصوصا اینکه این نقشهای گوناگون به سایر اعضا سرور نمایش داده میشود و حتی لیست کاربران بر آن اساس مرتب میشوند. اینکه قوانین پیشرفت و گرفتن در نقشها چه باشد بر اساس تصمیم صاحب سرور است. برخی مایلاند این نقشها را به صورت دستی اعمال کنند. برخی هم شرایطی را تعریف میکنند و معمولا به کمک یک ربات، شرایط را احراز میکنند. ممکن است این شرایط پرداخت پول، مشارکت در بخشهای مختلف یا حتی فرستادن یک سلفی با تصویر کارت ملی باشد!
حال که با کلیت فضای دیسکورد آَشنا شدیم، کمی جزئیتر به سرورها و امکانات آنها میپردازیم.
به طور کلی در هر سرور میتوان دو مدل بخش متفاوت تعریف کرد. این بخشها به دو صورت کلی چت متنی یا چت صوتی است.
دسته اول چت متنیست که مانند یک صفحه چت، غیر از گفت و گوی متنی، قابلیت ارسال تصویر، ویدئو، گیف و غیره را دارد و میتوان پیامها را ریپلای کرد یا با ایموتهای خاصی به آن واکنش نشان داد. این بخش مثل یک صفحه چت معمول در پیامرسانهایی مانند تلگرام است.
اما شگفتی دیسکورد در بخش دوم است. اگر نوع بخش تعریف شده چت صوتی باشد، علاوه بر چت صوتی میتوان لایو استریم یا پخش زنده داشت و علاوه بر آن امکان تماس تصویری نیز برقرار است. به طور مرسوم، افراد برای استریم بازیهای موبایلی، یا استریم خصوصی یا آموزشی برای دوستان خود از این امکان استفاده میکنند اما بعد از شیوع کرونا، اقبال برای استفاده از این قابلیت بیشتر هم شد. چرا که علاوه بر داشتن کیفیت، رایگان هم بود و افراد با تعداد بالا میتوانستند به هم وصل شده و تماس تصویری برقرار کنند. به حدی که برخی از کلاسهای درس کشور یا حتی بعضی همایشهای رسمی در این شبکهی اجتماعی برگزار شد.
شاید بد نباشد تذکر دهیم که تمامی این امکانات در ارتباط بین دو فرد نیز در دسترس است و به رایگان امکان استفاده از آن وجود دارد.
همانطور که گفته شد، دیسکورد شبکهی اجتماعی تخصصی گیم است و طبیعیست سرورهای رسمی، سرورهای بازیها باشد تا بازیکنان آنجا دور هم جمع شوند، از اخبار مطلع شوند، محتواهای خود مثل اسکرینشاتهایشان از بازی را با هم به اشتراک بگذارند یا همبازی پیدا کنند. اما اکنون دستهبندیهای دیگری نیز اضافه شده است و در حوزههای مختلف، میشود صفحهی رسمی ایجاد کرد. این ویژگی به خصوص بعد از شیوع کرونا به خاطر تنوع خدماتی که دیسکورد در اختیار کاربران قرار میدهد خیلی با استقبال رو به رو شد. غیر از گیم، موسیقی، علم و تکنولوژی، آموزش و سرگرمی دستههای دیگری هستند که میشود ذیل آنها سرور رسمی ایجاد کرد.
سرورهایی که افراد ایجاد میکنند محدودیت ندارد و میتواند در هر موضوعی و با هر شرایطی که صاحب سرور تعیین کند، باشد. این سرورها را میتوان به صورت خصوصی و عمومی درآورد. برای رسیدن به سرورهای عمومی کافیست موضوع مورد نظر در گوگل جستجو شود تا به راحتی به آدمهایی رسید که حول یک موضوعی دور هم جمع شدند. برای سرورهای خصوصی باید حتما از صاحب یا صاحبان سرور لینک دعوت داشته باشید.
اینکه موضوع سرور یا موضوع زیر بخشهای یک سرور، موضوع مورد پسند ما نباشد، بسیار محتمل است. ایجاد سرور هیچ محدودیتی روی دیسکورد ندارد و حتی برخی شرکتهای تولید محتوای مستهجن به صورت رسمی روی دیسکورد فعالاند. به طور کلی دیسکورد هیچ نظارتی ندارد و حتی امکان ریپورت چه در ارتباطات خصوصی و چه در ارتباط عمومی به راحتی سایر پلتفرمها نیست و فرد برای گزارش باید مسیر پیچیدهای را طی کند. البته اگر صاحب سرور مایل باشد، میتواند رباتهایی به سرور خود اضافه کند، تا به برخی کاربران اخطار دهد و یا در صورت تکرار خطا، آنها را از سرور اخراج کند.
با توجه به آزادی زیاد دیسکورد و اینکه امکان گزارش یا سایر نظارتها را به صورت خیلی محدود دارد، توصیه میکنیم که مانع استفاده فرزندتان، مخصوصا زیر 15 سال، از این شبکه اجتماعی شوید. اما اگر اکنون از دیسکورد استفاده میکند باید دقت تربیتی خود را افزایش دهید.
توصیههایی که در مورد این شبکهی اجتماعی میتوان انجام داد مانند اکثر شبکههای دیگر است.
از اینکه چند نفر از ایرانیها روی این شبکهها فعال هستند آمار دقیقی وجود ندارد اما با توجه به اینکه همهی استریمرها برای ارتباط و جذب مخاطب از این شبکه استفاده میکنند، امکانات زیاد و در عین حال رایگانی که ارائه میدهد، همچنین سبک و روان بودن از نظر نرمافزاری، میزان استفاده از این شبکهی اجتماعی در حال گسترش است.
اینکه ایرانیها چه استفادهای میکنند هم دقیق مشخص نیست اما به طور کلی معلوم است که ایرانیها در سرورهای ناهنجار و ناپسند نیز حضور فعال دارند. به همین خاطر لازم است خانوادهها هر چه زودتر آگاهی خود را در مورد این مسائل نسبتا جدید افزایش دهند و برای نحوه برخورد صحیح با این مسائل آشنا شوند.
اگر سوالی برایتان ایجاد شد یا نظری داشتید حتما همینجا کامنت کنید. کارشناسان کدومو پاسخ میدهند.
خیلی ممنونم از مطالب بسیار مفید. متاسفانه ما فقط فکر می کردیم این محیط بچگانه و برای بازی بچه هاست. اما مطالب غیراخلاقی هم در این محیط قابل دسترسی است. والدین خیلی حواسشون باشه.
خواهش میکنیم! ممنون از دقت نظر شما. بله به نکتهی خوبی اشاره کردید.