نقد و بررسی انیمه جوجوتسو کایسن صفر (Jujutsu Kaisen Zero)

جوجوتسو کایسن صفر یا نبرد جادویی صفر، انیمه‌ای سینمایی محصول 2021 کشور ژاپن است. این اثر قسمت صفر سریالی با همین نام است که در سال 2020 منتشر شد. این سینمایی به‌دلیل داشتن صحنه‌های مبارزه‌ی پرهیجان توانسته است نظر نوجوانان و حتی بزرگسالان را به خود جلب کند. ژانر این اثر اکشن، فانتزی، مدرسه‌ای و روان‌شناختی است و به‌دلیل وجود خشونت و ترس بالا برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی‌شود.

یوتا نوجوانی درمانده، بی‌هدف و غرق در ناامیدی است و نتوانسته از مرگ دوست صمیمی‌اش عبور کند. او و جهانش توسط این احساسات منفی شدید و غیر‌قابل کنترل در حال بلعیده‌شدن ‌است. یوتا می‌تواند شکل اغراق‌شده‌ی نوجوانان امروزی باشد که با احساسات منفی مختلفی در حال دست و پنجه نرم‌کردن هستند. گاهی حتی معنی برخی احساسات خود را نمی‌دانند و گاهی نیز خود را تسلیم آن می‌کنند بدون اینکه تلاشی برای برون‌رفت از وضعیتشان بکنند. ممکن است حتی از خانواده و دوستانشان کناره‌گیری کنند و دنیا را تیره و تارتر از آن ببیند که ارزش زندگی‌کردن در آن وجود داشته باشد. در این زمان لازم است کسی از راه برسد و دستشان را بگیرد و درکشان کند. این اثر فرصت خوبی است برای صحبت‌کردن در مورد احساساتی مانند طردشدگی، ناامیدی، بی‌انگیزگی، ترس، اضطراب و احساساتی که گاهی انکار می‌شوند، فهم نمی‌شوند و حتی گاهی ممنوعه تلقی می‌شوند. ممکن است این سؤال پیش آید که آیا این احساسات باید پذیرفته ‌شوند؟ سرکوب یا انکار آنها چه پیامدی به همراه دارد؟ اگر در حال غرق‌شدن در آن باشیم چه باید بکنیم؟ آیا می‌توان کارکردی برای این احساسات قائل شد؟ چه کمکی از دست پدرومادر برمی‌آید؟ جواب این سؤالات احتمالا به سادگی به دست نمی‌آید، اما ضروری است قبل از آن که این احساسات تبدیل به گره‌های ترسناکی شوند به آنها فکر بکنیم.

داستان حول محور دانش‌آموزان مدرسه‌ی جادوگری جوجو می‌گردد. هر کدام از آنها برای هدفی در حال جنگیدن هستند. گوجو و گتو هر کدام سرپرست تعدادی دانش‌آموز هستند. آنها با اینکه در دو جبهه‌ی متضاد می‌جنگند، اما ویژگی‌های مشترکی هم دارند. گتو و گوجو هر دو بزرگسالانی حمایت‌گر هستند که نوجوانانی که راه خود را گم کرده‌اند را زیر بال و پر خود گرفته و به مسیر زندگی آنها جهت می‌دهند. این دو شخصیت شاید ظاهری سرخوش داشته باشند، اما در پس هر کارشان منطقی فکرشده خوابیده است و همین آنها را به شخصیت‌هایی مرموز تبدیل کرده که قابل واکاوی‌‌اند. اعتقادات آنها نیز از نظر اخلاقی قابلیت بررسی دارد. مثلا گتو اعتقاد دارد که چه لزومی دارد تا افراد قوی از افراد ضعیف‌ محافظت کنند و همواره بکوشند که براساس استاندارد‌های آنها زندگی کنند تا آسیبی بهشان وارد ‌نشود؟ همچنین، او برای نژاد جادوگران احترام زیادی قائل است و باقی افراد را لایق زندگی‌کردن نمی‌داند. گوجو اما نقطه‌ی مقابل گتوست ولی به‌طور واضح نظام فکری خود را به مخاطب نشان نمی‌دهد. بنابراین بهتر است بر روی دیالوگ‌های این دو شخصیت حساس باشید.

از دیگر پیام‌های قابل تامل اثر ضرورت وجود روحیه‌‌ی جمعی است. ما انسان‌ها موجوداتی هستیم که برای رفع نیازهایمان به وجود دیگران وابسته‌‌ایم و این نیازها به خورد و خوراک و خدمات محدود نمی‌شود. رفع نیازهای روحی‌ ما مانند احساس تعلق، پذیرش، دوست‌داشته‌شدن و... نیز وابسته به حضور و حمایت دیگران و همینطور دانستن جایگاه خود است. «خانواده» و «مدرسه» دو رکن اساسی در تقویت روحیه‌ی جمعی در کودکان و نوجوانان هستند که باید با داشتن روابط گرم و صمیمی و طراحی کارهای گروهی این ویژگی را در آنها تثبیت کرد.

خلاصه: این اثر فرصتی را در اختیارتان می‌گذارد تا درباره‌ی احساسات منفی فکر کنید و برای روبه‌رویی با آنها چاره‌جویی کنید.

به نظر تو چه احساساتی قابلیت تبدیل‌شدن به نفرین یا گره را دارند؟

به‌نظرت یوتا در عدم پذیرش مرگ ریکا مقصر بود یا این عدم پذیرش برای یوتا به‌صورت ناخودآگاه اتفاق افتاده بود؟

اگر نشود به‌تنهایی از پس تحمل یک رنج یا آسیب بربیاییم، به‌نظر تو باید چه کرد؟

آیا احساسات منفی را نباید تجربه کرد؟ می‌شود نتیجه‌ی مثبتی برای آن قائل شد؟

تا به حال تجربه‌ی احساس درک‌نشدن از جانب اطرافیانت را داشته‌ای؟ آیا سعی کرده‌ای که این مشکل را با اطرافیانت حل کنی؟

به نظرت نقش دوستان و یا خانواده در مدیریت احساسات چه می‌تواند باشد؟

خلاصه:

چگونه می‌توان بدون سرکوب و پذیرش برخی احساسات آن را مدیریت کرد؟

داستان این سینمایی در مورد پسری 16ساله به‌نام « اوکوتسو یوتا» است. یوتا در زمان کودکی دوست نزدیک خود «ریکا» را در یک تصادف از دست می‌دهد. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که آنها به یکدیگر قول ازدواج در بزرگسالی را داده بودند. ریکا از آن پس به شکل نفرینی درمی‌آید که همیشه و همه‌جا به‌همراه یوتاست و زمانی که یوتا در خطر باشد ظاهر شده و موجب خسارات جبران‌ناپذیری می‌شود.

6سال از این موضوع می‌گذرد که روزی یوتا توسط همکلاسی‌هایش مورد آزار قرار می‌گیرد؛ در همین زمان ریکا ظاهر شده و آنها را به‌شکل فجیعی به قتل می‌رساند. این حادثه باعث می‌شود که مدرسه‌ی جادوگری جوجو از وجود این نفرین خطرناک مطلع و یوتا دستگیر شود. شورای جوجو به اعدام او حکم می‌کند، اما گوجو ساتورو یکی از معلمان مدرسه از این کار جلوگیری می‌کند و مسئولیت آموزش و کنترل یوتا را برعهده می‌گیرد. یوتا که از این اتفاق هراسان بود و روز به روز افسرده‌تر و تنهاتر می‌شد، به ناچار وارد مدرسه‌ی جوجو می‌شود.

او در آنجا متوجه می‌شود که جادوگران در این مدرسه وظیفه‌ دارند تا با نفرین‌ها مبارزه کنند و آنها را از میان بردارند. پس یوتا نیز از این فرصت استفاده می‌کند و تصمیم می‌گیرد که نفرین ریکا را بشکند.

در ابتدا دانش‌آموزان جوجو او را به‌خاطر گذشته‌ی بدش قبول نمی‌کنند و اعتمادکردن به او برایشان سخت است، اما پس از مدتی گوجو به او و ماکی مأموریتی می‌دهد. در این مأموریت آنها باید نفرینی را که در یک مدرسه‌ی ابتدایی فعال و موجب گم‌شدن دانش‌آموزان شده است پیدا‌ و آنجا را تطهیر کنند. در ابتدا همه چیز خوب پیش می‌رود، اما ناگهان یوتا و ماکی توسط نفرین بلعیده می‌شوند. ماکی که زخمی شده بود به همراه دو دانش‌آموز که در شکم نفرین بودند در چند قدمی مرگ به‌سر می‌برند. درست در همین لحظات حساس یوتا برای اولین بار ریکا را با میل خود احضار و از قدرتش استفاده می‌‌کند. پس از این اتفاق، رفته‌رفته رابطه‌ی یوتا با دوستانش در مدرسه‌ی جوجو بهتر می‌شود و تمرینات فشرده‌تری انجام می‌دهد. در مأموریت دوم او با اینوماکی همراه می‌شود. آنها مأموریت را به‌خوبی به انجام می‌رسانند، اما ناگهان نفرین رده‌بالایی جلویشان سبز می‌شود و استخوان دست اینوماکی را می‌شکند. اینوماکی به‌خاطر استفاده‌ی زیاد از قدرتش دچار مشکل می‌شود و یوتا تمام توانش را به‌کار می‌برد تا از او محافظت کند، پس با کمک ریکا از آن مخمصه هم جان سالم به‌در می‌برند. گوجو در تحقیقاتش متوجه می‌شود که فرستادن این نفرین کار سوگورو گتو، یک کاربر نفرین است و قصد و نیت شومی دارد.

قدرت گتو این امکان را به او می‌دهد که نفرین‌ها را تحت کنترل خود دربیاورد. او که رویای از بین بردن غیرجادوگران را در سر می‌پروراند، شیفته‌ی قدرت نفرین یوتا شده و گرفتن آن را لازمه‌ی رسیدن به هدفش می‌داند. گتو به همراه دوستانش نقشه می‌چیند و نفرین‌های زیادی را در دو نقطه از ژاپن فعال می‌کند تا همانطور که جادوگران را مشغول مبارزه با نفرین‌ها نگه می‌دارد، خود به مدرسه جوجو می‌رود تا یوتا را بکشد و نفرین ریکا را تصاحب کند. ماکی، پاندا و اینوماکی جلوی او را می‌گیرند، اما به‌شدت زخمی می‌شوند. یوتا با دیدن این صحنه عصبانی و احساساتی می‌شود و به گتو حمله می‌کند. نبرد سختی بین این دو درمی‌گیرد. یوتا در برای نجات خود و دوستانش تصمیم می‌گیرد با ریکا پیمان ببندد که اگر او تمام قدرت خود را به شمشیر یوتا منتقل کند، یوتا نیز با مرگش خود را در اختیار ریکا قرار می‌دهد. ریکا می‌پذیرد و قدرت خود را در اختیار یوتا قرار می‌دهد. یوتا نیز گتو را شکست می‌دهد و زخم‌های دوستانش التیام پیدا می‌کند. حالا نوبت تسلیم‌شدن یوتا در برابر ریکاست، اما ناگهان نفرین ریکا شکسته می‌شود و یوتا می‌فهمد که این ریکا نبوده که او را نفرین کرده است، بلکه یوتا با باورنکردن مرگ ریکا، احساس منفی‌ای را در درون خود پرورانده بود که بر اساس اصل جادوگری، احساسات منفی می‌توانند تبدیل به نفرین شوند و فردی که متحمل احساسات منفی است تبدیل به یک انسان نفرین‌شده می‌شود.

با شکسته‌شدن نفرین، یوتا و ریکا هر دو آزاد می‌شوند و طبق تحقیقات گوجو، یوتا دارای خون جادوگری است و درجه‌ی آن در حرفه‌ی جادوگری درجه‌ی ویژه و بالایی است. حالا او به‌همراه جادوگران مدرسه‌ی جوجو وظیفه دارد تا با نفرین‌ها مبارزه کند.

کارگردان: Sunghoo Park/ پارک سونگ هو

نویسنده: Hiroshi seki/ هیروشی سِکی

نام تهیه‌کننده:  Masaya Saito, Yuri Murai, Toshihiro Maeda

نام بازیگران: Megumi Ogata, Kana Hanazawa, Mikako Komatsu, Koki Uchiyama, Tomokazu Seki, Yuichi Nakamura, Takahiro Sakurai

نام شخصیت‌ها:

اوکوتسو یوتا: پسر نوجوان 16ساله‌ای که توسط دوست مرده‌ی دوران کودکی خود تسخیر شده ‌است. روح نفرین‌شده در کنترل او نیست و باعث صدمه‌دیدن اطرافیان و همچنین خودش می‌شود. یوتا به‌دلیل این مشکل، چشمانی گودافتاده و چهره‌ای غمگین و خسته دارد و از روبه‌رو شدن با انسان‌ها می‌ترسد.

ریکا اوریموتو: دختربچه‌ی مهربانی که در کودکی دوست صمیمی یوتا بود و به یکدیگر قول ازدواج در آینده را داده بودند. ریکا در تصادف جان خود را از دست می‌دهد، ولی به‌شکل روح قدرتمند نفرین‌شده‌‌ای درمی‌آید که همیشه و همه‌جا همراه یوتاست.

ساتورو گوجو: ساتورو گوجو یکی از قدرتمند‌ترین جادوگران و همچنین از معلمان مدرسه‌ی جوجو است. او فردی رها و سرخوش اما باهوش است. گوجو، یوتا را از خطر اعدام توسط مسئولین جوجو نجات می‌دهد و مسئولیت آموزش و محافظت از او را می‌پذیرد.

زنین ماکی: یکی از افراد خاندان زنین که در دنیای جادوگری بسیار معروف هستند. ماکی قدرت جادویی ندارد و خانواده‌اش او را طرد کرده‌اند، ولی با این حال دختری سرسخت و ماهر در استفاده از ابزار جادویی ‌است. ماکی از همکلاسی‌های یوتا درمدرسه‌ی جادوست و از او حمایت ‌می‌کند.

سوگورو گتو:  سوگورو یکی دیگر از قدرتمند‌ترین جادوگران مدرسه‌ی جادو بود. او دوست نزدیک ساتورو گوجو محسوب می‌شد، اما بعد‌ها راهشان از هم جدا شد و در حال حاضر دنیای جادو از سوگورو به‌عنوان کاربر نفرین دردسرساز یاد ‌می‌کند و او را دشمن خود می‌داند.

توگا اینوماکی: توگا از همکلاسی‌های یوتاست. قدرت جادویی او در صحبت‌کردنش است و کلماتش قدرت جادویی دارند، به‌همین دلیل برای اینکه به دوستانش آسیب نزند با استفاده از چند کلمه‌ی رمزی مانند خاویار، سالمون و... ارتباط برقرار می‌کند.

پاندا: پاندا را به‌عنوان یک جسد نفرین‌شده می‌شناسند. او نیز همکلاسی یوتاست و قدرت بدنی زیادی دارد. پاندا شخصیت حامی و دلسوزی برای باقی همکلاسی‌هایش است.

کشور سازنده: ژاپن

کمپانی سازنده: Mappa

مخاطب اثر: بزرگسال