نقد و بررسی فیلم دهلیز

 فیلم دهلیز نشان می‌دهد که مادران سرپرست خانوار با سختی‌های زیادی روبه‌رو هستند، اما نقش حیاتی آن‌ها در تربیت فرزندان غیرقابل‌انکار است. شیوا، شخصیت اصلی فیلم، نمونه‌ای از زنی است که تلاش می‌کند میان کار، مسئولیت‌های زندگی و تربیت فرزندش تعادل برقرار کند. حمایت اجتماعی از این زنان و درک مشکلاتشان، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سلامت روحی و روانی آن‌ها و فرزندانشان داشته باشد.

از سوی دیگر، فیلم بر اهمیت حضور پدر در زندگی کودک تأکید دارد. امیرعلی که پدرش را در کنار خود ندارد، با سؤالات و خلأ عاطفی مواجه است. این موضوع نشان می‌دهد که حضور پدر، نه‌تنها در تأمین مالی بلکه در رشد عاطفی و روانی کودک نیز بسیار مهم است. حتی در شرایط دشوار، والدین باید تلاش کنند که ارتباط عاطفی خود را با فرزندانشان حفظ کنند تا آن‌ها از نظر احساسی آسیب نبینند.

در نهایت، فیلم به موضوع قصاص و جایگاه بخشش در فرهنگ انسانی می‌پردازد. قصاص، گرچه حقی برای اولیای دم محسوب می‌شود، اما فیلم نشان می‌دهد که بخشش می‌تواند چرخه خشونت و انتقام را متوقف کند و مسیری برای زندگی دوباره بسازد. این پیام می‌تواند مخاطبان را به تفکر عمیق‌تر درباره عدالت، عفو و تأثیر تصمیماتشان بر آینده خود و دیگران دعوت کند.

شخصیت‌ها:

شیوا: زنی که همسرش به دلیل قتل غیرعمد در زندان است و مجبور است هم از فرزندش نگهداری کند و هم به دنبال جلب رضایت شاکیان باشد.

بهزاد: معلمی که ناخواسته باعث مرگ یک نفر شده و در زندان منتظر قصاص است.

امیرعلی: فرزند کوچک شیوا و بهزاد که فکر می‌کرد پدرش مرده است.

داستان اثر:

شیوا در غیاب همسر معلمش، بهزاد ، که به دلیل یک نزاع باعث قتل شده‌است، به تنهایی کار می‌کند و از تنها پسرشان، امیرعلی که کلاس اول و پسری شاد و بازیگوش است، مراقبت می‌کند. امیر علی در ابتدا فکر می‌کند که پدرش مرده‌است، اما او در زندان و منتظر تصمیم نهایی دادگاه است. شیوا پیاپی از برادر زن مقتول می‌خواهد تا با خانواده مقتول صحبت کند و رضایت تنها ولی دم باقی مانده را که خواهر دوقلوی مقتول است، بگیرد. از طرفی امیرعلی کم‌کم در مدرسه و جمع دوستان غیاب پدر خود را احساس می‌کند.

آقای ایزدی و همسرش که به عنوان فعال اجتماعی در کنار این خانواده هستند، پیشنهاد می‌دهند که امیرعلی پدرش را ملاقات کند. بالاخره، امیر علی پدرش را برای اولین بار ملاقات می‌کند. در ابتدا رابطه بین پدر و پسر خوب نیست و امیرعلی دچار مشکلات روحی و فکری می‌شود. اما به مرور زمان، رابطهٔ بین پدر و پسر صمیمانه‌تر و دوستانه‌تر می‌شود.

به دلیل رفتار خوب در زندان، بهزاد موفق می‌شود مرخصی بگیرد و نزد خانواده‌اش برود. در این مدت وضعیت روحی و عاطفی امیرعلی بهتر می‌شود.

یک‌بار که شیوا و آقای ایزدی برای جلب رضایت خانواده مقتول، برای بار چندم به خانه آن‌ها می‌روند، امیرعلی که همراه آن‌ها آمده‌است، رو به مادر مقتول، که به خاطر مرگ پسرش مدت‌هاست ساکت است و حرفی نمی‌زند، از کار پدرش عذرخواهی می‌کند و درخواست می‌کند که رضایت بدهند تا پدرش آزاد شود. در سکانس پایانی فیلم، مادر مقتول نشان داده می‌شود؛ در حالی که پس از صحبت‌های امیرعلی آرام آرام اشک‌هایش جاری می‌شود.