نقد و بررسی انیمیشن مطالعه‌ی موردی وانیتاس (study case of vanitas)

«مطالعه‌ی موردی وانیتاس» انیمه‌ای فانتزی-رازآلود و محصول سال 2021-2022 کشور ژاپن است. این انیمه با اقتباس از مانگایی با همین نام و در دوفصل 12 قسمتی ساخته ‌شده‌ است. تاکنون درباره‌ی تائید فصل سوم آن خبری منتشر نشده ‌است.

در میان انیمه‌های خون‌آشامی اخیر مطالعه‌ی موردی وانیتاس توانسته بیش از باقی انیمه‌ها توجه  مخاطبان را به خود جلب کند. داستان انیمه در قرن نوزدهم و در پاریس اتفاق می‌افتد و سازندگان این انیمه دست به خلق دنیایی فانتزی در بستری تاریخی زده‌اند که بی‌شک به کاربردن این حجم از جزئیات و استفاده از رنگ‌ها چشم ببنندگان را خیره می‌کند. یکی از ژانر‌های اصلی انیمه رازآلودگی است و نویسنده‌ی مانگا یعنی «جون موچیزوکی» قبل از این انیمه در «قلب پاندورا» تبحر خود را در خلق فضای رازآلود، شخصیت‌پردازی مرموز و چرخش‌های داستانی غافلگیرکننده نشان ‌داده ‌است. در این انیمه هم شما شاهد شخصیت‌هایی مرموز با گذشته‌ای تاریک و پیچش‌های داستانی جذاب هستید. در ابتدا داستان پر از گره است و مخاطب مدام درحال پرسیدن سوال از خود است. چرا وانیتاس برای انتقام می‌خواهد خون‌آشامان را نجات دهد؟ حقیقت پشت رژه‌ی شارلاتان چیست؟  اما رفته‌رفته گره‌های داستان باز ‌می‌شود و مخاطب می‌تواند با شخصیت‌های داستان ارتباط گرفته و آنها را درک کند.

فضای رمانتیک داستان که بی‌تاثیر از فضای عاشقانه‌ی پاریس نیست باعث می‌شود حواس مخاطب از جریان اصلی داستان منحرف شود و احتمالا فلسفه‌ی اصلی داستان را درنیابد و این شاید از نقاط ضعف داستان محسوب شود. انیمه سعی در رساندن مفاهیم مهمی است، اما همچنان کفه‌ی عاشقانه‌ی داستان سنگین‌تر است و مخاطب به‌خصوص اگر نوجوان باشد بیشتر جذب عاشقانه‌های داستان می‌شود.

مانند بسیاری از انیمه‌ها شخصیت‌های این داستان، شخصیت‌های خاکستری هستند که در کنار ویژگی‌های خوب ویژگی‌های بد هم دارند و علاوه بر این گذشته‌ی تراژیک آنها باعث می‌شود که شما نیت رفتارهایشان را درک کنید و گاهی حتی به آنها در برخی موارد حق بدهید. شخصیت‌های گاهاً متضاد آنها در کنار یکدیگر موجب خلق صحنه‌های طنزی می‌شود که مخاطب را به خنده وامی‌دارد و وجود همین تضادهاست که موجب می‌شود بیننده شاهد رشد شخصیت‌ها باشد و از روابط بین‌فردی‌شان لذت ببرد. تک‌تک افراد موجود در داستان میان خیر و شر وجودی خود در حال جنگیدن هستند و هر کدام به‌دنبال راه رستگاری یا روزنه‌ی امیدی هستند. رستگاری برای هریک از آنها تعریفی متفاوت دارد برخی آن را در وجود خود می‌یابند و برخی دیگر آن را در ارتباط با دیگر افراد پیدا می‌کنند.

خلاصه: اگر درگیر حواشی داستان نشوید می‌توانید از مفاهیم عمیق داستان لذت برده و ذهنتان برای یافتن راه رستگاری به چالش بکشید.

از چه چیزهایی می‌ترسی؟

به نظر تو تنها یک راه رستگاری وجود دارد؟

کدام شخصیت داستان برایت جذاب بود؟ چرا؟

به نظرت برای یک هدف خوب می‌توان تبدیل به موجود بدی شد؟

خلاصه: نظرت درمورد این جمله که آزادی در تنهایی است چیست؟

پس از واقعه‌ی بابل نظم جهان به‌هم می‌ریزد و موجوداتی به نام خون‌آشامان به‌وجود می‌آیند. خون‌آشامان در شب سرخ به‌وجود آمده‌اند، اما یک خون‌آشام در شب آبی به‌دنیا آمده و توسط باقی هم‌کیشانش طرد می‌شود. خون‌آشامان قرمز معتقدند که خون‌آشام آبی آنها را توسط یک کتاب نفرین کرده است.

 سال‌ها بعد وقتی نوئه به‌دنبال آن کتاب به‌سمت پاریس می‌رود با وانیتاس آشنا می‌شود که با کتابی در دست، خون‌آشامان آلوده را درمان می‌کند. وانیتاس پس از اینکه توسط نوئه نجات پیدا می‌کند به او پیشنهاد می‌دهد تا دستیار و محافظ او باشد. آنها در پاریس با کنت اورلوک ملاقات می‌کنند. کنت به دلیل سوظن می‌خواهد کتاب را نابود کند اما نوئه مانع شده و فرصت می‌خواهد تا مفیدبودن کتاب و وانیتاس را اثبات کند. برای این منظور قرار می‌شود آنها یک خون‌آشام آلوده را دستگیر و جلوی کنت درمان کنند، اما در حین این ماموریت مورد حمله‌ی ساحره‌ی جهنمی قرار می‌گیرند و ارتباط بین آنها شکل می‌گیرد. درنهایت آنها می‌توانند خودشان را به کنت ثابت کنند و از آن پس زیر نظر او به درمان‌ خون‌آشامان می‌پردازند.

پس از این اتفاقات دومینیک برای شرکت در جشنی به‌دنبال نوئه می‌آید و وانیتاس هم از این فرصت استفاده کرده و با آنها وارد دنیای خون‌آشام‌ها می‌شود. پس از گذشت  مدتی خون‌آشامان شروع به وحشی‌گری می‌‌کنند و دراین میان نوئه و وانیتاس به موجودی به‌نام نئنیا برخورد می‌کنند که عامل الودگی‌های میان خون‌آشامان است و به همین دلیل تحقیقات نوئه و وانیتاس سمت و سویی دیگر می‌گیرد و در این میان پرده از ابهامات و رازهای زیادی برداشته می‌شود.

کارگردان: تومووکی ایتامورا/Tomoky Etamora

نویسنده‌ی اثر: دکو آکائو/ Deko Akao

نویسنده‌ی مانگا:جون موچیزوکیJun Mochizuki/

نام بازیگران: Hanae Natsuki/ Ishikawa Kaito/ Minase Inori/ Kayano Ai

نام شخصیت‌ها:

وانیتاس:انسانی  که خود را پزشک خون‌آشامان معرفی می‌کند. او مصمم است با استفاده از کتاب چرمی‌ای که صفحاتش به رنگ شب است، خون‌آشام‌هایی که گرفتار بیماری شده‌اند را نجات دهد و از انقراض آنها جلوگیری کند. وانیتاس همواره از گذشته‌ی خود در حال فرار است و از وابسته‌شدن به افراد می‌ترسد. او جزوی از خانواده‌ی خون‌آشام ماه آبی است.

نوئه: خون‌آشام بسیار مهربان و احساساتی‌ای که می‌تواند با خوردن خون افراد خاطرات آنها را بخواند. نوئه پس از ملاقات با وانیتاس تصمیم می‌گیرد به او کمک ‌کند تا خون‌آشامان را درمان ‌کند. او در کودکی یتیم شده و توسط خاندان د ساده به سرپرستی گرفته می‌شود.

جانی: خون‌آشامی که پس از کشته‌شدن والدینش به‌عنوان یک جلاد بزرگ‌ شده و با نام ساحره‌ی جهنمی شناخته ‌می‌شود. او در خدمت لرد رثون است و از اشراف‌زاده‌ای به نام لوکا محافظت می‌کند. جانی شخصیتی از خود ندارد و برای خود حقی قائل نیست و پس از آشنایی با وانیتاس تغییرات چشم‌گیری می‌کند.

دومینیک د ساده: خون‌آشام اشراف‌زاده‌ای که عضو خاندان اشرافی د ساده است. او به نوئه علاقه‌مند است و همه جا خود را نامزد او معرفی ‌می‌کند. دومینیک دختر حساس و مهربانی است که می‌خواهد هرطور شده نوئه را خوشحال نگه ‌دارد.

 لرد رثون: از بلندمرتبه‌گان خون‌آشامان که عضو مجلس سنای ملکه است. او نقش بسزایی در صلح میان انسان‌ها و خون‌آشامان دارد. رثون با خوردن خون افراد می‌تواند آنها را کنترل ‌کند. او ظاهرا در بیماری‌های فراگیر میان خون‌آشامان نقش دارد اما هدفش از این کار مشخص نیست.

نئنیا: موجود سیاه بدون جسمی که عامل آلوده‌شدن خون‌آشامان است و وانیتاس به‌دنبال اوست.

رولند: انسان حق‌طلبی که شکارچی و شوالیه‌ی ارشد کلیساست. او ماموریت دارد که خون‌‌آشامان را بکشد اما پس از دیدار با نوئه و وانیتاس درعقایدش تغییراتی به وجود می‌سآآیدآید.

کشور سازنده: ژاپن

کمپانی سازنده: Bones

مخاطب اثر: نوجوان (شونن)