نقد و بررسی انیمیشن دکتر استون (فصل ۱ و ۲) (d. Stone)

دکتر استون انیمه‌ای سریالی و محصول سال 2019- 2023 کشور ژاپن است. این انیمه با اقتباس از مانگایی معروف به همین نام در دو فصل ساخته ‌شده است و فصل سوم آن در حال پخش (در آپریل 2023) است. ژانر این انیمه علمی-تخیلی است و قرار است در آن با داستانی فانتزی مواجه شوید.

دکتر استون در واقع از آن دست انیمه‌هایی است که قرار است مخاطب خود را به حیطه‌ای که روی آن تمرکز کرده علاقه‌مند کند. از بین آثاری با همین رویکرد، انیمه‌های ورزشی مانند «آبشار سرنوشت» با بیان قوانین ورزشی و همچنین نمایش مسابقه‌های هیجان‌انگیز رتبه‌ی اول را دارند که افراد پس از دیدن آن نه‌تنها به موضوع و حیطه‌اش علاقه‌مند می‌شوند، بلکه افراد مستعد را تشویق می‌کند تا توانایی خود را در موضوعات مطرح‌شده محک بزنند. انیمه‌ی دکتر استون مانند یک کلاس آموزشی است که با زبانی طنز و شفاف مطالب علمی را به مخاطب منتقل می‌کند، به طوریکه حتی اگر محاطب نخواهد وارد فضای علمی شود با حجم زیادی از اطلاعات و دانستنی‌ها روبه‌رو می‌شود.

از دیگر موضوعاتی که باید به آن توجه کرد ایدئولوژی شخصیت‌های اصلی این انیمه است. سنکو و تسوکاسا از اولین افرادی هستند که بعد از 3700سال احیا شده‌اند و هر کدام رهبری گروهی از انسان‌‌ها را به عهده می‌گیرند و به رقابت می‌پردازند. همه چیز مجدداً از نو شروع شده‌ است و وجود اختلاف نظرهایی برای ساخت مجدد جهان اجتناب‌ناپذیر است. تسوکاسا معتقد است این دنیای سنگی بهشت است و لزومی ندارد با احیاکردن تمام انسان‌ها دوباره به فساد کشیده ‌شود پس باید عنصرهای نامطلوب را از بین برد وتنها جوانان پاک و با آتیه نجات پیدا کنند. او معتقد است که واقعه‌ی 3700 سال پیش از طرف شخص بزرگی به‌منظور پاکسازی و گلچین‌کردن انسان‌ها بوده و او رسالت دارد این کار را به سرانجام برساند. تسوکاسا این کار را درافتادن با خدا می‌داند، اما چنان به راه خود اعتقاد دارد که برایش مشکلی نیست اگر به همان عنصر نامطلوب شود و عدالت را اجرا کند. از نظر او علم، دانش ابزاری است که به انسان اجازه می‌دهد تا بیشتر جهان را آلوده کند پس سنکو را مانعی برای خود می‌داند که باید از بین برود. در مقابل سنکو، خود را فردی نمی‌داند که باید بین زندگی‌ها انتخاب کند، بلکه معتقد است باید تمام انسان‌ها و همچنین تمدن را نجات داد و به‌دنبال چرایی این واقعه است تا از آن به نفع بشریت استفاده ‌کند. او فقط شیفته‌ی علم و دانش است و به مسائل فلسفی و اخلاقی علاقه ندارد ولی برای زنده‌ماندن انسان‌ها در این مسیر تلاش مضاعفی می‌کند و حتی یک ارتش علمی در برابر تسوکاسا ایجاد می‌کند. داستان انیمه حتی در فصل دوم هم ورود خاصی به بحث‌های اخلاقی پیدا نمی‌کند و این تفاوت ایدئولوژی بیشتر برای پیشبرد بخش علمی داستان است، اما فکرکردن به آن خالی از لطف نیست. سنکو علم را پاسخ همه چیز می‌داند و غیر از آن به چیزی اعتقاد ندارد و حتی در دیالوگی عنوان می‌کند که خدا سالهاست از دنیای علم غایب است. شاید بتوان به جواب این سوال‎‌ها فکر کرد که آیا علم و تجربی‌شدن همه چیز می‌تواند پاسخ تمام نیازهای بشری باشد؟ و آیا تصمیم تسوکاسا می‌تواند باعث ایجاد یک جهان پاک و بدون فساد شود؟ درنهایت بشریت برای رستگاری به چه ابزارهایی نیاز دارد؟ سعی کنید باهم به این پرسش‌ها فکر کنید و پاسخی برایشان پیدا کنید.

این انیمه هم مانند بسیاری از انیمه‌های ژاپنی بر دو عنصر «خانواده» و «دوست» تاکید می‌کند. رابطه‌ی دوستانه‌ی سنکو با افراد دهکده و همینطور تایجو سرشار از اعتماد، احترام و محبت است و همین باعث می‌شود که بر ضعف خود یعنی نیروی بدنی‌اش مسلط شود. او افراد را حمایت می‌کند تا در راه استعداد خود قدم بردارند و با ظرافت از علم استفاده می‌کند تا دشمنان خود را تبدیل به متحدانش‌ کند. تسوکاسا هم با اینکه شخصیت کاریزماتیکی است، اما انگار روابط او به مویی بند است و این یکی از نقطه ضعف‌های اساسی اوست که باعث شکستش می‌شود. سنکو با اینکه به نظر می‌رسد به روابط انسانی علاقه ندارد، اما پدرش را همیشه به یاد دارد و در لحظاتی حمایت او را همچنان حس می‌کند. سعی کنید در خلال تماشای سریال، به این مسائل دقت کنید و درباره‌ی‌شان گفت‌وگو و تبادل نظر کنید.

خلاصه: دکتر استون انیمه‌ای است که شما را وادار می‌کند بیشتر و بادقت‌تر به ترکیبات و وسایل اطرافتان نگاه کنید و از پیشرفت بشریت در طی هزاران و حتی میلیون‌ها سال لذت ببرید. 

اگر جای تسوکاسا بودی چه تصمیمی می‌گرفتی؟

به نظرت فساد کنونی جهان به چه دلیل است؟

انسان برای رستگاری به چه چیزهایی احتیاج دارد؟

تا به‌حال با این جزئیات به ساخت وسایل فکر کرده بودی؟ دوست داری سیر تکامل کدام وسیله را مطالعه کنی؟

خلاصه: آیا علم می‌تواند پاسخی برای تمام پدیده‌ها و نیازهای بشری باشد؟

روزی روزگاری نور سبزی جهان را فرامی‌گیرد و تمام انسان‌ها و پرستوها را تبدیل به سنگ می‌کند. دنیا به آرامی افول می‌کند و تمدن بشری به‌مرور از بین می‌رود. پس از 3700 سال از این اتفاق، درست زمانی که امیدی به بازگشت انسان‌ها نیست، ایشیگامی سنکوی نابغه، خود را از پوسته‌ی سنگی رها می‌کند و به این فکر می‌کند که چگونه تمام انسان‌ها و تمدن را در این دنیای سنگی بازگرداند.

پس از 6 ماه، تایجو هم از پوسته‌ی سنگی خود بیرون می‌آید و آنها به کمک هم موفق به کشف مایع احیاکننده می‌شوند. وقتی قصد بیدارکردن یوزوریها را داشتند چند شیر به آنها حمله‌ می‌کند و ناچار می‌شوند قوی‌ترین انسان اولیه یعنی تسوکاسا را بیدار کنند. سوکاسا ابتدا با آنها همکاری می‌کند، اما بعدها به وضوح نشان می‌دهد که با ایدئولوژی سنکو مخالف است. سنکو، تایجو و یوزوریها از دست او فرار می‌کنند، اما سوکاسا آنها را پیدا کرده و زمانی که از مجاب‌کردن سنکو ناامید می‌شود او را می‌کشد. سنکو با ترفندی نجات پیدا می‌کند و در اینجا راه او و تایجو جدا می‌شود. تایجو و یوزوریها به‌عنوان جاسوس به امپراطوری سوکاسا می‌روند و سنکو به‌دنبال دودی می‌رود که نشان از وجود انسان‌هایی دیگر دارد. سنکو با کوهاکو برخورد می‌کند که به‌دلیل گلاویزشدن با سوکاسا زیر تنه‌ی درختی گیر‌ کرده بود. او را نجات می‌دهد و همراهش به دهکده می‌رود. سوکاسا با مایع احیاکننده افراد مستعد را برای امپراطوری خود احیا می‌کند و از طرف دیگر سنکو با نجات‌دادن کاهنه‌ی دهکده و برملاشدن برخی رازها رئییس دهکده می‌شود.

در فصل دوم این انیمه شاهد شروع جنگ میان این دو امپراطوری هستیم.

کارگردان: شین یائینو/ Iino, Shinya

نویسنده: یوئیچیرو کیدو/ Yuichiro Kido

نویسنده مانگا: ریچیرو ایناگاکی/ Riichiro Inagaki

نام بازیگران: Kobayashi Yuusuke, Satou Gen, Numakura Manami, Nakamura Yuuichi

نام شخصیت ها:

ایشیگامی سنکو: پسری دبیرستانی و باهوش که لقبش دانشمند است. سنکو فردی آرمانگرا و پرتلاش است و پس از برگشتن به دنیای سنگی تلاش می‌کند تا تمدن بشری را با علم خود به حالت قبل برگرداند و به آرزوی خود که رفتن به فضاست جامه‌ی عمل بپوشاند. ناگفته نماند تمام علم بشر از ابتدا تاکنون در ذهن او حک شده ‌است. سنکو به‌دلیل تجربه‌گرابودن به‌دنبال چرایی این نور سبز است و حتی می‌خواهد از این پدیده برای نفع بشر استفاده‌ کند.

شیشیو تسوکاسا: تسوکاسا را قوی‌ترین مرد دبیرستانی لقب داده‌اند. او جثه‌ای بزرگ و بنیه‌ای قوی دارد و در مبارزه بسیار باتجربه است. سنکو او را به زندگی بازگرداند. ابتدا با ایدئولوژی سنکو همراه بود، اما پس از مدتی نظر خود را عوض می‌کند. او برخلاف سنکو فکر می‌کند  که نور سبز از طرف شخص بزرگی بوده و دلیلش شروع جدید و گلچین‌شدن افراد است. تسوکاسا زمانی که پافشاری سنکو را برای برگرداندن تمدن قبلی می‌بیند او را می‌کشد، اما سنکو با ترفندی دوباره به زندگی بازمی‌گردد.

اوکویی تایجو: تایجو نزدیک‌ترین دوست سنکوست. او در حالیکه قصد ابراز عشق به دختر مورد علاقه‌اش، یوزوریها را داشت تبدیل به سنگ می‌شود. تایجو بعد از سنکو اولین نفری است که به دنیای سنگی بازمی‌گردد و به دلیل فیزیک بدنی‌اش بازو و کمک سنکو در بازگرداندن تمدن می‌شود. تایجو فردی صمیمی و مهربان است و با اینکه زور زیادی دارد اما به کسی صدمه نمی‌زند.

اوگاوا یوزوریها: یوزوریها دختر مهربان و بااستعدادی است که مهارتش در صنایع دستی است. تایجو او را دوست دارد و بعد از مرگ سنکو همراه تایجو به‌عنوان جاسوس به امپراطوری تسوکاسا بازمی‌گردد.

کوهاکو: کوهاکو دختری با ظاهری اروپایی است که در جنگیدن مهارت بالایی دارد. او از نسل انسان‌هایی است که تبدیل به سنگ نشدند و در تمام این سالها در دهکده‌ای مانند انسان‌های بدوی زندگی می‌کردند. او پس از مبارزه با تسوکاسا زیر تنه‌ی درختی گیر می‌کند و سنکو او را نجات می‌دهد. کوهاکو او را به دهکده‌ی خود برده و به او قول همکاری می‌دهد. ناگفته نماند که هدف کوهاکو درمان بیماری خواهرش روری است.

کرومه: کرومه فردی کنجکاو است که در دهکده زندگی می‌کند. او خود را جادوگر می‌نامد و سرگرمی‌اش پیداکردن سنگ‌ها و آزمایش روی انواع موادی است که به‌دست می‌آورد. او روری را دوست دارد و به همین دلیل مانند کوهاکو به دنبال درمانی برای روری است. کرومه به نزدیک‌ترین همراه و کمک‌کننده‌ی سنکو در بازگرداندن تمدن تبدیل می‌شود.

آساگیری گن: پسری 19ساله که خودش را منتالیست معرفی می‌کند. او در دنیای قبل به‌عنوان شعبده‌بازی شناخته می‌شد که با حقه‌هایش می‌توانست انسان‌ها را تحت تاثیر قراردهد و حتی گاهی آنها را کنترل ‌کند. گن توسط تسوکاسا از سنگ‌شدگی نجات پیدا می‌کند و ابتدا در جبهه‌ی او بود، اما وقتی به‌عنوان جاسوس به دهکده فرستاده می‌شود به سنکو می‌پیوندد.

روری: روری خواهر کوهاکوست که از بیماری رنج می‌برد و همه معتقدند که او زمان زیادی ندارد. او کاهنه‌ی دهکده است و کارش نقل صد داستانی ‌است که از گذشتگان به جامانده و جایگاه بالایی در میان مردم دهکده دارد. سنکو بیماری او را درمان می‌کند.

کشور سازنده: ژاپن

کمپانی سازنده: T M S entertaiment

جوایز و افتخارات:

دکتر استون در سال‌های 2018 و 2019 در لیست 15 مانگای برتر سال برای خوانندگام مرد قرار گرفت. این سریال در سال ۲۰۱۸ در جایگاه دوم در چهارمین "جوایز تسوگی نی کورو مانگا" قرار گرفت. دکتر استون موفق به کسب شصت‌وپنجمین جوایز مانگای شوگاکوکان برای گروه شونن شد. در نوامبر ۲۰۱۹ ، کرانچی رول، دکتر استون را در "۲۵ انیمیشن برتر دهه" قرار داد. همچنین آی جی ان دکتر استون را در میان بهترین مجموعه انیمیشن‌های دهه‌ی ۲۰۱۰ قرار داده است. این سریال هشتمین سریال پربیننده‌ی انیمه در نتفلیکس ژاپن در سال ۲۰۱۹ بود.