نقد و بررسی برنامه تلويزيونی مستند معضل اجتماعی ( The Social Dilemma)

با تماشای این مستند، نگاه شما به شبکه‌های اجتماعی تغییر خواهد کرد و درمی‌یابید که هدف ساخت این شبکه‌ها چه بوده است. چه اهدافی پشت ارائه رایگان آن‌ها به کاربران وجود دارد. یک شبکه اجتماعی چگونه نگاه شما را به دنیای اطرافتان کنترل می‌کند و چطور ذهن شما را مدیریت کرده تا بتواند درآمد بیشتری کسب کرده و شما زمان بیشتری را به اسکرول‌کردن در آن سپری کنید!

نکته جالب توجه در ساخت این مستند، مصاحبه با کسانی است که خود، قبلا از کارکنان تاثیرگذار در شرکت‌هایی همچون گوگل، فیسبوک، اینستاگرام و... بوده‌اند و به دلیل آگاهی از نحوه کار این شبکه‌ها و آسیبی که به ذهن افراد و جامعه وارد می‌کند، از آن جدا شده و اکنون با مصاحبه‌های متعدد به دنبال آگاه‌سازی مردم و حکومت‌ها هستند. شنیدن این سخنان از زبان سازندگان آن، تاثیر بهتر و بیشتری بر روی مخاطب خواهد داشت.

توصیه می‌کنیم حتما این مستند را در کنار فرزندانتان تماشا کرده و درباره ابعاد مختلف آن با یکدیگر گفتگو کنید.

خلاصه: با تماشای مستند معضل اجتماعی، مخاطب نسبت به نحوه کار شبکه‌های اجتماعی و اهداف پشت پرده آن‌ها و همچنین اثری که بر ذهنش می‌گذارد، آگاه می‌شود.

موضوعات متعددی وجود دارد که می‌توانید درباره آن با فرزندانتان گفتگو کنید. گفتگو را می‌توانید با این پرسش‌ها آغاز کرده و یا ادامه دهید:

به نظر تو این مستند، تمامی ابعاد شبکه‌های اجتماعی را بیان کرده بود؟ آیا شبکه‌های اجتماعی هیچ کارکرد مثبت و خوبی ندارند؟ تو می‌توانی چند کارکرد مثبت و کاربردی آن‌ها را بیان کنی؟ و یا مثالی از جریان‌سازی‌های مثبت این شبکه‌ها به ذهن تو می‌رسد؟

مثالی از جریان‌سازی منفی و یا شایعه‌سازی در شبکه‌های اجتماعی به جز آنچه در مستند بیان شد، در کشور خودمان نیز به ذهن تو می‌رسد؟

چه راه حلی برای رهایی از اعتیاد به این شبکه‌ها وجود دارد؟ آیا راه حل‌هایی که در مستند بیان شد، کاربردی و قابل اجراست؟

شبکه‌های اجتماعی چطور برای خود درآمدزایی می‌کنند؟ آیا آن‌ها مخاطبان را به مثابه ابزاری برای خود می‌بینند؟ و یا به مثابه انسانی که دارای قوه تفکر و تعقل است؟!

پس از تماشای این مستند، چه تصمیمی برای استفاده از آن‌ها گرفتی؟

آیا تا به حال شده که با حضور در این شبکه‌ها، اعتماد به نفس تو کاهش یابد؟ چطور این اتفاق افتاد؟

به نظر تو، جهان می‌تواند جلوی به وجودآمدن بحران توسط این شبکه‌ها را بگیرد؟ چطور این اتفاق خواهد افتاد؟

خلاصه: درباره ابعاد مختلف شبکه‌های اجتماعی، کارکردهای مثبت و منفی آن و صحبت‌های کارشناسان حضور یافته در مستند، با فرزندان خود گفتگو کنید.

این اثر با مصاحبه با کارکنان سابق شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام آغاز شده و سپس بخش نمایشی نیز به آن اضافه می‌شود. در این بخش نمایشی خانواده‌ای به تصویر کشیده می‌شود که فرزندان نوجوانی دارد که دو نفر از آن‌ها به نوعی معتاد اینترنت و به ویژه شبکه‌های اجتماعی هستند. تلاش دختر بزرگ خانواده و مادرشان برای رهایی فرزندان از این دنیای غیر واقعی فایده‌ای ندارد و این جریان در نهایت به دستگیری پسر نوجوان و خواهر او منجر می‌شود. این بخش نمایشی در خلال مصاحبه‌های انجام شده پخش می‌شود و در نهایت با ارائه راه‌حل‌هایی توسط این اساتید، جامعه‌ای به تصویر کشیده می‌شود که فارغ از شبکه‌های اجتماعی است و پسری که از یک ربات انسان‌نما به انسانی واقعی و آزاد تبدیل می‌شود.

کارگردان: Jeff Orlowski

نویسنده: Davis Coombe, Vickie Curtis, Jeff Orlowski

نام تهیه کننده:  Larissa Rhodes

نام بازیگران: Tristan Harris, Aza Raskin, Jeff Seibert, Justin Rosenstein, Shoshana Zuboff, Jaron Lanier, Skyler Gisondo, Kara Hayward, Vincent Kartheiser, Anna Lembke

نام شخصیت ها: شخصیت‌های این مستند از کارکنان تاثیرگذار و سابق شرکت‌هایی مانند گوگل، فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و... یا از اساتید دانشگاه و نویسندگان کتاب‌هایی در مورد شبکه‌های اجتماعی هستند.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: Exposure Labs, Argent Pictures, The Space Program, Netflix

جوایز و افتخارات: نامزد دریافت جایزه انجمن منتقدان فیلم شیکاگو برای بهترین مستند و نامزد دریافت جوایز متعدد دیگر از جشنواره‌های داخلی آمریکا

مخاطب اثر: نوجوان و بزرگسال

هشتگ: شبکه‌های اجتماعی، معضل اجتماعی، فیسبوک، اینستاگرام، توییتر، یوتیوب

دیالوگ: چگونه از یک ماتریکس بیرون می‌آیید، وقتی نمی‌دانید که در درون آن هستید؟!

            اگر برای یک محصول پولی پرداخت نمی‌کنید، پس شما، خودِ محصول هستید!