نقد و بررسی سریال خانم مارول (Ms.Marvel)

«خانم مارول» یک مجموعه‌ی تلویزیونی تحت وب آمریکایی است که بر اساس یک داستان کمیک با همین نام ساخته شده است. این مینی سریال، نوزدهمین مجموعه تلویزیونی در دنیای سینمایی مارول و دوازدهمین قسمت از فاز چهارم است.

برای اولین‌بار است که در سینمای مارول یک ابرقهرمان مسلمان حضور دارد. یک دختر نوجوان مسلمان پاکستانی_آمریکایی که از طرفداران پر و پاقرص گروه انتقام‌جویان به‌ویژه کاپیتان مارول است. برخلاف داستان‌ کمیک که «کامالا- قهرمان اصلی داستان» با فعال‌شدن ژن غیرانسانی خود توانایی استفاده از نیروهای ماورایی را به دست می‌آورد، در این سریال او یک دختر عادی و حتی گاهی دست و پاچلفتی نشان داده می‌شود که توسط یک شیء اسرارآمیز که میراث مادربزرگش است، به نیروهای قدرتمند و شگفت‌انگیز دست پیدا می‌کند.

شخصیت کامالا به‌گونه‌ای به‌تصویر کشیده شده است که انگار با هیچ چارچوب مشخصی سازگار نیست، به‌طوری که خانواده و همسالان، او را فردی با شخصیتِ عجیب و غریب می‌شناسند. اینکه چرا دانش‌آموزان مدرسه نمی‌توانستند با کامالا ارتباط بگیرند کاملا مشخص نیست، شاید به خاطر پوشش متفاوت او باشد. اما در مورد خانواده، مشخصا به‌خاطر علاقه‌ی مفرط به کمیک‌های قهرمانی مورد سرزنش قرار می‌گیرد و یا معلمان مدرسه که نگران خیالبافی‌ها و عدم تمرکز او هستند.

چالش‌های اصلی برای نوجوان قهرمان داستان از جایی آغاز می‌شود که او دین و آئین خود را به‌عنوان مانع و یک مشکل اساسی در سر راه خود می‌بیند که این مسئله برای مخاطب ملموس است. والدین کامالا در کل افراد حمایتگر و مهربانی هستند اما با پوشیدن لباس‌های نیمه‌برهنه و استفاده از مشروبات الکلی توسط فرزندشان مخالف‌اند. انتظار والدین کامالا از او تحصیلات دانشگاهی و ازدواج در سن مناسب است. مثلا در یک صحنه، مادر کامالا از دختری انتقاد می‌کند که سفر به اروپا را به ازدواج ترجیح داده است که اتفاقا این انتخاب او از سوی کامالا تحسین می‌شود. با توجه به اینکه مخاطب اصلی این محصول نوجوانان هستند بحث‌برانگیزی این محتوا بر روند تربیتی آن‌ها مطرح است. امکان دارد مخاطب نوجوان با تماشای این اثر دچار تعارض فکری شود، اینکه مثلا مسلمانی دست و پاگیر و همراه با محدودیت است. شما می‌توانید با فرزند خود درباره‌ی ابعاد مختلف این موضوع گفت‌وگو کنید. مثلا اینکه به او بگویید که مسلمان‌بودن با تحصیلات، کار، تفریح و گشت‌وگذار یا حتی شرکت‌کردن در همایش‌ها یا اجتماعات هیجان‌انگیز منافاتی ندارد و شاید حتی یک خانواده‌ی غیر مسلمان هم به دلایل مختلفی محدویت‌ها و قوانینی برای فرزندان خود وضع کنند؛ اما چیزی که اهمیت دارد این است که با فرزند خود به این تفاهم برسید که هر چیزی باید سر جای خودش باشد. خارج‌شدن هر اصولی از حد تعادل خود می‌تواند بر روند زندگی، آینده و روحیه‌ی انسان تأثیرمخرب بگذارد..

در مورد ویژگی‌های مثبت و منفی کامالا نیز با فرزندان صحبت کنید. یکی از ویژگی‌های مهم او رویاپردازی است که به‌عنوان یک ویژگی مثبت به مخاطب القا می‌شود. رویاپردازی و داشتن فانتزی برای کودکان و نوجوانان تا آنجایی که افراطی و دردسرساز نشود به‌خودی خود امری منفی نیست، اما لازم است بدانید که این مسئله در بلندمدت می‌تواند اصول و قوانین دنیای واقعی را برای فرزندان کم‌اهمیت جلوه دهد. چنان که در صحنه‌های ابتدایی قسمت اول، کامالا با دنده‌عقب شروع به حرکت می‌کند و این خرابکاری با طنز گره می‌خورد. کامالا در برابر سبک زندگی و اصول سخت‌گیرانه‌ی پدر و مادرش دست به پنهان‌کاری و گاهی طغیان می‌زند. ضمن توجه به این نکته که طرز برخورد والدین کامالا با او می‌تواند برای شمای والد تأمل برانگیز باشد، با فرزند خود درباره‌ی عواقب رفتارهای پر ریسک کامالا در دنیای واقعی صحبت کنید.

درباره‌ی پیام فیلم که در قسمت پیام مثبت به آن اشاره شده است باید گفت که؛ درک این مقایسه‌ی مغرضانه و ناقص بین تجربه‌های هیجان‌انگیز و پایبندی به ارزش‌های دینی برای مخاطب نوجوان دشوار خواهد بود. نمی‌توان انتظار داشت که تاثیر یک فیلم خوب یا مخرب با تأثیر چند ساعت صحبت با نوجوان قابل مقایسه باشد، به‌ویژه که صحبت و ارتباط با نوجوانان ظرافت و مهارت خاص خود را می‌طلبد. بنابراین به این نکته توجه کنید که آنچه که باعث می‌شود به‌عنوان فضیلت یا رذیلت در شخصیت فرزند شما نهادینه شود، نوع رفتار شما و اطرافیان در ارتباط با او در پایبندی به دین بسیار تاثیرگذار و کمک‌کننده‌تر می‌تواند باشد.

لازم است بدانید که در این اثر مواردی به‌عنوان ناهنجاری دینی نیز وجود دارد: در این سریال نگرش اسلام نسبت به زنان سخت‌گیرانه نشان داده می‌شود. تقابل و جر و بحث‌های کامالا با والدینیش در مورد پایبندی به ارزش‌های اسلامی به‌ویژه در مورد نوع پوشش او نسبتا پررنگ است. اعمال مذهبی به‌صورت طنز به‌تصویر کشیده می‌شوند. برای مثال در یک صحنه، برادر کامالا به او توصیه می‌کند در هنگام آزمون شهری، با بسم الله شروع به رانندگی کند. به محض گفتن نام خدا و شروع به رانندگی، او با ماشین عقب برخورد می‌کند. در یک صحنه کنار میز غذا، امیرخان برادر کامالا، درحال دعاکردن با صدای بلند است، که به دلیل طولانی بودن با شوخی پدر مواجه می‌شود. نکته پایانی در مورد گرایش جنسی شخصیت اصلی داستان است. شخصیت مورد علاقه‌ی کامالا، کاپیتان مارول است که یک همجنسگرا بود اما فعلا در سریال هیچ گرایش جنسی از سوی کامالا یا برونو اعلام نشده است.

خلاصه:

ویژگی منحصر به فرد این مجموعه، نقش‌آفرینی یک نوجوان مسلمان به عنوان قهرمان داستان است که درنتیجه قدرت اثرگذاری بیشتری برای کودک و نوجوان مسلمان دارد که توجه و راهنمایی والدین را می‌طلبد.

اگر تو به‌جای والدین کامالا بودی چطور با کامالا رفتار می‌کردی؟ دوست داشتی که والدین کامالا را با او همراه‌تر بببینی؟

آیا کامالا بدون نیروی ماورایی می‌تواند یک ابرقهرمان باشد؟

دوست داری که به‌جای کامالا باشی؟ کدام ویژگی‌های او برای تو جذاب است؟

به‌نظرت یک ابرقهرمان به‌غیر از شجاعت، ذکاوت و یک بدن مقام چه ویژگی‌های دیگری می‌تواند داشته باشد؟

به‌نظرت یک دختر ابرقهرمان چه تفاوت‌هایی با یک پسر ابرقهرمان می‌تواند داشته باشد؟ اصلا به‌نظر تو فرقی میان این دو هست؟

در مورد جذابیت‌های داستان‌های ابرقهرمانی و پیام‌های آن‌ها با فرزندتان گفت‌وگو کنید، اینکه تاکنون داستان‌های ابرقهرمانی چه تغییراتی در نگرش افراد به مسائل کوچک و بزرگ داشته‌اند.

به نظرت ارزش‌های دینی در مقابل ماجراها و تجربه‌های هیجان‌انگیزی که شخصیت اصلی انتخاب می‌کند، چه جذابیتی دارد؟ اصلا خود دین و پایبندی به آن جذاب است؟ یا با سختی و محدودیت همراه است؟

خلاصه:

به‌نظرت چه چیزی از کامالا یک ابرقهرمان می‌سازد؟

کامالا دختر نوجوانی است که در یک خانواده‌ی مسلمان در آمریکا زندگی می‌کند. کامالا از طرفداران سرسخت گروه انتقام‌جویان مخصوصا کاپیتان مارول است. او تلاش می‌کند خانواده‌اش را متقاعد کند تا در گردهمایی طرفداران کمیک انتقام‌جویان شرکت کند، اما با مخالفت والدین روبه‌رو می‌شود و درنهایت به‌همراه دوستش برونو به‌صورت مخفیانه از خانه خارج می‌شود. او در جشن، هنگام شرکت در مسابقه‌ی کاسپلی (پوشیدن لباس‌های قهرمان‌ها)، النگوی مادربزرگش را در دست می‌کند و در همین لحظه صاحب نیروی ماورایی شده و ناخواسته باعث خرابی بزرگی در آن مکان می‌شود. در پایان قسمت اول، دو مأمور از طریق شبکه‌های اجتماعی از این حادثه مطلع می‌شوند و برای یافتن و بازداشت کامالا اقدام می‌کنند.

کارگردان: Bisha K. Ali/ بیشا کی علی

نویسنده: Bisha K. Ali / بیشا کی علی

نام تهیه کننده: Bisha K. Ali / بیشا کی علی

نام بازیگران:

Iman Vellani/ Matt Lintz/ /Zenobia Shroff ایمان ولانی/ مت لینتز/ زنوبیا شروف

نام شخصیت ها:

کامالا خان (کماله): دختر 16ساله‌ی پاکستانی_آمریکایی که در نیوجرسی زندگی می‌کند. او برای اثبات خود در خانه و مدرسه در تکاپوست. خانواده‌ی کامالا مسلمان هستند و آرزوها و اهدافش، یعنی سوپرقهرمان‌بودن را در تقابل با ارزش‌ها، فرهنگ و اعتقادات خود می‌داند.

برونو: یک پسر سفیدپوست آمریکایی، نوجوانی که نابغه‌ی فناوری و همینطور دوست صمیمی و همکلاسی کامالا است.

منیبه خان: مادر کامالا است. او دوست دارد دخترش به جای دنبال‌کردن سوپرقهرمان‌ها، به فکر درس و دانشگاهش باشد و ارزش‌های خانواده را دنبال کند.

یوسف خان: پدر کامالا که نسبتا مهربان‌تر و سهل‌گیرتر از مادر است.

امیر خان: برادر بزرگ کامالا، که به‌عنوان فرد بسیار معتقدی نشان داده می‌شود.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: مارول استودیوز/ Marvel Studios