نقد و بررسی فیلم روزی روزگاری آبادان

اثر در دسته آثار ضد جنگ جای می‌گیرد که با زاویه دیدی جدید، به مسئله جنگ و قربانیان آن می‌پردازد. آنچه که بیشتر درباره جنگ می‌بینیم، از منظر حمله یا دفاع است، اما «روزی روزگاری آبادان» قربانیان ناخواسته جنگ را به تصویر می‌کشد و از این زاویه دید، جنگ با هر نیت و قصدی، مذمت می‌شود. مسئله مهمی که «روزی روزگاری آبادان» در کنار پیام، به آن پرداخته می‌شود، ترس یا عدم صمیمیت فرزندان، با یکی از والدین، به خصوص پدر است. دوری فرزند از یکی از والدین یا حساب بردن غیر منطقی از آن‌ها، موضوعی‌ست که می‌تواند نوجوان را به بیراهه بکشاند. وقتی فرزند، حمایت و تایید لازم را در خانواده دریافت نکند، به دنبال آن، به بیرون از خانواده کشیده می‌شود و این اتفاق ممکن است پیامد خوبی نداشته باشد.

پیام مثبت اثر، ارائه شخصیت‌هایی که الگویی مثبت هستند و روند تغییر مثبت خانواده، باعث شده که این اثر برای تماشا در جمع خانواده مناسب باشد، اما باید توجه داشته باشید که وجود مسئله اعتیاد پدر، که فرزندان هم از آن مطلع هستند و داستان تعلیق‌آمیز اثر، که مخاطب را در شک و ترس نگه می‌دارد، مانع از تماشای اثر، برای گروه سنی کمتر از 14 سال می‌شود.

شخصیت‌ها:

مصیب: پدر یک خانواده پنج نفره. او به تریاک اعتیاد دارد و همین امر، زمینه اختلاف با همسرش را فراهم کرده‌است. خیری: همسر مصیب. او از بداخلاقی و اعتیاد مصیب خسته شده و می‌خواهد بعد از سال تحویل، او را ترک کند. سهیله: دختر نوجوان خانواده که به صورت خودآموز انگلیسی یاد می‌گیرد. او در زمان بحران، مترجم موشک می‌شود.

داستان اثر:

خانواده مصیب، در آستانه سال نو، همانند همه خانواده‌های ایرانی، در تدارک لباس نو و مقدمات نوروز هستند. خیری، همسر مصیب، که از دست بدخلقی‌ها و اعتیاد او به ستوه آمده، قصد دارد که بعد از سال نو، خانواده را ترک کند. در آستانه سال تحویل، اتفاقی ناگوار رقم می‌خورد. یک موشک آمریکایی که قصد حمله به عراق را دارد، با خطایی نیم اینچی، در سقف خانه مصیب فرود می‌آید. موشک در سقف گیر می‌کند و درها و پنجره‌های خانه، قفل می‌شوند و خانواده مصیب، باید هرطور که شده از این مخمصه نجات یابند. موشک، با آن‌ها صحبت می‌کند و سهیله، دختر خانواده، سعی می‌کند به زبان انگلیسی، راه نجات را از او بپرسد. با پیشرفت داستان، خانواده مصیب به یکدیگر نزدیکتر می‌شوند تا اینکه موشک از آن‌ها می‌خواهد که همه بیرون رفته و یک نفر در خانه بماند. با بیرون‌رفتن اعضای خانواده و ماندن مصیب، متوجه عمق تراژدی می‌شویم: همه اهالی خانه مرده‌اند و این گفت‌وشنود با موشک، نشان‌دهنده شوک آن‌ها از مرگ است.