نقد و بررسی فیلم رادیکال (Radical)

این فیلم داستانی واقعی از یک معلم دوره ابتدایی را روایت می‌کند. مدرسه‌‌ی ابتداییِ اوربینا لوپز در قلب شهری فراموش‌شده و غرق در خشونت و فساد در مکزیک که دانش‌آموزانش به تنبل‌ها و کم‌هوش‌ها شهره‌اند! چرا که انگیزه‌ای برای تحصیل ندارند. آن‌ها سرنوشت خود را محکوم به قاچاق و خلاف و یا کارگری در کارخانه‌ها و زندگی در فقر می‌دانند؛ یا خانواده‌ای ندارند و یا اگر دارند از نظر مالی آنقدر ضعیف هستند که توانایی پرداخت هزینه‌های تحصیل پس از دوره ابتدایی را ندارند. حالا سرخیو خوآرز آمده تا این انگیزه را در آنان بیدار کند. استعدادهایشان را یادآوری کرده و آتشفشان خلاقیتشان را فعال کند. سرخیو مانند بقیه معلم‌ها نیست. او سعی دارد با آنان دوست و رفیق شود نه بر آن‌ها ریاست کند! او دستور نمی‌دهد. خشک و بی‌روح نیست. فرمانبرداری را مزیت نمی‌داند. خود را در کنار بچه‌ها می‌بیند نه روبرویشان. هر روز روش تدریسش را خلاقانه‌تر می‌کند. سعی دارد بچه‌ها را درک کند. با آن‌ها روی زمین می‌نشیند و گفتگو می‌کنند. اگر عصبانی باشند لحظاتی مدیتیشن می‌کنند تا ذهنشان آرام بگیرد. خلاصه سرخیو طرحی نو در می‌اندزاد تا جایی که بقیه معلمان طاقت این رفتارِ جدید و نو را نمی‌آورند و گزارش می‌دهند که معلمی دارد با بچه‌ها دوستانه برخورد می‌کند! و این خلاف رفتار درست است! بچه‌ها باید بدانند رییس کیست!

سرخیو مصداق شعر " درس معلم ار بود زمزمه محبتی    جمعه به مکتب آورد طفل گریزپای را " است و بچه‌های فراری از مدرسه و درس و تحصیل را با عشق و علاقه به مدرسه می‌کشاند. آن‌ها اینک خود را باور دارند. می‌دانند که اصلا کم‌هوش نیستند و حتی می‌توانند باهوش‌ترین باشند اگر بخواهند و اگر خود را باور داشته باشند. آن‌ها اکنون برای رسیدن به پاسخ سوالاتشان به کتابخانه رجوع می‌کنند و ساعت‌ها مطالعه می‌کنند. برخی از این بچه‌ها در پایان سال با نمرات عالی آزمون پایان دوره ابتدایی را پشت سر می‌گذارند در حالی که ممکن بود حتی ترک تحصیل کنند و به این مرحله نیز نرسند.

پالوما دختری نابغه است که شغل پدرش زباله‌گردی است. پدر پالوما معتقد است که وقتی که قرار نیست آینده درخشانی در انتظار دخترش باشد پس رویابافی برایش مضر است! او را از هستی کنونی خود نیز ساقط می‌کند! پس حداقل می‌تواند همین زندگی معمولی! را داشته باشد و هرگز از بالا به پایین سقوط نکند! اما سرخیو پدرش را متقاعد می‌کند که دخترش استحقاق بهترین‌ها را دارد. او نابغه است و حیف است اگر این استعداد در بین زباله‌ها تلف شود! بالاخره پالوما در آزمون پایانی شرکت می‌کند و بالاترین نمره در کل کشور را کسب می‌کند؛ در نتیجه به عنوان نخبه شناسایی شده و بورسیه می‌شود و به خانه بهتری نقل مکان می‌کند. سرنوشت پالوما برای خیلی از نوجوانان که امکانات محدودی دارند، می‌تواند الهام‌بخش باشد.

از طرفی یکی از شاگردان سرخیو، نمی‌تواند با جبر زندگی‌اش مقابله کرده و ادامه تحصیل دهد چرا که ناچار است از خواهر و براد‎رهایش مراقبت کند و یا سرنوشت نیکو که به مرگ منجر شد و سرخیو را در دوره‌ای دچار ناامیدی کرد. این نکته نیز جای تامل و توجه دارد که ممکن است گاهی زندگی خواسته‌های انسان را برآورده نکند و یا دیرتر برآورده کند.

در یک سکانس، سرخیو و شاگردانش دور هم روی زمین نشسته‌اند و درباره سقط جنین و راه‌های جلوگیری از بارداری صحبت می‌کنند. این موضوع به فرهنگ این کشور برمی‌گردد که در این سن پایین، بچه‌ها راجع به این مسائل باید آگاهی داشته باشند و این به دلیل روابط آزادانه و زودهنگام جنسی است. توصیه می‌کنیم برای تماشا از نسخه‌های پالایش شده استفاده کنید چرا که موضوع دوستی دختر و پسر نیز در این فیلم مطرح می‌شود.

خلاصه: فیلم مملو از پیام‌ها و الگوی مثبت است. تلخی و شیرینی زندگی را در کنار هم به تصویر می‌کشد. نشان می‌دهد که می‌توان موفق بود اگر به خود و تواناهایی‌مان باور داشته باشیم. به دلیل مطرح‌کردن برخی صحبت‌ها درباره رابطه جنسی و روش‌های جلوگیری از بارداری توسط کودکان 12 ساله توصیه می‌کنیم برای تماشا از نسخه‌های پالایش‌شده استفاده کنید.

موضوعات متعددی در فیلم وجود دارند که می‌توانند ذهن بیننده را به خود مشغول کنند. درباره این موضوعات می‌توانید با فرزندان خود گفتگو کنید و از آن‌ها سوال کنید:

چرا پالوما موفق شد؟ علت موافقت پدرش چه بود؟

آیا تو به تدریس علاقمندی؟ و یا تا کنون چنین معلمی داشته‌ای؟

چگونه می‌توان در آموزش و پرورش تحول ایجاد کرد؟

چه چیز باعث می‌شود تا به درس و تحصیل علاقمند شوی؟

آیا همیشه می‌توان با جبر زندگی مقابله کرد؟

چرا سرخیو ناامید شده بود؟                                                                                                     

خلاصه: درباره ابهامات و سوالات ایجاد شده در ذهن فرزندانتان با آن‌ها گفتگو کنید و نظرشان را راجع به داستان، پیام فیلم و تصمیمات شخصیت‌ها جویا شوید.

در سال 2011 در یکی از شهرهای مرزی مکزیک، مدرسه‌ای هست که به مدرسه تنبل‌ها معروف است چرا که دانش‌آموزانش پایین‌ترین نمرات را در کل کشور کسب کرده‌اند. سرخیو خوآرز به این مدرسه می‌آید و سعی می‌کند با روشی نوین، انرژی خفته بچه‌ها را بیدار کند و کاری کند تا خودشان به درس و تحصیل علاقه‌مند شوند. اولین روز ورودِ او برای بچه‌ها بسیار تعجب‌برانگیز است چرا که سرخیو همه میز و صندلی‌ها را خوابانده و به بچه‌ها می‌گوید این‌ها قایق هستند و اگر به تعداد مساوی در هر قایق سوار نشوید امکان غرق‌شدنتان هست! بچه‌ها که تاکنون با معلمان خشک و روش‌های تدریس آمرانه آشنا بوده‌اند، فقط شوکه می‌شوند و واکنش خاصی نشان نمی‌دهند؛ اما سرخیو با روش‌های گوناگون توجهشان را جلب می‌کند و کم‌کم علاقه‌مند به مشارکت و همراهی می‌شوند. به مرورِ زمان هر کدام استعدادهای نهفته‌ی خود را بروز داده و به آن پی می‌برند اما شرایط زندگی‌شان سرنوشت را جور دیگری برایشان رقم می‌زند. شهری که در آن زندگی می‌کنند مملو از خلافکاران و قاچاقچیانی است که حتی پلیس نیز نمی‌تواند کنترلشان کند. وضعیت اقتصادی و معیشتیِ اکثر دانش‌آموزان نیز خوب نیست و از عهده هزینه‌های تحصیل و حتی زندگی عادی برنمی‌آیند. در نتیجه با وجود استعداد بالا و علاقه به تحصیل، برخی از تحصیل بازمی‌مانند. یکی از آن‌ها توسط قاچاقچیان کشته می‌شود و تعدادی نیز موفق به حضور در آزمون پایانی کلاس ششم می‌شوند. بالاخره برخی دانش‌آموزان سرخیو می‌توانند نمرات بالایی در آزمون کسب کنند و یکی از آنان نیز بورسیه می‌شود. سرخیو هنوز هم با همان روش‌های خلاقانه در همان مدرسه، مشغول پرورش نسلی دیگر از دانش‌آموزان است.

کارگردان: Christopher Zalla

نویسنده: Christopher Zalla

نام تهیه کننده: Benjamin Odell, Joshua Davis, Eugenio Derbez

نام بازیگران:

Eugenio Derbez, Daniel Haddad, Jennifer Trejo, Mia Fernanda Solis

نام شخصیت ها:

سرخیو خوآرز: معلمی دلسوز و متعهد که عاشقانه شاگردانش را دوست دارد و نگران آینده تک تکشان است. او معتقد است روش‌های تدریس قدیمی شده و اکنون باید از روش‌های دیگری برای یادگیری بچه‌ها استفاده کرد. او موفق می‌شود تا نسلی از دانش‌آموزان موفق را پرورش دهد.

پالوما : دختری 12 ساله و از شاگردان سرخیو که نبوغ بالایی دارد. پالوما پدری پیر و بیمار دارد که شغلش زباله‌گردی است. آن‌ها وضع معیشتی خوبی ندارند.

نیکو: پسری 12 ساله و یکی دیگر از شاگردان سرخیو که با برادرش زندگی می‌کند که یک قاچاقچی است. برادرش او را نیز مجبور به این کار کرده است. نیکو باهوش و با استعداد است اما به قلدر کلاس معروف است. او عاشق پالوما است .

چوچو: مدیر مدرسه‌ای که سرخیو در آن تدریس می‌کند. چوچو نیز مردی متعهد به تربیت و آموزش دانش‌آموزان مدرسه‌اش است و با پیگیری و اصرار‌هایش به نهادهای بالادستی به سرخیو و دانش‌آموزان کمک می‌کند.

کشور سازنده: مکزیک

کمپانی سازنده: 3Pas Studios, Epic Magazine, The Lift

مخاطب اثر: نوجوان و بزرگسال