نقد و بررسی فیلم یکی بود، یکی نبود

این فیلم که مقدمۀ شکل‌گیری داستان «کلاه قرمزی» در کارنامۀ آقای مجری است، پیام و الگوی مثبت قابل توجهی دارد و می‌توان آن را با خانواده تماشا کرد. این فیلم نشان خانواده و نشان سلامت کدومو را دارد و یکی از فیلم‌های آموزنده است.

این داستان، پیام‌های مثبت قابل توجهی دارد که می‌تواند گفتگو با فرزندتان را شکل دهد. صحبت دربارۀ الگوهای مثبت داستان نیز می‌تواند موضوع خوبی باشد. می‌توانید دربارۀ شخصیت نرگس و دل‌شکستگیِ ببعی و دیگران از برخورد او با فرزند خود گفتگو کنید. از او بپرسید که با وجود وضعیت روحی ببعی، کار درست چه کاری می‌توانست باشد؟

لازم است به این نکته توجه کنید که در انتهای داستان، ببعی در بیمارستان می‌میرد و بعد با آمدن خاله پیرزن، زنده می‌شود. اگر ذهن فرزندتان با این موضوع درگیر شد، توصیه می‌شود ابتدا صحبت‌ها و نگرانی‌هایش را بشنوید و سپس دربارۀ هر یک از سوالاتش، سر فرصت پاسخ دهید. اگر فرزندتان به‌تازگی با فوت کسی مواجه شده و برایش سوالات بیشتری ایجاد شده، یا احساس می‌کند همانند فیلم، امکان این وجود دارد که فردی را دوباره زنده کرد، به او توضیح دهید که داستان «یکی بود، یکی نبود»، دربارۀ دنیای قصه‌هاست و در دنیای قصه‌ها این اتفاقات ممکن است و واقعیت با قصه متفاوت است. می‌توانید عروسک‌هایش را بیاورید و با او بازی کنید و در بازی به او نشان دهید که تخیل‌کردن در بازی‌ها ممکن است. اگر ذهن فرزندتان بیش از حد با این موضوع درگیر شده است، توصیه می‌شود تا با مشاور کودک، طرح مسئله کنید تا مطابق با شرایط فردی فرزندتان، به شما بهترین راهکارها را ارائه کنند.

در این فیلم، آقای دکتر دربارۀ بیماری ببعی که «افسردگی» است، توضیحاتی ارائه می‌کند که می‌تواند ذهن مخاطب کودک را باز کند که متوجه شود لزوما هر بیماری و دردی، درد فیزیکی نیست. این موضوع می‌تواند به فرزندتان کمک کند تا اگر در شرایطی سختی قرار گرفت، بتواند دربارۀ احوالش خوداظهاری بهتری داشته باشد.

یکی از موضوعاتی که در «یکی بود، یکی نبود» مطرح می‌شود، تنهایی آدم‌ها و علاقه‌ای است که به یکدیگر دارند. آدم‌ها به دوست‌داشتن و دوست‌داشته‌شدن احتیاج دارند و دوست دارند که توسط خانواده، دوستان و نزدیکانشان دوست داشته شوند. افراد با هر ویژگی اخلاقی، از تنهایی اذیت می‌شوند و دوست دارند تا علاوه بر درک‌شدن، مورد لطف و محبت دیکران نیز قرار بگیرند. این موضوع علاوه بر اینکه می‌تواند موضوع خوبی برای گفتگو با فرزندتان باشد، می‌تواند این امکان را ایجاد کند که هم شما و هم فرزندتان، درک متقابل بهتری از یکدیگر داشته باشید.

خلاصه: صحبت دربارۀ الگوهای و پیام‌های مثبت، می‌تواند مفید باشد. این فیلم برای شما و فرزندتان بستر این را ایجاد خواهد کرد که بتوانید یکدیگر را به خوبی درک کنید.

با فرزندتان دربارۀ احساسات و عواطفش صحبت کنید و سعی کنید تا او را درک کنید و از زاویه‌دید او به جهان نگاه کنید.

دربارۀ الگوها و پیام‌های مثبت این فیلم با فرزندتان گفتگو کنید. از او بپرسید برای پیداکردن خاله پیرزن چه کارهایی می‌توانستند انجام دهند؟

از او بپرسید که شخصیت نرگس را چگونه شناخته و آیا رفتار او را می‌پسندید یا خیر؟ اگر به نظرش او رفتاری عجولانه و نامهربان داشته، از فرزندتان بپرسید که اگر جای نرگس بود، در برخورد با آن وضعیت چه کاری انجام می‌داد؟

اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید و فرزندتان به بچه‌های همسایه بازی می‌کند، از او بخواهید نظرش را دربارۀ قواعدی که برای بازی‌کردن در محیط آپارتمان در نظر دارد با شما صحبت کند و در این بین و به این بهانه، نکات آموزشی دربارۀ زندگی جمعی و آپارتمان‌نشینی را با او در میان بگذارید.

خلاصه:

دربارۀ پیام‌ها و الگوهای مثبت این فیلم با فرزند خود گفتگو کنید.

ببعی از دنیای قصه‌ها به آقای مجری نامه می‌نویسد و از مریضی و دلتنگی‌اش برای خاله پیرزنِ قصه‌گو برای آقای مجری می‌گوید. نامۀ ببعی آقای مجری را به دنیای قصه‌ها می‌کشاند و او بعد از فهمیدن ماجرا، ببعی را به تهران می‌آورد تا هم به دنبال خاله پیرزن بگردند و هم ببعی را به دکتر ببرد. بعد از رسیدن به تهران، آقای مجری متوجه می‌شود که همۀ شخصیت‌های دنیای قصه‌ها به خانۀ او آمده‌اند تا همراه ببعی باشند؛ اما زندگی آپارتمانی برای حضور گاو، الاغِ باربر، آقا کلاغه، گربه گدا، خروس طلا و خانوم مرغه جای مناسبی نیست. آقای مجری تلاش می‌کند تا هم بتواند به آن‌ها جا دهد و هم ببعی را به دکتر ببرد و دنبال خاله پیرزن بگردند. در این مدت، آرش (پسر آقای مجری) که همیشه تنها بوده، خواهر و برادر و دوست صمیمی نداشته، با حضور ببعی و دوستانش، حس خوبی پیدا می‌کند و به آن‌ها انس می‌گیرد.

همه شخصیت‌های داستان تلاش می‌کنند تا با همکاری و همدلی با یکدیگر برای پیداکردن خاله پیرزنِ قصه‌گو همه جای شهر را بگردند. در این میان، آقای مجری از یک شرکت شکلات‌سازی، پیشنهاد تبلیغاتی دارد اما به‌خاطر آن‌که شکلات برای بچه‌ها خوب نیست، هرچه می‌خواهند آقای مجری را وادار و تطمیع کنند که شکلات‌ها را تبلیغ کند، او این پیشنهاد را نمی‌پذیرد. او تمام تلاشش را می‌کند تا ببعی را به دکتر ببرد و حال او را خوب کند و خاله پیرزن پیدا شود... اما نمی‌شود که نمی‌شود. تا اینکه یک روز که آرش، فرهاد، آقای لطیف‌پور و همه با هم جشن تولد بزرگی برای ببعی می‌گیرند تا حال او بهتر شود، نرگس بیشتر از قبل کلافه می‌شود و با بی‌رحمی تمام، به ببعی می‌گوید که حتما خاله پیرزن مرده است و دیگر نباید منتظر او باشد. حال ببعی با شنیدن این حرف بدتر می‌شود و به بیمارستان می‌رود و در بیمارستان می‌میرد. آرش که ببعی را دوست داشته و دوستی صمیمی‌ای با او پیدا کرده، به‌شدت متاثر می‌شود و از خاله پیرزن خواهش می‌کند تا برگردد و حال ببعی را خوب کند. خاله پیرزن هم در دنیای قصه‌ها صدای آرش را می‌شنود و به خاطر ببعی، به بیمارستان می‌آید و برای ببعی قصه و شعر می‌خواند و او دوباره زنده می‌شود.

کارگردان/ مولف: ایرج طهماسب

نویسنده/ مترجم: حمید جبلی، ایرج طهماسب

نام تهیه کننده: فرشته طائرپور

نام بازیگران: ایرج طهماسب، فاطمه معتمدآریا، مجید صالحی، رزیتا غفاری، سیروس گرجستانی/ گویندگان عروسکی: هنگامه مفید، حمید جبلی، بهمن مفید، خسرو احمدی، فرشته صدرعرفایی

نام شخصیت ها:

ایرج: آقای مجری (ایرج طهماسب) که به دنبال یک نامه به دنیای قصه‌ها می‌رود و برای پیداکردن خاله پیرزنِ قصه‌گو، ببعی را به خانه می‌آورد و به آن‌ها کمک می‌کند. او مدافع حقوق کودکان است و با تاجرانی که می‌خواهند به ضرر بچه‌ها کار کنند، همکاری نمی‌کند. پدر آرش.

نرگس: نرگس، مادر آرش، مهماندار هواپیما و مدام در ماموریت است. او همسر آقای مجری است و در پذیرایی از شخصیت‌های دنیای قصه‌ها، خسته شده است.

فرهاد: برادر نرگس و داییِ آرش. او با آرش مهربان و صمیمی است و او را بسیار درک می‌کند. فرهاد در زمان‌هایی که ایرج و نرگس (پدر و مادر آرش) سر کار هستند، پیش آرش می‌آید تا تنها نماند و از او مراقبت کند.

آرش: پسر ایرج و نرگس. آرش که تک فرزند است، بیشتر ساعت‌های روز را در تنهایی و با بازی‌های کامپیوتری می‌گذراند تا پدر و مادرش از کار برگردند. دایی فرهاد از آرش مراقبت می‌کند ولی آرش به دلیل اینکه خواهر و برادر ندارد، و همچنین پدر و مادرش مدام سر کار هستند، احساس تنهایی می‌کند.

ببعی: ببعی برای آقای مجری نامه نوشته و از مریضی خودش برای او گفته است. او بعد از رفتن خاله پیرزنِ قصه‌گو دچار افسردگی شده است و به دنبال او می‌گردد.

کشور سازنده: ایران

کمپانی سازنده: خانه ادبیات و هنر کودکان

مخاطب اثر: کودک و نوجوان

هشتگ: کودک