نقد و بررسی فیلم چهار روز خوب (Four Good Days)

فیلم «چهار روز خوب» محصول ۲۰۲۰ آمریکا و با مخاطب بزرگسال می‌باشد که ژانری درام دارد و داستان آن در رابطه با درگیری زن جوانی با اعتیاد و تلاش برای ترک آن است. این فیلم فاقد نکته‌ی آموزشی خاصی می‌باشد. اما پیام/الگو مثبت قابل‌توجهی دارد.

در این اثر شاهد هستیم که ویژگی‌های مثبتی چون «امیدواری»، «پشتکار»، «اعتماد»، «حمایت و تشویق» و «عذرخواهی» از سوی دب که از شخصیت‌های اصلی است ارائه می‌گردد که با توجه به وجود رابطه‌ی مادر-فرزندی در مرکز داستان، تأثیر این پیام‌ها بیشتر و عمیق‌تر نیز می‌باشد.

والدین محترم با تمرکز و تأکید بر این پیام‌های مثبت، الگوی ارائه‌شده توسط دب را به فرزند خود معرفی کرده و او را به تأثیرپذیری از این دست رفتارها ترغیب نمایند. با توجه به حساسیت نوجوانان و جوانان بر کنترل والدین و نظارت آن‌ها و سختگیری‌هایشان، ارائه‌ی توضیحاتی مبنی بر دلایل وجود سختگیری از سوی دب نسبت به مالی و ارائه‌ی دلایل منطقی برای آن (ضمن وجود دلسوزی) توصیه می‌گردد.

معیار ترس در این فیلم بیشتر بر احساساتی چون «نگرانی» و «دلسوزی» و «بی‌اعتمادی/خیانت» استوار است و در سراسر فیلم شاهد بروز نگرانی و دلسوزی از سوی دب نسبت به وضعیت دخترش مالی و همچنین بی‌اعتمادی‌های گاه‌وبی‌گاهِ او که بی‌دلیل نیز نیستند و در مواردی شاهد خیانت مالی به اعتماد مادرش هستیم.

والدین عزیز ضمن حمایت و دادن آرامش خاطر نسبت به فرزند خود به دلیل وجود نگرانی‌های موجود در فیلم، به نوجوان/جوان القا کنند که به او اعتماد کافی را دارند و از فرزند خود بخواهند که آن‌ها نیز متقابلاً به تصمیمات و توصیه‌های والدینشان اعتماد کنند و توصیه گردد که با انجام اعمال نامناسب، موجب خدشه‌دارشدنِ اعتماد میان یکدیگر نشوند.

ضمناً با توجه به طرح مبحث جدایی والدین و ترک فرزند که درمورد مالی (شخصیت اصلی) اتفاق افتاده، ارائه‌ی توضیحاتی کلی و یا جزیی (با توجه به وضعیت خانوادگی مخاطب فیلم) در این رابطه و ابراز همدلی و حمایت نسبت به فرزند، می‌تواند مفید واقع گردد.

قابل ذکر است که خشونتِ فیلم نیز در میزان کمی قرار دارد و در مشاجرات مابین شخصیت‌ها (به‌خصوص مابین مالی و مادرش) و بددهانی‌ها و بی‌احترامی‌ها خلاصه می‌گردد که نظارت والدین بر خلق و خوی فرزند را می‌طلبد.

ناهنجاری دینی فیلم در حد متوسطی است و پوشش نامناسب خانم‌ها و مصرف مشروبات الکلی از پرتکرارترینِ آن‌هاست. اما ذکر این نکته ضروری است که به دلیل وجود موارد جنسی همچون رابطه‌ی جنسی بی‌پرده مابین دو معتاد، بوسه و آغوش دب و همسرش، اشاره به رابطه‌ی دوستانه‌ی شان (همسر سابق مالی) با یک دختر و ‌برخی موارد جزئی و مشابه، نظارت جدّی والدین و همچنین ترجیح بر تماشای نسخه‌ی پالایش‌شده توصیه می‌گردد.

در میان معیارهای مختلف در  این فیلم، ناهنجاری‌های اجتماعی شدّت بیشتری دارد که بیشترین سهم آن مرتبط با موضوع «مواد مخدر» است. در این فیلم به شکلی گسترده و جدّی شاهد نمایش و مصرف مواد مخدر هستیم که با توجه به داستانِ فیلم و درگیریِ شخصیت اصلی (مالی) با اعتیاد، این مسئله به اوج خود می‌رسد.

لزوم ارائه‌ی توضیحات و رفع شبهاتی نسبت به مسئله‌ی مصرف مواد مخدر و اعتیاد و نتایج بسیار مخرّب آن‌ها برای فرد و جامعه برای والدین وجود دارد که نیاز به مطالعه و جست‌وجوی بیشتر در رابطه با موضوع اعتیاد و ارائه‌ی توضیحاتی دقیق، منطقی و علمی دارد. سیگارکشیدن و مصرف مشروبات الکلی نیز به توصیه‌های مشابهی نیاز دارند.

خلاصه: تمرکز بر الگوی مثبتِ ارائه‌شده توسط شخصیت اصلی (دب) و لزوم ارائه‌ی توضیحات علمی و منطقی درخصوص نتایج ناهنجاری‌های موجود در فیلم (اعتیاد به مواد مخدر، مصرف مشروبات الکلی، سیگارکشیدن)

با توجه به تغییرات گرایشی و رفتاریِ حادثه برای نوجوانان و جوانان به‌خصوص در سنین بلوغ که موجب بروز رفتارها و اعمالی چون پرخاشگری، بی‌اعتمادی و استقلال‌طلبی (که در این فیلم نیز مشاهده شدند) می‌شود، لزوم شناخت و درک کامل والدین نسبت به عادی‌بودن یا افراطی‌شدنِ این خلقیات در فرزندان وجود داشته و والدین می‌توانند با بررسی و مقایسه‌ی رفتارهای شخصیت جوان فیلم (مالی)، به اطلاعات مفیدی دست یابند.

به‌طورمثال با توجه به خصلت استقلال‌طلبی در نوجوانان و جوانان و مقایسه‌ی این موضوع با استقلال‌طلبیِ مالی در فیلم و ترک خانه با شریک عاطفی/جنسی خود، نحوه‌ی صحیح استقلال‌یابی و لزوم استمداد و ارتباط با والدین و شرایط لازمه‌‌ی این نوع زندگی شرح داده شده و بر حفظ حریم شخصی و استقلالِ شخصیِ جوان در زندگیِ فعلیِ خود با خانواده نیز تأکید گردد.

همچنین ضمنِ فهم و مدارا نسبت به رفتارهای پرخاشگرانه و با توجه به نوع رابطه‌ای که مالی با مادر خود داشت؛ این درک متقابل و فهم شرایط جسمی و روحیِ جوان، در عمل و در زبان به او منتقل گردد.

بحث اعتماد/بی‌اعتمادی نیز از موارد مهمی است که در فیلم به‌صورت‌مکرّر به آن اشاره شد و والدین باید مدنظر داشته باشند که ابراز اعتماد به فرزندشان و دریافت اعتماد متقابل، به زمان و صداقت کامل طرفین بستگی دارد و در این اثر نیز شاهد بودیم که پس از بی‌اعتمادی‌ها و کشمکش‌های فراوان، در انتهای فیلم و با بروز اولین نشانه‌های صداقت و جدّیت توسط مالی (در روند ترک و درمان)، مادرش نیز به او اعتماد متقابل یافت.

ازجمله پرسش‌هایی که برای چالشی‌ترکردنِ بحث می‌توان داشت:

- دلیل بی‌اعتمادی‌های دب (مادر) به دخترش (مالی) چه بود؟

- به‌نظرت مصرف مواد مخدر چه تأثیراتی بر جسم و روح دارد؟

- به نظرت دلیل پرخاشگری‌ها و بی‌احترامی‌های مالی به مادرش چه چیزهایی بود؟

- به نظر تو مقصر اصلیِ اعتیاد مالی چه کسی بود؟

- زمینه‌های اعتیادِ مالی را چه چیزهایی می‌دانی؟

خلاصه: درگیر کردن فرزند با بحث‌های چالشی حول محور اعتیاد (مواد مخدر، سیگار، مشروبات الکلی) و شرایط روحی و جسمی عارضه‌ی سنّشان (پرخاشگری، استقلال‌طلبی، بی‌اعتمادی و …)

زن جوانی به نام مالی که درگیر اعتیاد است، برای بازگشت به خانه‌ی مادری تلاش می‌کند. مادر که درصددِ پاک‌کردن فرزند خود است اصرارهای او را نپذیرفته و با سخت‌گیری، او را به ترک اعتیاد مجاب می‌کند.

پس از کشمکش‌های فراوان، مالی راضی می‌شود که برای بار پانزدهم و به‌صورت جدّی در کمپ ثبت‌نام کرده و مراحل ترک و درمان را پیگیری کند. مالی در این راه سختی‌های جسمی فراوان کشیده و مادرش همراه با او دچار نگرانی و ناراحتی روحی برای فرزندش است.

مادر به توصیه‌ی پزشک، فرزندش را تنها نگذاشته و مرتب او را زیر نظر دارد تا ۴ روزِ طلایی بگذرد و با تکمیلِ دوره‌ی یک‌هفته‌ایِ پاکی، موفق به تزریق اولین داروی مالی شوند. مالی و مادرش به دلیل سختی‌های عارض‌شده از اعتیاد بر جسم و روح او و همچنین به دلیل یادآوری خاطرات گذشته (جُدایی دب و دریل و ترک‌کردن مالی) و یافتنِ مقصر برای شکل‌گیریِ اعتیادِ مالی، مشاجرات فراوانی می‌کنند و کریس (شوهرِ دب) و دریل (شوهر سابق دب) نیز از این ماجرا بی‌نصیب نمی‌مانند.

نگرانی‌های مادر مالی بسیار زیاد است و حتی زمانی‌که به ملاقاتِ دخترِ دیگرش می‌رود و متوجه می‌شود کیف پول خود را در خانه جا گذاشته، به دخترش توجهی نکرده و به‌سرعت به سراغ مالی می‌رود. پس از مدّتی مالی از مادرش می‌خواهد که به او اعتماد کرده و برای کمک به دوست نوجوانش سمی، به خانه‌ای رفته و او را ملاقات کنند. مادر پس از اصرارهای فراوان پذیرفته و مالی به پاتوق معتادان رفته و سمی را ملاقات می‌کند. مادر که از انتظار خسته شده و به مالی نیز اعتماد کافی ندارد وارد خانه شده و متوجه اوضاع وحشتناک جوان‌های معتاد می‌شود و به‌سرعت مالی را با خود می‌برد.

پس از گذشت مدّت‌ها و رسیدنِ موعدِ آزمایش و تزریق، مالی به مادرش اعتراف می‌کند که هنگامِ ملاقاتِ سمی، مواد دریافت و مصرف کرده و دیگر پاک نیست تا قادر باشد آزمایش بدهد؛ بنابراین از دب می‌خواهد که از ادرار او برای آزمایش استفاده کنند و پزشک‌ها را برای تزریق دارو فریب دهند. مادر بسیار ناراحت و عصبی شده اما سرانجام موافقت می‌کند.

مالی با کمک مادرش موفق به عملی‌کردنِ نقشه‌ی خود می‌شوند اما ترکیب دارو با مواد مخدرِ موجود در بدن او ترکیبی سمّی ساخته و عوارض سنگین و خطرناکی بر مالی ظاهر می‌شود. آن‌ها به‌سرعت به بیمارستان رفته و پس از معطّلیِ فراوان، مالی درمان می‌شود. در انتهای فیلم و با گذر چند ماه متوجه می‌شویم که مالی درمانِ خود را از سر گرفته و موفق شده هفته‌های متمادی پاک بماند و اکنون مرتب فرزندانش را ملاقات کرده و مادرش نیز به او اعتماد کامل دارد.

کارگردان: رودریگو گارسیا / Rodrigo García

براساس: "How’s Amanda? A story of truth, lies and an American addiction" اثر Eli Saslow

تهیه کننده: رودریگو گارسیا، جان اونت، جیک اونت، ماریا گراسیس، جی خانا / Rodrigo García, Jon Avnet, Jake Avnet, Marina Grasic, Jai Khanna

بازیگران: میلا کونیس، گلن کلوز / Mila Kunis, Glenn Close

شخصیت‌ها:

مالی: زن جوانی که با اعتیاد دسته‌وپنجه نرم کرده و درصدد ترک است.

دب: مادر مالی که بسیار نگرانِ اوست و برای ترک اعتیاد به او کمک می‌کند.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: Indigenous Media, Oakhurst Entertainment, Productivity Media