نقد و بررسی فیلم مارسل، صدفِ کفش‌پوش (Marcel the Shell with Shoes On)

در میان قهرمانان انیمیشن‌های امروزی که سرعت بالایی در حرکت و کلام دارند و بچه‌ها به تماشای آن‌ها عادت کرده‌اند، مارسل، قهرمان کوچک و آرامی است که قرار است فلسفه زندگی را برایمان بیان کند. او آهسته و پیوسته به انجام کارهایش پرداخته و به هدفش نزدیک می‌شود. گویی به ما می‌گوید که بایستید، اینقدر عجله برای چیست؟ زندگی دکمه بازگشت ندارد، کمی آرام‌تر حرکت کنید تا حتی از پیچیدن صدای باد در میان درختان و رشد و بالندگی آن در فصول مختلف، بیشتر لذت ببرید. مارسل برای بچه‌ها شاید یک قهرمان نباشد اما شخصیتی است که می‌تواند با راهنمایی ما به درک بیشتر بچه‌ها از زندگی، کمک کند.

از طرفی فیلم می‌خواهد به ما بگوید که انسان‌ها باید بیشتر در طبیعت مراقب حرکات و رفتار خود باشند. شاید آنجا موجودی کوچک در حال زندگی باشد و با یک کار اشتباه ما، حیات او به خطر بیفتد. حیات همه موجودات ارزشمند است و هرکدام به این دنیا آمده‌اند تا نقشی مهم ایفا کنند و دنیا بدون هریک از آن‌ها چیزی کم خواهد داشت. همانطور که اگر زنبورها نباشند، دنیا به بیابان تبدیل خواهد شد و محیط زیست به خطر خواهد افتاد. درباره این موضوع مهم و لزوم احترام به طبیعت، می‌توانیم با فرزندان خود گفتگو کنیم.

هرچند این فیلم ترس، خشنوت و ناهنجاری اجتماعی ندارد اما روایت آن یک خطی و آرام است. صدای مارسل، این صدف یک اینچی در تمام فیلم پخش می‌شود که آرام آرام صحبت کرده و حرکاتش نیز به آرامی رخ می‌دهد. ریتم کُند فیلم، می‌تواند از هیجان آن برای بچه‌ها کاسته و علاقه‌شان به تماشا را به ویژه برای بچه‌های کوچکتر، کمرنگ کند. از آنجا که پیام‌های فیلم به صورت غیرمستقیم و تقریبا پیچیده مطرح می‌شود، ممکن است دریافت آن را برای بچه‌ها مشکل کند؛ از همین رو بهتر است پس از تماشا در کنارشان بنشینیم و با مطرح کردن سوالاتی درباره داستان فیلم و پیام‌های آن، ابهامات ذهنی‌شان را برطرف کنیم.

خلاصه: فیلم داستانی یک خطی و ریتمی کند دارد. پیام‌های آن غیرمستقیم بوده و ممکن است دریافتش برای بچه‌ها مشکل باشد.

این فیلم را دوست داشتی؟ چرا؟

آیا شخصیت مارسل برای تو جذاب بود؟ کدام بعد شخصیتی او را پسندیدی؟ فکر می‌کنی او چیزی داشت که بتواند به تو در درک مفهوم زندگی کمک کند؟!

داستان فیلم را می‌توانی برای من بازگو کنی؟

به نظر تو پیام فیلم چه بود؟ آیا اصلا پیامی داشت؟

چرا باید به طبیعت و موجودات زنده احترام بگذاریم؟

آیا انسان می‌تواند به تنهایی زندگی کند؟ لزوم زندگی جمعی چیست؟

تصور کن در دنیایی بزرگ تنها هستی، آن وقت چه اتفاقی می‌افتاد؟

خلاصه: درباره داستان فیلم و پیام‌های آن با فرزندان خود گفتگو کنید.

مارسل، صدفی است که به همراه مادربزرگش در خانه‌ای بزرگ زندگی می‌کنند. دین، قصد دارد تا از زندگی آن‌ها و به ویژه مارسل، یک مستند بسازد. او تمامِ مدت در حال فیلمبرداری از مارسل است. مارسل نوع زندگی خود را برای او روایت می‌کند. از اینکه آن‌ها جامعه‌ای بزرگ بودند که در کنار هم زندگی می‌کردند تا اینکه با دعوای زن و شوهر در خانه و رفتن مرد از آنجا، آن‌ها در کشوی جوراب‌های او پنهان شده و بدون اینکه بخواهند با او رفته‌اند. مارسل از دین می‌خواهد تا ویدیویی از او در اینترنت منتشر کرده تا شاید والدین و اعضای دیگر جامعه را بیابد. ویدیوی او بارها و بارها توسط کاربران اینترنت دیده شده و پسندیده (لایک) می‌شود؛ تا اینکه توسط یک برنامه تلویزیونی از او برای مصاحبه دعوت می‌شود. همین مصاحبه و پیگیری‌های تهیه‌کننده برنامه موجب می‌شود تا والدین و سایر اعضای جامعه مارسل، دوباره دور هم جمع بشوند.

کارگردان/ مولف: Dean Fleischer-Camp

نویسنده/ مترجم: Dean Fleischer-Camp, Jenny Slate, Nick Paley

نام تهیه کننده: Dean Fleischer-Camp, Andrew Goldman Elisabeth Holm, Caroline Kaplan, Terry Leonard

نام بازیگران: Jenny Slate, Dean Fleischer, Isabella Rossellini,

نام شخصیت ها:

مارسل: صدفی به ارتفاع یک اینچ که یک چشم داشته، قادر به تکلم و تفکر است. دو پا دارد و کفشی نیز به پا کرده است. مارسل بسیار احساساتی است و مسائل را به صورت عمقی و متفکرانه نگاه می‌کند. او با تلاش و سماجت موفق می‌شود تا جامعه صدف‌ها و خانواده‌اش را پیدا کند.

دین: مردی که در حال ساخت مستند از زندگی مارسل است. دین از همسرش جدا شده و یک سگ خانگی نیز دارد. او در پیداکردن خانواده مارسل، نقش مهمی دارد.

کانی: مادربزرگ مارسل است. او عاشق باغبانی و کشاورزی است. کانی همچنین اهل کتاب و مطالعه است. او تنها همراه زندگی مارسل است که سعی می‌کند با راهنمایی‌هایش به زندگی نوه‌اش معنا ببخشد.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: Cinereach, You Want I Should LLC., Human Woman Inc., Sunbeam TV & Films, Chiodo Bros. Productions

جوایز و افتخارات: نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم_انیمیشن از جشنواره گلدن گلوب 2023 و برنده جوایز متعدد از جشنواره‌های داخلی آمریکا

مخاطب اثر: بزرگسال

دیالوگ: بعضی وقتا باید ذهنیتت این باشه که می‌خوام زندگی کنم و زنده بمونم، البته نه اینکه فقط زنده بمونم بلکه یه زندگی خوب داشته باشم.

صد در صد فرصت‌هایی که ازشون استفاده نکنی، از دست رفتن!

بهترین چیزها، لزوما بزرگترین چیزها نیستند.