نقد و بررسی فیلم سیاه باز

فیلم سیاه‌باز که ساخته یک کارگردان فیلم‌اولی است، داستان زورگیری و باج‌گیری از فردی است که در گذشته با کلاهبرداری و دزدی از همین افراد، اکنون شخص ثروتمند و البته صاحب منصبی است. اشخاصی که مورد ظلم واقع شده بودند و زندگی‌شان دستخوش تغییرات سخت و تلخی به واسطه کلاهبرداری این فرد شده بود، نقشه‌ای طراحی می‌کنند تا مال و اموالشان را پس بگیرند. ممکن است این سوال برای مخاطب نوجوان مطرح شود که چرا در حالی که حق با آن‌ها بود اما باز هم توسط پلیس دستگیر شدند؟! خوب است برایشان توضیح دهید که حتی اگر شخصی از ما دزدی کرده باشد باید از مبادی قانونی موضوع را پیگیری کنیم. سهراب، رها، مادرشان و بقیه که همگی نقش‌بازی کردند تا حسابِ آقای لشکری را خالی کرده و بدهی‌شان را پس بگیرند، دچار اشتباه شدند و این کار، خود، یک کلاهبرداری، فریب و زورگیری محسوب می‌شود. به ویژه آقا اسدلله (با بازی مرحوم آتیلا پسیانی) که از لباس نیروی انتظامی نیز سوء استفاده کرده بود. از طرفی اگر هر شخص خودش سعی کند مجری قانون باشد! هرج و مرج و بی‌نظمی جامعه را فرا می‌گیرد.

نکته مهم دیگری که می‌تواند محل بحث و گفت‌وگو قرار بگیرد این است که عاقبت ظلم، دروغگویی و دغلکاری دیر یا زود همین است. درست است که آقای لشکری چند صباحی با فریبکاری زندگی مرفهی برای خود فراهم کرده بود اما در نهایت گرفتار شد و همه اموالش را از دست داد.

شخصیت‌ها:

آقای لشگری: شخصیت اصلی فیلم که گویا در گذشته با نام‌های گوناگونی از جمله نادر پهلوان کلاهبرداری می‌کرده است. رها: دختر جوان فیلم که به همراه برادرش نقش خلافکار و زورگیر را بازی کردند. سهراب: برادر رها که نقش زورگیر را بازی می‌کرد. هویج: دوست سهراب که با گریم موی زرد او را هویج صدا می‌کردند. آقا اسدالله: پیرمردی که نقش پلیس را بازی کرده بود. خانم حسینی: زن بازیگری که در نقش پیرزن و کولی خدمتکار ظاهر شده بود.

داستان اثر:

آقای لشگری به عنوان یکی از مدیران شهرداری مشغول زندگی و کار روزمره خود است که در مسیر بازگشت به خانه با پیرزنی تصادف می‌کند. او قصد دارد پیرزن را به بیمارستان برساند اما پیرزن ادعا می‌کند که حالش خوب است و فقط کافی است او را به خانه‌اش برساند. وقتی به خانه می‌رسند، پیرزن از او دعوت می‌کند تا وارد خانه شده تا از او پذیرایی کند. با ورود او به خانه، ماجراهای عجیبی آغاز می‌شوند. پیرزن غیب می‌شود! یک دختر از راه رسیده و او را دزد خطاب می‌کند. از آن طرف دو پسر از راه می‌رسند که او را دزد ناموس خطاب می‌کنند. آقای لشگری تا صبح در آن خانه زندانی شده و مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد. فردای آن روز او سعی می‌کند با دادن پول مسئله را حل کند اما اتفاقی یک تیر به خدمتکار خانه شلیک می‌کند و در همین لحظه پلیس از راه می‌رسد. لشگری این بار سعی می‌کند به پلیس نیز رشوه دهد تا از ماجرای قتل خلاصی یابد. پلیس می‌پذیرد و مبلغ هنگفتی وارد خساب خودِ او و همینطور بقیه می‌شود. در همین جا، همه آن‌ها پرده از راز کارشان برمی‌دارند. لشگری خود یک کلاهبردار بوده است و افراد زیادی را فریب داده و مال و اموالشان را تصاحب کرده و اکنون نیز سمت مهمی در شهرداری دارد. همه این اتفاقات یک نقشه بوده تا این افراد پولشان را پس بگیرند. هرچند مالباختگان به پول خود می‌رسند اما همگی در پایان توسط پلیس دستگیر می‌شوند.