نقد و بررسی فیلم رستاخیزهای ماتریکس (ماتریکس ۴) ( The Matrix Resurrections)

این فیلم به فراخور ژانر اکشن خود، مملو از صحنه‌های درگیری است که گاه باعث هیجان مخاطب و گاه باعث آزار او می‌شود. این صحنه‌ها عبارت‌اند از: مبارزات رزمی و تن‌به‌تن، شکستن و خُردکردن استخوان‌های بدن، تیراندازی با سلاح گرم، خون‌ریزی و نمایش خون، تبدیل شدن انسان‌ها به ماشین و حمله به یکدیگر، تبدیل شدن انسان‌ها به بمب‌های انسانی و سقوط آنها از ساختمان‌های مرتفع، انفجار، تعقیب‌وگریز و نمایش کوتاهی از شکنجه‌ی نئو توسط مأمور اسمیت. این صحنه به‌صورت گذرا به ناپدید‌شدن دهان نئو در صورتش اشاره دارد که در قسمت‌های پیشین ماتریکس به‌نمایش درآمده است و متعلق به این قسمت نیست.

فضای حاکم بر فیلم سرد و تیره و ابری است و صحنه‌های خشونت‌آمیز این اثر نیز می‌تواند برای مخاطبین کم‌سن و یا حساس دلهره‌آور باشد.

شخصیت‌ها گاهی از علامت‌ها و الفاظ نامناسب و جنسی استفاده می‌کنند.

شخصیت اصلی «نئو» در صحنه‌ای بر روی توالت فرنگی نمایش داده می‌شود و در یک صحنه نیز الکل می‌نوشد و فحاشی می‌کند.

باگز ظاهر فشنی دارد. او زنی شرقی است با موهایی کوتاه و به‌رنگ آبی. بر روی قسمت‌هایی از بدنش خالکوبی دارد و از زیورآلات خاصی بر روی گوش‌ها و بینی‌اش استفاده می‌کند. گاهی با لباس‌های مردانه و گاهی با لباس‌های کوتاه و باز زنانه ظاهر می‌شود.

ترینیتی و نئو در صحنه‌هایی گذرا در دنیای ماتریکس هنگامی که خواب‌اند برهنه دیده می‌شوند، اما اندام‌های جنسی آنها نمایش داده نمی‌شود. در صحنه‌هایی کوتاه نیز بین آنها معاشقه و بوسه اتفاق می‌افتد.

پیام این فیلم می‌تواند در گفت‌وگوی پایانی تحلیل‌گر و نئو و ترینیتی خود را نشان دهد:

تحلیل‌گر: «الان به‌خاطر کاری که کردید احساس خوبی دارید. باید هم داشته باشید. پیروز شده‌اید. تبریک می‌گویم. فکر می‌کنید می‌توانید در این دنیا هرکاری دلتان بخواهد انجام دهید. اهرم فشار دست شماست. می‌گویم هرکار می‌خواهید بکنید. راحت باشید. از نو بسازید. اصلاً آسمان را هفت‌رنگ کنید. ولی موضوع این است که آن گوسفندها جایی نمی‌روند. آنها دنیای مرا دوست دارند. علاقه‌ای به این احساساتی‌بازی‌ها ندارند. آنها آزادی یا قدرت نمی‌خواهند. می‌خواهند کنترل شوند. آنها دنبال راحتی اطمینان‌‌اند.»

 نئو و ترینیتی: «آمدیم دنیای تو را از نو بسازیم. یک‌سری چیزها را عوض کنیم. از آن ایده‌اش که گفت آسمان را رنگین‌کمانی کنیم خوشم آمد. به مردم یادآوری کنیم که یک ذهن آزاد چه کارها که نمی‌تواند بکند.»

این دیالوگ می‌تواند بیان‌گر این پیام باشد که انسان منفعل همواره می‌تواند قربانی مناسبی برای صاحبان قدرت، رسانه و تکنولوژی باشد؛ چراکه انسان منفعل اهل چون و چرا نیست. مبانی فکر او بنیان‌های محکمی ندارند، سلیقه و ذائقه‌ی او را رسانه‌ها شکل می‌دهند و از خلاقیت نیز بی‌بهره است. او اهل ماجراجویی و ساختن نیست و همواره تابع الگوهای حاضر و آماده‌ و حتی زرد و کم‌مایه‌ی رسانه‌هاست. نئو و ترینیتی نیز در ابتدای داستان بر همین منوال حرکت می‌کردند، انسان‌هایی مطیع که غرق در روزمرگی خود شده بودند و از هویت اصیل و کارآمد خود دور مانده بودند. اما با پیداکردن یکدیگر و بازگشتن به خودِ واقعی‌شان یک‌بار دیگر برای احقاق «آزادی» وارد مبارزه شدند.

نکته‌ی حائز اهمیت آنکه پیچیدگی داستان و درونمایه‌ی اکشن و احساسی فیلم باعث شده است که این پیام به آسانی به مخاطب عام منتقل نشود.

نئو و ترینیتی تسلیم وضع موجود نمی‌شوند و با به‌خطرانداختن جان خود برای تحقق آزادی وارد مبارزه‌ی خطرناکی می‌شوند. اما در این راه گاهی نظم شهر را به‌هم می‌زنند و آشفتگی و هرج‌ومرج ایجاد می‌کنند.