نقد و بررسی انیمیشن سریال وایولت اِورگاردن ( Violet Evergarden)

سریال «وایولت اورگاردن» با اقتباس از یک رمان ژاپنی به‌همین نام ساخته شده است که تاکنون دو انیمه‌ی سینمایی نیز از آن منتشر شده است.

داستان این اثر درباره‌ی کودک‌سربازی به‌نام وایولت است که روح خود را در میدان جنگ و در اثر خون‌ریزی‌های بسیار از دست می‌دهد. او پس از جنگ، در آستانه‌ی نوجوانی بر اثر جراحات جنگی با دستانی فلزی وارد جامعه می‌شود؛ درحالیکه با زندگی و عواطف انسانی کاملاً بیگانه است. خشونت و غمی که در این ماجرا وجود دارد برای نوجوانان زیر 15سال مناسب نیست.

وایولت پس از جنگ به‌عنوان یک عروسک خاطره‌ی خودکار فعالیت خود را در اجتماع شروع می‌کند. او در تعامل با مردم و عواطف انسانی آنها با نقاط ضعف و قوت خود روبه‌رو می‌شود. یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف او ناتوانی در درک احساسات طبیعی انسان است، چیزی که برای پیش‌بردن شغلش بسیار حیاتی است. تلاش وایولت برای به‌دست‌آوردن این ادراکات، هم برای شفای خود، هم برای درک ‌معنای آخرین کلماتی که از گیلبرت به‌یاد دارد و هم برای کمک به انسان‌هایی که برای زندگی، زنده‌ماندن و عشق‌ورزیدن در تکاپو هستند، ارزشمند و تأمل‌برانگیز است. والدین عزیز شما می‌توانید از این موضوع برای گفت‌وگو با نوجوانان استفاده کنید و آنها را در خودشناسی و جبران نقاط ضعشان راهنمایی نمایید.

در این اثر تمرکز زیادی بر روی بیان احساسات شده است. شخصیت‌ها هرکدام با قصه‌های خود در تعامل با وایولت قرار می‌گیرند. او با شنیدن حرف‌ها، افکار و خواسته‌هایشان تلاش می‌کند تا آنچه در دل آنهاست بر روی کاغذ بیاورد. از همین روی این سریال می‌تواند بهانه‌ای برای گفت‌وگو درباره‌ی ضرورت این اتفاق و نحوه‌ی صحیح بیان احساسات و برقراری ارتباط باشد.

همانطور که در بخش «پیام‌های مثبت» اشاره شد، این انیمه پیام‌هایی ضد جنگ دارد. در این داستان قاره‌ای به‌نام تِلسیس به دو پاره تقسیم می‌شود و جنگی میان دوطرف درمی‌گیرد. علت این جنگ نامشخص است و پیرامون آن صحبت از هیچ آرمانی نیست. سربازانی مثل وایولت و سرهنگ هاجنز که زمانی تحت امر ارتش دستشان به خون سربازان جبهه‌ی مقابل آلوده شده است، بعد از جنگ دچار عذاب وجدان می‌شوند. این که اساساً «جنگ» مقوله‌ی بدی است در آن شکی نیست، اما اینکه جنگ بر سر چه آرمان و هدفی شکل می‌گیرد مهم است، زیرا تنها در این صورت است که انسان می‌تواند با پذیرش تمامی پیامدها یا ارزش‌هایی که جنگ برایش به‌وجود خواهد آورد، خود را مجاب کند که در آن شرکت داشته باشد یا نه. این مسئله نیز می‌تواند موضوع دیگری برای گفت‌وگو میان شما و نوجوانان قرار بگیرد.

به‌دلیل وجود صحنه‌های ناهنجاری پیشنهاد می‌کنیم که نسخه‌ی پالایش‌شده‌ی این سریال را در پلتفرم فیلیمو تماشا کنید.

خلاصه: این سریال به‌فراخور موضوع خود به مسائلی مانند جنگ، صلح و بیان احساسات انسان‌ها پرداخته است. مخاطب در اثر تماشاگر غم‌هایی خواهد بود که درک یا تحمل آن می‌تواند برای افراد زیر 15سال مشکل باشد.

اگر تو به‌جای گیلبرت بودی وایولت را به جنگ می‌بردی؟ چطور برای تعدیل حالات روحی وایولت کمک می‌کردی؟

به‌نظرت بر چه اساسی شرکت در جنگ می‌تواند باعث پشیمانی یا عذاب وجدان شود؟ آیا جنگ می‌تواند مقدس هم باشد؟

راجع به نقاط ضعف و قوت وایولت می‌توانی کمی توضیح دهی؟

چه چیزی باعث می‌شد تا وایولت علی‌رغم شکست‌ها و ناتوانی‌ها و تحقیرها به‌عنوان یک عروسک خاطره‌ی خودکار باقی بماند؟

آیا تا حالا در بیان احساساتت به‌مشکل برخوردی؟ برای برطرف‌کردنش کاری هم انجام دادی؟

آیا تو اهل بروز احساسات طبیعی خودت هستی یا نه؟ در مواقعی که احساس خود را پنهان یا آشکار کرده‌ای چه حسی داشتی؟

خلاصه: به‌نظرت بیان احساسات می‌تواند زمان و مکان خاصی داشته باشد؟ چرا؟

دختربچه‌ای تنها و بی‌نام و نشان در یک منطقه‌ی جنگ‌زده توسط سرهنگ دیتفرید پیدا می‌شود. دیتفرید او را که در جنگیدن مهارت‌های ویژه‌ای داشت، به‌عنوان ابزار جنگی به برادرش سرگرد گیلبرت می‌سپارد تا در قالب یک کودک‌سرباز تحت فرماندهی برادرش دربیاید. سرگرد گیلبرت که دلش به‌حال دختر می‌سوزد، او را که حتی توانایی تکلم نداشت، به سرپرستی می‌گیرد و به این امید که روزی مانند هر کودک دیگری او هم به زندگی عادی بازگردد نام «وایولت اورگاردن» را برایش انتخاب می‌کند.

گیلبرت از وایولت در خانه‌ی خود مراقبت می‌کند، به او صحبت‌کردن و سواد خواندن و نوشتن می‌آموزد و در این حین به یکدیگر وابسته می‌شوند. اما وایولت که از گذشته‌ی خود و یک زندگی انسانی چیزی به‌خاطر ندارد برای نشان‌دادن ارادت قلبی خود به گیلبرت ‌جز سربازی‌کردن برای او چیز دیگری بلد نیست. گیلبرت که تمایل وایولت را برای سربازی می‌بیند، علی‌رغم میل باطنی‌اش او را به جنگ می‌برد. وایولت برای دفاع از گیلبرت و خوشحال‌کردن او سربازان دشمن را مانند یک ربات یکی پس از دیگری می‌کشد، اما گیلبرت که هرگز چنین چیزی را نمی‌خواست روز به روز بر عذاب وجدانش افزوده می‌شد، چراکه کشتن و خون‌ریزی تهدیدی جدی برای کودکی و روح پاک وایولت بود.

سرانجام با زخمی‌شدن گیلبرت مسیر همه‌چیز تغییر می‌کند. او در آخرین لحظات زندگی‌اش به وایولت می‌گوید: «زنده بمون و زندگی کن. دوستت دارد». وایولت که تا آن لحظه معنای «زندگی»، «زنده‌ماندن» و «دوستت دارم» را نمی‌دانست بعد از جنگ برای فهمیدن این کلمات به پیشنهاد آقای هاجنز (سرهنگ سابق ارتش و حامی جدید وایولت) وارد اداره‌ی پست می‌شود تا به‌عنوان عروسک خاطره‌ی خودکار به نامه‌نویسی برای مردم بپردازد. اما این شغل برای وایولت سخت است. زیرا او هیچ احساسی را درک نمی‌کند تا بتواند افکار مشتریانش را با کلماتی احساسی بر روی کاغذ بیاود. در این سریال وایولت قسمت به قسمت برای فهمیدن آخرین جملات گیلبرت سرسختانه در شغل خود تلاش می‌کند تا با نوشتن نامه‌های درخواستی مردم روح و عواطف خود را بازیابد و بتواند معنای «دوستت ‌دارم» را بفهمد.

کارگردان: تایشی اوشیتو، هاروکا فوجیتا/ Taichi Ishidate, Haruka Fujita

نویسنده: ریکو یوشیدا/ Reiko Yoshida

نویسنده‌ی رمان (Light novel): کانا آکاتسوکی/ Kana Akatsuki

نام تهیه کننده:Shinichirou Hatta, Shinichi Nakamura, Kazusa Umeda, Shigeru Saitou

نام بازیگران: Yui Ishikawa, Erika Harlacher, Raissa Bueno

نام شخصیت ها:

وایولت اورگاردن: او دختری تنهاست که گذشته و خانواده‌اش نامعلوم است. سن و ظاهرش به دختران 14ساله نزدیک است. سرهنگ دیتفرید او را درحالی که قادر به‌حرف‌زدن نبود با سر و وضعی آشفته در منطقه‌ای جنگ‌زده پیدا می‌کند. دیتفرید وایولت را به برادرش سرگرد گیلبرت می‌سپارد تا به‌عنوان یک سلاح جنگی از او استفاده کند زیرا در جنگیدن مهارت‌های ویژه‌ای دارد. از آنجایی که وایولت از گذشته‌ی خود و یک زندگی انسانی چیزی به‌خاطر ندارد مانند یک سرباز تحت امر و خالی از هرگونه احساس با سرگرد گیلبرت می‌ماند. با کشته‌شدن گیلبرت، وایولت توسط سرهنگ هاجنز وارد اداره‌ی پست سی اچ می‌شود تا به‌عنوان یک عروسک خاطره‌ی خودکار نامه‌های افراد را از زبان آنها با ماشین تحریر بنویسد. در جنگ دستان وایولت قطع می‌شوند و او با دو دست فلزی که به بازوانش متصل شده‌اند به زندگی ادامه می‌دهد.

عروسک خاطره‌ی خودکار یا سایه‌نویس: شخصی به‌نام پروفسور اورلاندو برای همسر نابینایش که یک رمان‌نویس بود ماشینی طراحی کرد که با شنیدن صدای راوی شروع به نوشتن کند. این ماشین تحریر باعنوان صنعت نوشتن برای دیگران معروف گشت. در ادارات پست نیز افرادی همانند این صنعت حضور دارند که با شنیدن صبحت‌های راوی نامه‌ای نزدیک به احساسات او برای شخص مورد نظرش می‌نویسند. این افراد که باید علاوه بر سواد خواندن و نوشتن با عواطف انسانی آشنایی کامل داشته باشند عروسک خاطره‌ی خودکار نام دارند.

سرگرد گیلبرت: او مردی جوان، سرگرد ارتش و از خانواده‌ای اشرافی است که سرپرستی وایولت را بر عهده می‌گیرد. گیلبرت هیچگاه دوست نداشت که از وایولت به‌عنوان یک سلاح جنگی استفاده کند و از اینکه او را با خود به ارتش برده و در کشت‌وکشتار از آن استفاده کرده به‌شدت ناراحت است، زیرا با این کارش کودکی و عواطف انسانی وایولت را از بین برده است. از همین روی در مدت زمانی که با وایولت همراه بود سعی داشت تا او را برای زندگی‌کردن عادی تربیت کند. گیلبرت قبل از مرگش به وایولت اعتراف می‌کند که او را دوست داشته است.

سرهنگ هاجنز: او در زمان جنگ مافوق سرگرد گیلبرت بوده است. گیلبرت قبل از کشته‌شدن، وایولت را به هاجینز می‌سپارد و از او می‌خواهد که مراقبش باشد. هاجینز بعد از جنگ وایولت را به اداره‌ی پست خود می‌آورد و او را به‌عنوان عروسک خاطره‌ی خودکار استخدام می‌کند.

سرهنگ دیتفرید: او برادر بزرگ‌تر سرگرد گیلبرت است. مردی خشک و خشن که برادرش را بسیار دوست می‌داشته است. دیتفرید، وایولت را مقصر مرگ گیلبرت می‌داند، چراکه از او به‌عنوان یک سلاح انتظار داشت که از گیلبرت مراقبت کند.

کشور سازنده: ژاپن

کمپانی سازنده: Kyoto Animation

جوایز و افتخارات: در سال 2014، وایولت اورگاردن برنده‌ی جایزه‌ی پنجمین بخش رمان Kyoto Animation شد. این مجموعه در جوایز انیمه‌ی کرانچی‌رول ۲۰۱۹ نیز عنوان جایزه‌ی بهترین انیمیشن را دریافت کرد.

مخاطب اثر: نوجوان/ بزرگسال