نقد و بررسی انیمیشن پینوکیو (Guillermo del Toro's Pinocchio)

مهم‌ترین نکته‌ای که بهتر است بدانید این است که با داستانی جدید و متفاوت روبرو هستیم که تا 70 درصد با آنچه از پینوکیو می‌دانستیم، متفاوت است. این بار پینوکیو با میل خود به نمایش خیمه‌شب‌بازی می‌رود تا بدهی‌ای که خودش، مسبب آن است را جبران کند و برای پدرش پول بفرستد. پینوکیو در اینجا چندین بار می‌میرد و به دنیای آخرت و یا برزخ می‌رود و دوباره بازمی‌گردد! او زندگی ابدی دارد. گویا روح کارلو در وجود اوست اما چون این روح، مال خودش نیست در نتیجه نمی‌تواند یک پسر واقعی باشد و مانند یک پسر واقعی بمیرد! بلکه مرگ او موقتی است. آنکه او را زنده می‌کند و می‌میراند، موجودی به نام روحِ چوب است که ظاهری شیطانی دارد اما دیالوگ‌های دلنشین و زیبایی دارد که بیننده را به فکر فرو می‌برد.

 موضوع جنگ جهانی اول و بردن کودکان به جنگ و کشته‌شدن آنان با بمب‌های دشمن، از موضوعات بدیع دیگری است که در این داستان، مطرح شده است. با این تفاسیر برای تماشا حتما به رده سنی توجه کنید و سپس درباره مسائل مطرح شده در آن، با کودکان خود گفتگو کنید چرا که سوالات متعددی می‌تواند در ذهنشان شکل بگیرد که به راهنمایی و گره‌گشایی شما نیازمند است.    

خلاصه: موضوعاتی مانند مرگ و زندگی و به تصویرکشیدن برزخ و یا آخرت، جنگ جهانی اول و حضور کودکان در جنگ و میزان بالای خشم و خشونت و ترس در این اثر، نشان از آن است که این انیمیشن برای کودکان زیر 12 سال مناسب نیست.

موضوعات متعددی در این داستان مطرح شده‌اند که می‌توانند باب گفتگو را باز کنند. با فرزندانتان در مورد این موضوعات صحبت کرده و از آن‌ها بپرسید:

به نظر تو رفتار ژپتو عادی بود؟ آیا مرگ یک عزیز، پایان دنیاست؟

اگر قرار بود با مرگ هر انسان، دوباره فرصتی به او داده شود و به دنیا بازگردد، چه اتفاقی می‌افتاد؟ چه اختلالی در زندگی دنیایی می‌توانست رخ دهد؟

آیا زندگی ابدی و داشتن عمر جاودانه زیباست؟

نظر تو درباره آنچه به عنوان برزخ یا دنیای پس از مرگ در این انیمیشن به تصویر کشیده شده چیست؟

رفتار پدر کندل‌ویک با او صحیح بود؟ اگر تو جای کندل‌ویک بودی چه می‌کردی؟

چرا آدم‌ها را باید آنگونه که هستند بپذیریم؟! نه آنگونه که می‌خواهیم؟

اگر همه آدم‌ها شبیه هم بودند (از نظر شخصیتی)، چه اتفاقی رخ می‌داد؟

زیبایی این دنیا به چیست؟ آیا مرگ و فانی بودن زیباست؟

چگونه می‌توان از زندگی لذت برد؟

آیا کار پینوکیو برای پیوستن به گروه خیمه‌شب‌بازی صحیح بود؟ چه راهکار دیگری به ذهن تو می‌رسد؟

در مورد جنگ جهانی اول چه میدانی؟

موسولینی که بود؟ او را می‌شناسی؟

خلاصه: در مورد موضوعاتی مانند مرگ و زندگی، دنیای پس از مرگ، تصمیمات پینوکیو و رفتار او و همچنین ژپتو و کندل‌ویک و جنگ جهانی اول، با فرزندان خود گفتگو کنید.

ژپتو پسری به نام کارلو داشت که بسیار به او وابسته بود اما در جنگ جهانی اول، کشته شد. پس از مرگ کارلو، ژپتو که بسیار افسرده و غمگین بود، تصمیم گرفت با ساخت پسری چوبی، کارلو را دوباره برگرداند. روحِ چوب به این عروسک چوبی، جان داد و آرزوی ژپتو برآورده شد اما این، آغاز دردسرهای او بود. پینوکیو پسری سرکش و ساده بود که به راحتی گول می‌خورد. مردم شهر از دست او عاصی بودند و ژپتو سعی داشت تا او را به درستی تربیت کند. روزی که قرار بود پینوکیو به مدرسه برود، دوتوره، مدیر یک گروه خیمه‌شب‌بازی دوره‌گرد، با دادن وعده‌های دروغین و بی‌فایده، با پینوکیو برای بازی در نمایش خیمه‌شب‌‌بازی، قرارداد بست. پینوکیو که ساده‌لوحانه، قرارداد را امضا کرده بود، با او همراه شد. در این میان، ژپتو به دنبال او می‌گشت تا اینکه او را پیدا کرد. بین او و پینوکیو و همچنین دوتوره، درگیری اتفاق افتاد که باعث شد پینوکیو، زیر چرخ‌های یک کامیون افتاده و بمیرد. این اولین بار بود که او می‌مرد! روح چوبی که نگهبان دنیای مردگان بود به او گفت که هرگز نمی‌میرد و این مرگ فقط برای دقایقی اتفاق خواهد افتاد و او می‌تواند دوباره به زندگی بازگردد چرا که روح او قرضی است و او یک پسر واقعی نیست. در نتیجه پینوکیو دوباره به زندگی بازگشت اما ژپتو که از دست او خسته بود با ناراحتی به او گفت که سربار زندگی‌اش است! پینوکیو از این حرف، دل‌شکسته شد و برای جبران مافات و کمک مالی به پدر، خودخواسته به نمایش خیمه‌شب‌بازی پیوست و قرار شد تا نیمی از درآمدش را برای پدر بفرستد. او پس از مدتی کار در نمایش، متوجه شد که دور‌ه‌گرد، هیچ پولی برای پدرش نفرستاده و به همین دلیل در نمایشی که برای موسولینی ترتیب داده شده بود به او توهین کرد و بار دیگر با شلیک گلوله، کشته شد. پس از بازگشت مجدد به این دنیا، سر از سربازخانه در‌آورد. اما بار دیگر دوتوره، او را یافته و قصد کشتنش را داشت که پینوکیو با افتادن در دریا، در شکم هیولا گرفتار شد. جایی که پدرش نیز به همراه جیرجیرک آنجا بودند. او برای نجات خودش و پدرش تلاش می‌کرد اما بار دیگر مُرد. این بار، او با شکستن قانون، به دنیا باز‌گشت اما خود، فانی شد و پس از نجات جان پدر، از دنیا رفت. ژپتو بسیار بی‌قراری می‌کرد تا اینکه روح چوب، بار دیگر به پینوکیو زندگی ابدی بخشید. آن‌ها (ژپتو، پینوکیو، جیرجیرک و میمون) خوش و خرم در کنار هم زندگی کردند تا اینکه پینوکیو، مرگ تک تکشان را دیده و در این دنیا تنها ماند!

کارگردان/ مولف: Guillermo del Toro, Mark Gustafson

نویسنده/ مترجم: Guillermo del Toro, Patrick McHale, Carlo Collodi, Matthew Robbins

نام تهیه کننده: Alexander Bulkley, Corey Campodonico, Guillermo del Toro, Lisa Henson, Gary Ungar

نام بازیگران: Ewan McGregor, David Bradley,  Gregory Mann, Burn Gorman, Ron Perlman, John Turturro, Finn Wolfhard, Cate Blanchett, Tim Blake Nelson, Christoph Waltz, Tilda Swinton, Tom Kenny

نام شخصیت ها:

پینوکیو: پسرک چوبی ساخته شده توسط ژپتوی استاد نجاری که با اشاره یک روح چوب، جان گرفته و مانند یک پسر واقعی زنده می‌شود. از آنجا که او تازه متولد شده با این دنیا و آدم‌های آن آشنایی ندارد و بسیار ساده‌لوح، ساده‌دل و زودباور است. پینوکیو همچنین بسیار مهربان و خوش‌قلب است و تمام سعی‌اش این است که پدرش را خوشحال و راضی کند.

ژپتو: او استاد نجاری است که پسری به نام کارلو داشته اما در جنگ جهانی اول او را از دست می‌دهد. پس از مرگ او، ژپتو به شدت افسرده و غمگین می‌شود و تصمیم می‌گیرد تا با ساختن یک پسر چوبی، کارلو را دوباره زنده کند.

سباستین جِی کریکت (جیرجیرک): جیرجیرکی که شغلش نویسندگی است و توسط روح چوب به نگهبانی و مراقبت از پینوکیو مامور می‌شود. جیرجیرک تا حدودی شخصیتی کمدی و طنز دارد که برای لحظاتی مخاطب را می‌خنداند.

روح چوب: شخصیتی شبیه به یک اسب یا یک الهه یا یک پری که به پینوکیو، روح می‌دهد و او را زنده می‌کند. به گفته خودش او یک نگهبان است که به چیزهای کوچک و فراموش ‌شده و چیزهایی که از دست رفته‌اند، اهمیت می‌دهد. او یک خواهر دقیقا مشابه خودش دارد که در دنیای مرگ، مسئول مردگان است و آنجا را مدیریت می‌کند.

کَندل‌ویک: پسربچه‌ای که در روستای پینوکیو زندگی می‌کند. پدرش از فرماندهان ارتش است و به همین علت او را با خود به جنگ می‌برد. کندل‌ویک برخلاف میل پدر به جنگ علاقه‌ای ندارد و روحیه‌ای لطیف دارد. او با پینوکیو دوست می‌شود و حاضر نیست تا جان او را به خطر بیندازد.

کارلو: پسر ژپتو که ده، یازده سال بیشتر ندارد و با پرتاب بمب در جنگ جهانی اول، کشته می‌شود. کارلو پسری پرشور و مهربان با آرزوهای بسیار است.

دوتوره: مردی که مدیر یک گروه نمایش خیمه‌شب‌بازی است. او بسیار طماع، دروغگو، فریبکار و بی‌رحم است.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: Netflix Animation, The Jim Henson Company, Pathé, ShadowMachine, Double Dare You (DDY), Necropia Entertainment, Netflix