نقد و بررسی انیمیشن قرمز شدن (Turning Red)

انیمیشن «قرمز شدن» محصول ۲۰۲۲ آمریکا با مخاطب نوجوان و در ژانری فانتزی و کمدی می‌باشد که به مهم‌ترین دغدغه‌ی نوجوانان و والدین یعنی «استقلال‌رأی، بزرگ شدن و پیگیریِ علایقِ شخصی» می‌پردازد! لازم به ذکر است که مخاطب این اثر، نوجوان به‌ویژه دخترانِ نوجوان و مهم‌تر از آن والدینِ نوجوانان هستند و تماشای آن برای کودکان نامناسب و نامفهوم است. والدین محترم با تماشای این اثر به درکی از دغدغه‌های ذهنی و تغییرات روحی و جسمی در نوجوان رسیده و می‌توانند تعاملات مناسبی را با فرزند خویش داشته باشند. در این اثر شاهد هستیم که مِی‌مِی که دختری نوجوان است و می‌خواهد از وابستگیِ کودکانه به والدینش رهایی یافته و علایقش را آزادانه دنبال کند، با مادرش که زنی سختگیر بوده و نمی‌تواند بزرگ شدن و مستقل شدنِ فرزندش را باور کند، دچار مخفی‌کاری و مشاجره می‌گردد که مهم‌ترین مصداق‌های ناهنجاری و خشونت در انیمیشن نیز همین موارد هستند. مِی‌مِی و مادرش که پانداهای قرمزی درونِ خود دارند، گاهی خشمگین شده و اشیائی را پرتاب کرده و یا به خانواده و دوستان حمله‌ور می‌شوند که البته در انتها موفق به کنترل عصبانیت (مهار پانداها) می‌گردند. با توجه به وجودِ سکانس‌های خشونت‌آمیز و بعضاً ترسناکِ این‌چنینی، تماشای این اثر به کودکانِ زیر ۱۰ سال توصیه نمی‌شود. مخفی‌کاری‌های مِی‌مِی و سختگیری‌های نابجایِ مادرش که از ناهنجاری‌های سریال هستند نیز کم‌کم و تا انتهای اثر رنگ می‌بازند، هرچند نمونه‌های دیگری از ناهنجاری مانند: اشاره‌های کوچک و طنز به روابط عاشقانه و یا نمایشِ استایل‌های خلافِ عرفِ برخی دانش‌آموزان نیز به چشم می‌خورد که البته گذرا و غیرمهم هستند و تماشای نسخه‌ی پالایش‌شده نیز به روندِ گذرِ مخاطب از تماشای این ناهنجاری‌ها کمک می‌کند. مهم‌ترین نکته‌ای که در رابطه با ناهنجاری‌های این اثر باید مورد توجه والدین باشد این است که فرزند متوجهِ عواقبِ مخفی‌کاری و دروغ‌گویی گردد و مخفی‌کاری را به عنوان راه‌حلی مناسب برای پیگیریِ علایقش و دوری از مواجهه با والدینش انتخاب نکند. پیام‌مثبت‌های این اثر که ناظر بر توجه به علایقِ فرزندان و داشتنِ درک نسبت به بالغ شدنِ آن‌ها و ایجاد فضایی برای داشتنِ حریم خصوصی و استقلال یافتن می‌باشد نیز در کنارِ ناهنجاریِ مهمِ انیمیشن یعنی مخفی‌کاری، باید مورد توجه والدین باشد. والدین و مربیانِ محترم می‌توانند با تمرکز بر تقبیحِ مخفی‌کاری و ارائه‌ی راه‌های جایگزین همچون: «به راحتی صحبت کردن درمورد علایق و ابراز آزادانه و به دور از قضاوتِ عقاید» به کودک و نوجوانِ مخاطبِ اثر کمک کنند که مسیرِ استقلال‌یافتنِ خویش را به نحو احسن انتخاب کرده و همچنین از والدین/مربیانِ خویش دوری نگزینند و از قضاوت‌ها، نصیحت‌ها و سنگ‌اندازی‌های آن‌ها در مسیرِ رسیدن به اهداف و علایقشان نترسند.

ضمناً در این انیمیشن شاهدِ تاثیرِ گروه دوستی به شکلی ویژه هستیم و از مشارکت‌های گوناگون همچون فعالیتِ مثبت در زمینه‌ی تحصیلی و ورزشی و پیگیری علایق گرفته تا ارائه‌ی حمایت‌ها و یاری‌رسانی‌های گوناگون، مصادیق مختلفی را مشاهده می‌کنیم. تشویقِ فرزند به گسترش دایره‌ی دوستیِ خویش و نزدیکی به افرادی که او را به درستی درک می‌کنند و در زمینه‌های گوناگونِ تحصیلی و اخلاقی و … مشوق و الگوی مناسبی برای او هستند، می‌تواند بسیار مفید واقع شود. مثلاً در این اثر شاهد بودیم که مادرِ مِی‌مِی به قضاوتِ عجولانه نسبت به دوستانِ مِی‌مِی پرداخت اما نهایتاً متوجه شد که آن‌ها مایه‌ی تسلیِ خاطرِ مِی‌مِی و یاری‌رسانِ او در مشکلاتِ شخصی‌اش بوده‌اند.

برای داشتنِ بحثی چالشی‌تر با نوجوان می‌توانید پرسش‌هایی را در خلال تماشای اثر و یا پس از آن مطرح کنید، همچون:

- دلیلِ عصبانیت مِی‌مِی چه بود؟ چه رفتاری از سوی مادرش او را خشمگین و یا وادار به مخفی‌کاری می‌کرد؟

میلین لی که او را مِی‌مِی صدا می‌زنند دختر نوجوانی‌ست چینی‌تبار و ساکن کانادا که همراه مادر و پدرش در معبدی که کنارِ خانه‌ی آن‌هاست و مربوط به جدّشان «سان‌ئی» می‌باشد، مشغول زندگی و کار هستند. مِی‌مِی به همراه سه دوستِ صمیمیِ خود به یک گروه موسیقی به نام «فور تَون (چهار شهر)» علاقه‌مند هستند و رویای رفتن به کنسرتِ آن‌ها را در سر می‌پرورانند و این درحالی‌ست که مادرِ قاطع و سختگیرِ مِی‌مِی، به علاقه‌ی دخترش توجهی ندارد و او را به تمرکز بر درس‌هایش و فعالیت در معبد تشویق می‌کند. روزی مِی‌مِی متوجه می‌شود که بر اثرِ عصبانیت و یا هیجان‌زدگیِ شدید، به پاندایی قرمز تبدیل می‌شود و این مسئله موجب ترس و سردرگمی او می‌گردد و نهایتاً مادرش به او توضیح می‌دهد که این میراثی در میانِ زنانِ خاندانِ لی بوده و حتی خودش، خواهرهایش و مادرش نیز این موهبت را دارا هستند اما توانسته‌اند بر آن غلبه و این قدرت را در قالب‌های مختلف مثل انگشتر، گردنبند و ... محصور کنند. سختگیری‌های مادرِ مِی‌مِی و اصرارهای مِی‌مِی برای پیگیری علایقش و در واقع استقلال یافتن و نشان دادنِ اینکه «او دیگر بزرگ شده و کودکی وابسته به مادرش نیست» موجب می‌گردد که اختلافی شدید میان او و مادرش شکل بگیرد و در حالی که مادرِ مِی‌مِی او را برای مراسمِ سنتی (که پاندای درونِ مِی‌مِی را کنترل و محصور می‌کند) آماده می‌کند، مِی‌مِی به دنبالِ شرکت در کنسرتِ موردعلاقه‌ش به همراه دوستانش می‌باشد و این ماجرا را نیز از مادرش مخفی می‌کند. مادرِ مِی‌مِی پس از فهمیدنِ حقیقت و عصبانیتِ شدید، به پاندایی خطرناک و قدرتمند تبدیل شده و با خراب کردنِ اجرای کنسرت و ملامتِ فرزندش، صحنه‌ای ترسناک و تلاشِ کل خانواده برای کنترلِ پاندای مادر را رقم می‌زند. پس از تلاش‌های فراوان و همچنین تصمیمِ مِی‌مِی مبنی بر نگه‌داشتنِ پاندای درونِ خود، مادرِ مِی‌مِی کم‌کم منعطف شده و علایق فرزندش را مورد توجه قرار داده و «بالغ شدنِ او را می‌پذیرد» و مِی‌مِی نیز دست از مخفی‌کاری و مخالفت‌های بیجا برداشته و رابطه‌ی خویش با مادر و همچنین دوستانش را اصلاح می‌کند.

کارگردان: دومی شی / Domee Shi

بر اساس داستانی از: دومی شی، جولیا چو، سارا استرایچر / Domee Shi, Julia Cho, Sarah Streicher