نقد و بررسی فیلم زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴ (Wonder Woman 1984)

سینمایی «زن شگفت‌انگیز 1984» یک اثر اکشن و ابرقهرمانانه است که احتمالا به دلیل آشنا بودن شخصیت زن شگفت‌انگیز و شهره بودن وی در میان ابرقهرمانان لیگ عدالت، در آثار دی‌سی کامیکس، نوجوانان رغبت زیادی به تماشای فیلم سینمایی آن داشته باشند؛ بویژه آنکه قسمت اول این اثر در سال 2017 فروش بالایی داشته است.  اما لازم است والدین آگاه باشند که شخصیت اصلی این فیلم، زنی قهرمان، با قدرت بدنی بالا و دارای جذابیت بسیار برای اطرافیان نمایش داده شده است که بخش عظیمی از این جذابیت هم، آنطور که از صحنه‌ها و دیالوگ‌های مختلف اثر پیداست، به‌دلیل ظاهر اوست. این میزان از جذابیت و قهرمان واقع شدن زن شگفت‌انگیز می‌تواند او را تبدیل کند به الگوی نوجوانان شما و یا حتی آرزوی آنها!

از آنجایی که نوجوانان در سن هویت‌یابی قرار دارند و به‌دلیل ویژگی «خود مرکزی» و «کمال‌گرایی»، تمایل دارند شخصیتی در مرکز توجه و بسیار موفق داشته باشند، ممکن است دچار قهرمان سازی شوند و خودشان را در نقش یک قهرمان ببینند؛ بنابراین، تماشای آثاری از نوع «زن شگفت‌انگیز» به راحتی می‌تواند مورد اقبال نوجوانان قرار بگیرد و آثار تربیتی زیادی روی آن‌ها داشته باشد. یکی از این آثار، انتقال برخی کلیشه‌های جنسیتی است. نوجوانانِ دختر، با تماشای این اثر ممکن است قدرت بدنی بالا و جذابیت‌های ظاهری را ملاک‌های مهم موفقیت در زندگی بپندارند.

این اثر برخلاف بسیاری از آثار ابرقهرمانی، نمایش زیادی از آسیب دیدگی را به همراه ندارد و قهرمان اصلی سعی دارد بدون خشونت و آسیب رسانی، به موفقیت برسد (هرچند گاهی ناچار است و صحنه‌های مستقیمی از ضربات محکم دیده می‌شود)، اما آنچه به کرّات مشاهده می‌شود، پوشش نامناسب و نیمه‌برهنگی شخصیت‌های زن است که مورد توجه مردان نیز قرار می‌گیرند. نمایش برهنگی زنان و روابط عاشقانه میان شخصیت‌ها که با صحنه‌هایی ناهنجار همراه می‌شود، می‌تواند برای تربیت جنسی نوجوانان آسیب‌زا باشد.

البته پیام اصلی و نهایی این اثر، پیامی مثبت درباره اهمیت حقیقت و تقبیح طمع و نیرنگ در دستیابی به موفقیت است. از آنجایی که نوجوانان وارد دوره تفکر انتقادی شده‌اند و پیرامون مسائل اخلاقی فکر می‌کنند، می‌توانید درباره پیام‌های اثر، اهداف نوجوان خود و عوامل دستیابی به موفقیت، با او صحبت کنید و حتی نوجوان خود را دعوت کنید که به‌جای پدیرفتن شخصیت‌های اثر به‌عنوان الگوی کامل خود، نسبت به اقدامات و تصممات شخصیت‌ها دیدی نقادانه داشته باشند و با همراهی هم، آن‌ها را نقد کنید.

سینمایی زن شگفت‌انگیز برای کودکان ساخته نشده است و به دلیل تخیلی بودن آن، موضوعیت یافتن مسائل مربوط به بزرگسالان (مانند روابط عشقانه، دست کشیدن از آرزوها و غیره که درک آن برای کودکان مقدور نیست) و نیز وجود صحنه‌های اعمال خشونت (تیراندازی و درگیری مکرر) مناسب کودکان نیست. همچنین به دلیل انتقال کلیشه‌های جنسیتی و تاثیراتی که ممکن است بر تربیت جنسی نوجوانان داشته باشد، برای نوجوانان نیز پیشنهاد نمی‌شود. مشاهده این اثر توسط نوجوانان، همراهی والدین را می‌طلبد و لازم است درباره پیام‌ها و الگوهایی که منتقل شده است، با نوجوان گفت‌وگو شود.

خلاصه:

این اثر با نمایش محبوبیت یک زن ابرقهرمان می‌تواند الگوی بسیاری از نوجوانان قرار بگیرد و به تصورات قهرمان سازی آنها دامن بزند. همچنین صحنه‌های مکرر پوشش نامناسب، تمرکز اثر بر جذابیت ظاهری زنان و نوع روابط زنان و مردان، می‌تواند برای تربیت جنسی نوجوانان آسیب‌زا تلقی شود.

علاوه بر گفت‌وگو پیرامون پیام اصلی و نهایی اثر (اهمیت حقیقت و عدم استفاده از نیرنگ و تقلب در مسیر دست‌یابی به هدف)، لازم است درباره شخصیت اصلی و عوامل موفقیت وی صحبت شود و نظر نوجوانان مورد پرسش قرار گیرد.

چرا دایانا حاضر شد از آرزوی خود (حضور استیو) دست بکشد؟

رسیدن به آرزوها بدون تلاش امکان پذیر است؟ آیا این نوع دست یابی به هدف ارزشی دارد؟

اشتباه باربارا چه بود؟ چرا حاضر شده بود از مکس لرد حمایت کند؟ فکر می‌کنی حق داشت؟

به نظر تو چه عواملی باعث موفقیت و جذابیت دایانا شده بود؟

داشتن جذابیت میان مردم چقدر اهمیت دارد؟ چه ویژگی‌هایی باعث جذابیت فرد در جامعه می‌شود؟

ما چطور می‌توانیم بدون قدرت‌های ابرقهرمانی در جامعه خود حضور موثری داشته باشیم و از نیرنگ و فساد جلوگیری کنیم؟

خلاصه: نوجوان خود را به نقد پیام‌ها و الگوهای اثر دعوت کنید و درباره موفقیت در زندگی و عوامل دستیابی به آن صحبت کنید.

دایانا، زن شگفت‌انگیزی است که با قدرت‌های ابرقهرمانی، روزهای خود را صرف نجات مردم از دست تبهکاران می‌کند. روزی دایانا متوجه می‌شود سنگی باستانی به دوست جدیدش، بارابارا، سپرده شده است تا روی آن مطالعه کند. روی سنگ باستانی نوشته شده است:«به آنچه نگه داشته‌ای، فقط یک آرزو بگو!» دایانا آرزو می‌کند استیو، مرد موردعلاقه‌اش که درگذشته است، پیش او بازگردد و بطور باور نکردنی، فردای آن روز، استیو را ملاقات می‌کند. درست زمانی که دایانا متوجه می‌شود قدرت سنگ باستانی می‌تواند بسیار زیاد و خطرناک باشد، مردی به‌نام مکس لرد، با نزدیک شدن به باربارا، موفق می‌شود سنگ باستانی را بدزدد. دایانا، باربارا و استیو، به‌زودی متوجه می‌شوند که سنگ باستانی در ازای هر آرزویی که برآورده می‌کند، یک چیز باارزش از فردی که آرزو کرده است را می‌گیرد و فقط زمانی که افراد اعلام کنند از آرزوی خود دست کشیده‌اند، قدرت سنگ باطل می‌شود. مکس لرد با در دست داشتن سنگ، آرزو کرده است صاحب قدرت سنگِ آرزو شود؛ تا هرکسی با لمس کردن مکس، به آرزویش برسد و در ازای آن، مکس، امتیازی از فرد آرزو کننده دریافت کند. مکس لرد با بدست آوردن این قدرت، تمام جهان را به هم ریخته است. مردم صاحب چیزهایی شده‌اند که حق آن را ندارند، آشوب و هرج و مرج سراسر جهان را گرفته، آمریکا و شوروی طی آرزویی که رئیس‌جمهور آمریکا داشته است، در آستانه جنگ هسته‌ای قرار گرفته‌اند و قدرت و نفوذ مکس لرد در سراسر جهان زیاد شده است. دایانا که در ازای بازگشت استیو، قدرت‌های ابرقهرمانی خود را از دست داده است، به سختی از استیو خداحافظی کرده و از آرزویش دست می‌کشد تا با بدست آوردن دوباره قدرت‌هایش، به مبارزه با مکس لرد برود. قدرت‌های دایانا در برابر قدرت مکس اندک است؛ پس، از اتصال صوتی که با مردم جهان برقرار شده، استفاده کرده و از اهمیت و زیبایی حقیقت برای مردم می‌گوید و این‌که بدست آوردن آرزوها با نیرنگ و دروغ، هیچ کس را به موفقیت نمی‌رساند! بنابراین مردم جهان از آرزوهای خود دست می‌کشند و قدرت سنگ آرزو باطل شده و همه چیز به حالت اولش بازمی‌گردد. به این ترتیب، یکبار دیگر دایانا همه مردم را نجات می‌دهد.

کارگردان: Patty Jenkins  

نویسنده: Patty Jenkins, Geoff Johns

نام تهیه کننده: Gal Gadot Patty Jenkins,

نام بازیگران: Gal Gadot, Chris Pine, Kristen Wiig, Pedro Pascal,

نام شخصیت ها:

دایانا (زن شگفت‌انگیز): زن جوانی با قدرت‌های ابرقهرمانی که حقیقت طلب است و با تبهکاران مبارزه می‌کند تا جهان را از هرگونه نیرنگ و فساد نجات دهد. او از قبیله آمازون است؛ محل زندگی زنان قدرتمندی که از جهان مدرن دور هستند.

باربارا مینرو: دوست جدید دایانا. او باستان شناس و دارای شخصیتی غیراجتماعی و فاقد محبوبیت است؛ درنتیجه آرزوی جذابیت و قدرت را دارد.

استیو: خلبانی در دوره جنگ جهانی و مرد مورد علاقه دایانا که درگذشته است؛ اما با آرزوی دایانا، زنده می‌شود.

مکس لرد: مردی طمع‌کار که آرزو دارد بسیار موفق و درجه یک باشد. این آرزو او را به سمت سوء استفاده از قدرت سنگ جادویی می‌کشاند.

کشور سازنده: آمریکا

کمپانی سازنده: Atlas Entertainment