نقد و بررسی کتاب مهمان مامان

 مهمان مامان از کتاب‌های پر‌طرفدار هوشنگ مرادی کرمانی است که با اقتباس از آن فیلمی به کارگردانی داریوش مهرجویی در سال ۱۳۸۲ ساخته شد. مهمان مامان داستان زندگی خانواده‌ای چهار‌نفره است که وضع مالی خوبی ندارند و در شرایطی که وسیله‌ای برای پذیرایی ندارند، برایشان مهمان آمده است. در این کتاب سبک زندگی ایرانی، مهمان‌نوازی و همسایه‌داری به‌خوبی به‌تصویر کشیده شده است. می‌توانید با فرزندان خود دربارۀ خلقیات اصیل ایرانی مانند مهمان‌نوازی، هم‌چنین روابط حسنه و صمیمانه با همسایه‌ها صحبت کنید. توصیه می‌شود با آن‌ها دربارۀ سبک زندگی خانواده‌های ایرانی در دهه‌های گذشته گفت‌وگو کنید. هم‌چنین نظر آن‌ها را دربارۀ شخصیت‌‌های نوجوان کتاب و ارتباطشان با یکدیگر و والدینشان جویا شوید و از آن‌ها بخواهید خودشان را جای شخصیت‌های اصلی کتاب تصور کنند و دربارۀ راه‌حل‌های مختلفی که می‌توانستند هنگام مواجه‌شدن با چالش‌های داستان درپیش بگیرند گفت‌وگو کنید؛ برای مثال می‌توانید موقعیتی را که امیر در آن ناچار شد رانندگی کند، موضوع این بحث قرار دهید. این نکته بسیار مهم است که در حین گفت‌وگو فضای اظهار نظر را بیشتر برای فرزندتان مهیا کنید و خودتان در جایگاه راهنما با او صحبت کنید.

با توجه به اینکه شخصیت‌های اصلی کتاب با وجود کم‌‌درآمدبودن، مهمان‌نواز و دست‌و‌دلباز هستند، می‌توانید در هنگام گفت‌وگو با فرزندانتان دربارۀ اهمیت این ویژگی‌های اخلاقی حرف بزنید. پیشنهاد می‌شود برای نهادینه‌شدن این ویژگی‌های مثبت در فرزند نوجوانتان، از او بخواهید با امکاناتی که دارد یک مهمانی مختصری را مدیریت کند، یا با فرزندان کم‌سن‌تر از خود در قالب بازی این موضوع را تمرین کنید. از او بخواهید برای یک مهمانی‌ خودش را به‌عنوان میزبان تصور و سعی کند با کمک شما و دیگر اعضای خانواده میزبان خوبی باشد.

خلاصه: با فرزندان خود دربارۀ سبک زندگی خانواده‌های ایرانی در دهه‌های گذشته گفت‌وگو کنید.

۱) از فرزند خود بپرسید اگر قرار باشد مهمانی برایتان بیاید، چگونه از او پذیرایی کرده و با او معاشرت می‌کند؟

۲) اگر فرزندتان نسخۀ سینمایی مهمان مامان را دیده است، از او بپرسید کدام نسخه را بیشتر می‌پسندد و به چه دلیل؟

3) با فرزند نوجوان خود دربارۀ تفاوت میان قالب‌های مختلف رسانه؛ مانند کتاب و فیلم در پرداختن به یک داستان مشترک گفت‌وگو کنید.

4) نظر او را دربارۀ زندگی در دهه‌های گذشته؛ یعنی زمانی‌که دسترسی افراد به تلفن، تلویزیون و رایانه محدود بوده است بپرسید و بگویید به نظرت هم‌سن‌و‌سال‌‌های تو در آن زمان چگونه سرگرم می‌شدند؟ شخصیت‌های نوجوان کتاب چه سرگرمی‌های جایگزینی داشتند؟

5) به نظرت چرا بهاره از برخورد مادرش ناراحت شد و با او قهر کرد؟ اگر تو جای او بودی چه می‌کردی؟

6) اگر جای امیر بودی و گواهینامه نداشتی، برای جا‌به‌جا کردن ماشین چه کار می‌کردی؟

خلاصه: با فرزندتان دربارۀ مهمان نوازی صحبت کنید و از او بپرسید اگر قرار باشد مهمانی به خانه بیاید، چگونه از او پذیرایی می‌کند؟

«مهمان مامان» از کتاب‌های پر‌طرفدار «هوشنگ مرادی کرمانی» است که در سا‌ل ۱۳۸۲ با اقتباس از آن فیلمی به کارگردانی «داریوش مهرجویی» ساخته شد. مهمان مامان داستان زندگی خانواده‌ای چهار‌نفره است که وضع مالی خوبی ندارند و در شرایطی که وسیله‌ای برای پذیرایی ندارند، برایشان مهمان (خواهر‌زادۀ مادر و نوعروسش) آمده است. مادر با آن‌ها به اصطلاح رودربایستی دارد و می‌خواهد شامی آبرومندانه برای آن‌ها تدارک ببیند. همسایه‌ها با یکدیگر همکاری می‌کنند و سفره‌ای رنگین و آبرومندانه برای مهمان‌های «عفت‌خانم» می‌اندازند. «بهاره» و «امیر»، فرزندان نوجوان عفت‌خانم هم در پذیرایی از مهمان‌ها و سرگرم‌کردنشان به مادرشان کمک می‌کنند.

 مؤلف: هوشنگ مرادی کرمانی

ژانر اثر: درام

قالب اثر: کتاب

کشور سازنده: ایران

انتشارات: نشر نی